Jauci sa Zmijanja (knjiga)
Jauci sa Zmijanja je zbirka pripovedaka Petra Kočića izdata 1910. godine u Zagrebu. Naslov zbirke odnosi se na Zmijanje, užu oblast Bosanske Krajine, autorovom mestu rođenja. Zbirka je važna za kulturu i istoriju Bosne i Hercegovine, jer oslikava situaciju i život Zmijanjaca i Krajišnika.
Jauci sa Zmijanja su četvrta Kočićeva zbirka pripovedaka. Književno delo je posvećeno piščevom prijatelju Pavlu Lagariću. Pre ove, objavio je 1902. u Karlovcima, 1904. u Zagrebu i 1905. godine u Beogradu tri zbirke pripovedaka pod istim naslovom S planine i ispod planine. U svim njegovim delima prisutan je njegov odnos prema Bosanskoj Krajini.[1] Ovim zbirkama pripovedaka Kočić je privukao pažnju na sebe, dok su njegove prve pripovetke ostale neprimetne među drugim objavljenim tvorevinama u manjim časopisima.[2]
Po ovoj zbirci pripovedaka 1974. godine je snimljen jugoslovenski film istoimeni film[3].
Sadržaj zbirke uredi
Uticaj odrastanja u seljačkoj sredini ogleda se u većini Kočićevih dela, te tako je u Jaucima sa Zmijanja lik Simeuna Đaka inspirisan manastirskom sredinom, dok više likova oslikavaju čoveka iz seoske sredine Bosanske Krajine.
Zbirka sadrži 4 pripovetke[4]:
- Molitva
- Kroz mećavu
Prvi put je objavljena 1907. godine u SKG, te je preštampana u zbirci
- Vukov gaj
Pripovetka koja je prvi put objavljena u beogradskoj Politici 1909. godine
- Zmijanje
Odlomci pripovetke su tokom 1909. i 1910. godine objavljivani u više časopisa pod različitim naslovima: Kroz Zmijanje posvećeno Jovanu Cvijiću za Srpski književni glasnik, Knjaz Mikailo spasava Ratkovo za Razvitak, Ratkovo se zacarilo u Bosanskoj vili
Zbirku završava poglavlje:
- Malo objašnjenje
Poglavlje se odnosi na pripovetku Zmijanje, na razlog njenog nastajanja, motivaciju i iskustva autora.
Pripovetke Kroz mećavu,Vukov gaj i Zmijanje su kasnije objavljene u sabranim delima Petra Kočića Istinite mejdandžije zajedno sa još 17 njegovih pripovedaka.[5]
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Petar Kočić - Biografija, pristupljeno: 31. jul 2016.
- ^ „Riznica srpska - književnost”. Arhivirano iz originala 31. 12. 2016. g. Pristupljeno 31. 07. 2016.
- ^ Film "Jauci sa Zmijanja", IMDB
- ^ Petar Kočić - Biografija i književno delo, Marija Pešić, 2013
- ^ Sabrana djela, Petar Kočić