Википедија

The New York Times

њујоршки дневни лист
(preusmereno sa Њујорк тајмс)

The New York Times (transkr. Njujork tajms) njujorški je dnevni list.[3][4][5] Predsednik kompanije je do 2012. bio Artur Ouks Salzberger mlađi.[6] Smatra se najvećim gradskim novinama u SAD. Uživa nadimak „Seda dama“ zbog svog staromodnog izgleda i stila, a često ga navode kao nacionalni novinski autoritet, što znači da se često navodi kao službena i autoritativna referenca za savremene događaje.[7][8] Osnovan je godine 1851, a do sada je osvojio 127 Pulicerovih nagrada, više nego ijedan drugi list.[9][10] Times je rangiran kao 18. u svetu po cirkulaciji i 3. u SAD[11] Ime mu se često skraćuje na Times, zbog čega ga često mešaju sa londonskim Tajmsom.

The New York Times
Logo The New York Times-a
Tipdnevne novine
FormatBroadsheet
VlasnikThe New York Times Company
(Carlos Slim 17%)
OsnivačHenry Jarvis Raymond,
George Jones
IzdavačA.G. Sulzberger
UrednikJames Bennet
Osnivanje18. septembra 1851.
Jezikengleski
SedišteNjujork
 SAD
Tiraž
  • 571.500 dnevno[1]
  • 1.087.500 nedeljom[1]
  • 2.900.000 digitalno[2]
ISSN0362-4331
eISSN1553-8095
OCLC broj1645522
Veb-sajtwww.nytimes.com

List je u vlasništvu kompanije The New York Times, kojom se javno trguje i koju kontroliše familija Šulcberger putem strukture deonica dualne klase.[12] List je bio u posedu ove porodice od 1896; A. G. Šulcberger, izdavač lista, i njegov otac, Artur Šulcberger, predsedavajući kompanije, su četvrta i peta generacija ove familije koja rukovodi ovim listom.[13]

Istorija uredi

The New York Times su 18. septembra 1851. osnovali novinar i političar Henri Džarvis Rejmond i bivši bankar Džordž Džouns pod nazivom Njujork dejli tajms. Današnje ime je dobio 1857. Novine su ispočetka izlazile svakim danom osim nedeljom, ali su za vreme Američkog građanskog rata, kao i većina drugih vodećih novina, dobile i nedeljno izdanje.

Times je vremenom postajao sve uticajniji, što je postalo posebno vidljivo godine 1870. i 1871. kada je serija članaka razotkrila nečasne radnje tada svemoćnog gradskog političara Bosa Tvida te tako prekinula dominaciju Tvid ringa nad njujorškom gradskom politikom.[14]

Tokom 1880-ih je Times, tada izrazito republikanski usmereni list, počeo voditi stranački neutralniju uređivačku politiku; tako je 1884. podržao demokratskog kandidata Grovera Klivlenda u predsedničkoj utrci. Iako je Times zbog toga izgubio čitaoce, uspeo je da to nadoknadi za nekoliko godina.

Godine 1896. The New York Times je kupio Adolf Ouks, izdavač Čatanuga tajmsa. On je 1897. smislio geslo novina, „All the News That's Fit to Print“ („Sve vesti koje su za štampu“), tada tumačen kao izrugivanje konkukrentskim njujorškim novinama kao što su Njujork vorld i Njujork džernal ameriken - koje su bile sinonim za žutu štampu. Pod Ouksovim vođstvom, The New York Times je stekao i ugled, tiraž i uticaj koji će vremenom dobiti i međunarodne dimenzije.

 
Zgrada The New York Times-a

O tom uticaju svedoči i preseljenje sedišta novina u 42. ulicu 1904, kada je obližnji trg dobio ime Tajms skver. Tamo se razvila i znamenita tradicija spuštanja velike osvetljene kugle iz Times-ove zgrade prilikom dočeka Nove godine. Novine su se nakon devet godina novine preselile na adresu Zapadna 43. ulica br. 229, njenu današnju lokaciju.

Početkom 20. veka Times je stekao ugled i zbog sklonosti da se koristi najsavremenijom tehnologijom ne bi li što brže donosio vesti svojim čitaocima. Tako je godine 1904. na samom početku rusko-japanskog rata Times preko radija primio detaljan izveštaj o bici kod Port Artura. Godine 1910. je organizovano prve avio-pošiljke Times-a u Filadelfiju. Times je godine 1919. isto tako organizovao prve transatlantske pošiljke u London. Godine 1920. je štampano posebno „avionsko izdanje u 4 sata ujutro“ koje je avionom poslato u Čikago kako bi ga mogli čitati učesnici tadašnje republikanske izborne konvencije.

The New York Times je 1940-ih doživeo značajne promene kada je uvedena enigmatska sekcija, a kasnije i modna rubrika 1946. Iste je godine dobio i svoje prvo međunarodno izdanje (ukinuto 1967. kada se zajedno s vlasnicima Njujork herald tribjuna i Vašington posta počeo izdavati Internašonal herald tribjun u Parizu). Godine 1946. je kupljena i radio-stanica (WQXR) specijalizovana za klasičnu muziku.

