Janis Janulis
Janis Janulis je bio grčki seljak sa ostrva Krf i srpski dobrotvor.
Dolazak srpske vojske na Krf uredi
Po dolasku srpske vojske i Vlade Srbije na Krf, u januaru 1916. godine na Krf, vojska je raspoređena tako da u mestu Guviji je bila smeštena Vardarska divizija, u obližnjem Ipsosu Moravska divizija, Timočka divizija u Strongili, Šumadijska u Mesongi, Drinska divizija u Agios Mateosu, Dunavska u Vraganjotiki, Prihvatilište za srpske civile u Analipsi, Aeroplanska eskadrila u Potamosu, u dvorcu Ahileon bila je smeštena Oficirska bolnica.[1]
Pošto je Drinska divizija bila razmeštena u njegovom selu, Janis Janulis je dozvolio da se na njegovoj zemlji podigne vojni logor, gde su se oporavljali srpski ratnici koji su preživeli golgotu Albanije. Od iscrpljenosti na njegovoj njivi je sahranjeno 560 vojnika, koji su kasnije ekshumirani i njihova tela prenesena na ostrvo Vido. Janis i njegovi naslednici, iz poštovanja, nikad više nisu obrađivali tu parcelu.[2]
Podizanje spomenika uredi
Na imanju Janisa Janulisa u hladu maslinjaka preživeli su podigli spomenik svojim preminulim saborcima, vojnicima i starešinama Drinske divizije, koji i danas postoji. Spomenik palim Drincima je 1916. godine u Agios Mateosu izradio Mihailo Milovanović, ratni slikar Vrhovne komande srpske vojske u Prvom svetskom ratu, a svečano ga je otkrio 17. maja 1916. godine vrhovni komandant srpske vojske, regent Aleksandar Karađorđević.
S bočne strane spomenika, u bareljefu, sedi vojnik s puškom u ruci, a ispod su urezani stihovi srpskog poručnika, pesnika Vladimira Stanimirovića:
- Na humkama u tuđini
- neće srpsko cveće nići.
- Poručite našoj deci
- nećemo im nikad stići!
- Pozdravite otadžbinu,
- poljubite rodnu grudu!
- Spomen borbe za slobodu
- neka ove humke budu!
Na prednjoj strani spomenika je samo veliki krst, a s druge bočne strane uklesan je srpski državni grb i posveta „Drinci svojim drugovima”. [3]
Znaci zahvalnosti uredi
U centru sela, na platou pored crkve, Društvo za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije je 1993. godine postavilo spomen bistu Janisu Janulisu.
Mačvanski Prnjavor – selo u zavičaju drinskih ratnika, gde su Austrougari 1914. godine počinili masovna zverstva nad civilima, i grčko selo Agios Mateos potpisali su 1992. godine povelju o bratimljenju.
Grad Niš u gradskoj opštini Pantelej je 2010. godine jednoj ulici dao ime humanog seljaka sa Krfa. Janisov unuk Hristos Janulis sa Krfa je 2014. godine otkrio spomen ploču i proglašen je za počasnog građanina gradske opštine Pantelej zbog zasluga u negovanju prijateljstva između Srbije i Grčke. [4]
Vidi još uredi
Izvori uredi
- ^ Nacionalna revija/Epopeja junaštva i stradanja
- ^ „Anterija/Srbi na Krfu”. Arhivirano iz originala 23. 03. 2016. g. Pristupljeno 27. 04. 2016.
- ^ Novosti/San Matijas: Deco, mi vam nećemo stići
- ^ „Grad Niš/Prijem za Hristosa Janulisa”. Arhivirano iz originala 13. 05. 2016. g. Pristupljeno 27. 04. 2016.
Spoljašnje veze uredi
- Južna Srbija Info/Hristos Janulis, unuk Janisa Janulisa, počasni građanin opštine Pantelej u Nišu
- Tv Zona plus/Otkrivena spomen ploča Janisu Janulisu Arhivirano na sajtu Wayback Machine (23. septembar 2016)
- Spomenik grčkom seljaku („Politika”, 28. jul 2018)
