Jezički izolat
Jezički izolat ili izolovani jezik je u osnovnom smislu prirodni jezik bez dokazivih geneoloških veza sa drugim jezicima.
Jezički izolati su zapravo jezičke porodice koje se sastoje od samo jednog jezika. Često se kao primeri uzimaju Baskijski, Korejski, Ainu i Burušaski, međutim, u svakom od ovih slučajeva, manji broj lingvista tvrdi da je dokazao vezu sa drugim jezicima.
Neki izvori koriste termin izolovani jezik da označe granu neke porodice jezika sa samo jednim preživelim članom. Na primer: Grčki, Jermenski i Albanski se često nazivaju Indoevropskim izolatima. Iako su deo Indoevropske porodice jezika, oni ne pripadaju ni jednoj ustanovljenoj grani (kao što su Slovenska, Romanska, Germanska ili Indoiranska), već čine posebne grane, sami za sebe.
Međutim, bez napomene, pod terminom izolat se podrazumevaju jezici koji ispunjavaju kriterijume osnovne definicije.
Neki jezici su postali izolati kada su ostali jedini živi pripadnici svoje porodice, (Piraha jezik u Brazilu, kao poslednji pripadnik jezičke porodice Mura). Drugi, poput Baskijskog su izolati još od njihovog prvog pomena, što znači da, iako su imali srodnika, oni su izumrli pre dokumentacije njihovog postojanja.
Takođe može doći i do suprotne pojave. Jezici koji su nekada smatrani izolatima mogu biti reklasifikovani u male porodice. Ovo se desilo kada je stvorena Japanska porodica jezika, posle klasifikacije nekih dijalekata Japanskog kao što je Okinavski u posebne jezike. Etrurski jezik je takođe bio smatran izolatom, sve dok nije otkriveno da je on verovatno u rodu sa još nekoliko slabo dokumentovanih jezika sa sredozemnog područja.