Jedan od najvažnijih trenutaka u istoriji novina bila je sudska parnica za klevetu iz 1964. godine. O njoj se raspravljalo na američkom Vrhovnom sudu koji je svojom znamenitom presudom ustanovio nove, daleko šire standarde slobode štampe u SAD. Sedam godina kasnije Times je objavio priču o tzv. Pentagonovim papirima, izveštaju koji je tvrdio da je Vijetnamski rat išao gore po Amerikance nego što je to američka vlada htela javno priznati. I ti članci su izazvali sudski spor, odnosno presudu Vrhovnog suda koji je stao na stranu novine te tako još proširio novinske slobode u SAD.

Sklonost prema novim medijima je zadržana i u doba interneta, tako da je The New York Times već 1995. postavio svoju službenu veb stranicu.

Međutim, poslednje godine su takođe obeležene i skandalima koji su ozbiljno narušili reputaciju lista. Najzloglasniji je bio slučaj Džejsona Blera, mladog novinara koji je hvaljen kao velika reporterska zvezda da bi se 2003. godine otkrilo da se koristio plagijatima i prevarama.

Politička orijentacija uredi

The New York Times, kao i većina vodećih američkih listova, voli sebe da opisuje kao politički neutralan i maksimalno objektivan izvor informacija. Međutim, The New York Times je, s obzirom na svoju čitanost, ugled i uticaj isto tako predmet žestokih kontroverzi, odnosno optužbi koje njegovu objektivnost dovode u pitanje.

Poslednjih godina, pogotovo nakon što su klasičnim američkim medijima poput štampe i nacionalnih TV-mreža supremaciju počeli ugrožavati radijski tok šouvovi, Internet i blogovi, u SAD se upravo The New York Times često spominje kao najočitiji primer liberalne, leve, odnosno prodemokratske orijentacije američkog medijskog esteblišmenta. Taj stav dele čak i oni delovi američke javnosti koji ne dele konzervativne stavove, pa se Times sa sve manje ironije naziva liberalnom Biblijom.

Kao primeri se često navode uvodnici koji promiču liberalne stavove u celom nizu društvenih pitanja, kao i činjenica da Times više od pola veka nije podržao republikanskog kandidata na predsedničkim izborima (iako mu se znalo dogoditi da to učini na lokalnim ili državunim izborima). Times je poznat i po žestokoj kritici politike Džordža V. Buša u ratu protiv terorizma, a objavljivanje strogo poverljivih detalja antiterorističkih operacija koje, po mišljenju uredništva, ugrožavaju građanska prava, je listu donelo kritike da svesno ili nesvesno pomaže teroristima odnosno ugrožava nacionalnu sigurnost.

Mnogo su ozbiljnije kritike da je Times pristrasan, ne samo u iznošenju stavova, nego i činjenica. Tako se prilikom otkrivanja skandala redovno iznosi stranačka pripadnost političara ukoliko je reč o republikancu, a to nije običaj kada je reč o demokratu.

Godine 2004. i sam Times se, kroz uvodnik svog tadašnjeg urednika Danijela Okrenta pozabavio navodnom liberalnom pristrasnošću svog lista. Okrent je priznao da je list zaista liberalan u nekim pitanjima kao što je istopolni brak, ali je tvrdio da to nije izraz političkih stavova uredništva nego kosmopolitanskog i liberalnog karaktera grada kao što je Njujork.

Reference uredi

  1. ^ a b „New York Times Company 10-K” (PDF). nypost.com. 22. 2. 2017. 
  2. ^ „Press Release 7.1.2018” (PDF). 
  3. ^ „The New York Times”. Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 27. 9. 2011. 
  4. ^ „Is The Washington Post closing in on the Times?”. POLITICO Media. Pristupljeno 5. 11. 2017. 
  5. ^ „News of the world”. The Economist. 17. 3. 2012. ISSN 0013-0613. Pristupljeno 5. 11. 2017. 
  6. ^ Odlazak legende „Njujork tajmsa“ („Politika“, 1. oktobar 2012)
  7. ^ „Historical New York Times”. Saginaw Valley State University. Arhivirano iz originala 04. 12. 2005. g. Pristupljeno 4. 7. 2006. 
  8. ^ „"Paper of Record? No Way, No Reason, No Thanks"”. The New York Times. Pristupljeno 23. 1. 2007. 
  9. ^ „Pulitzer Prizes”. The New York Times Company. Pristupljeno 5. 11. 2017. 
  10. ^ Victor, Daniel (16. 4. 2018). „The Times Just Won 3 Pulitzers. Read the Winning Work.”. The New York Times. Pristupljeno 16. 7. 2018. 
  11. ^ „Top 10 U.S. Daily Newspapers”. Cision. Arhivirano iz originala 22. 07. 2019. g. Pristupljeno 13. 7. 2019. 
  12. ^ Dash, Eric (2009). „Mexican Billionaire Invests in The New York Times Company”. The New York Times. ISSN 0362-4331. Pristupljeno 5. 11. 2017. 
  13. ^ Levitz, Eric (19. 10. 2016). „A.G. Sulzberger Vanquishes His Cousins, Becomes Deputy Publisher of the New York Times”. New York. 
  14. ^ „The New York Times Company: New York Times Timeline 1851-1880”. Arhivirano iz originala 12. 6. 2007. g. Pristupljeno 19. 11. 2008. 

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=The_New_York_Times&oldid=27555039”