Južni Ontario
Južni Ontario (engl. Southern Ontario, franc. Sud de l'Ontario), je primarni region provincije Ontario u Kanadi, a drugi primarni region je severni Ontario. Južni Ontario je najgušće naseljeni i najjužniji region u Kanadi. Tačna severna granica južnog Ontarija je sporna, međutim, jezgro regiona se nalazi južno od parka Algonkin, koji se nalazi na prelazu između četinarske šume severno od Frenč rivera i reke Matava i južne listopadne šume. Pokriva između 14 i 15% provincije, u zavisnosti od uključivanja okruga Pari Sound i okruga Muskoka koji takođe leže u prelaznom području između severnih i južnih šumskih regiona. Sa više od 12,7 miliona ljudi, u regionu živi otprilike jedna trećina stanovništva Kanade od 35,1 miliona.[1]
| Južni Ontario | |
|---|---|
| Primarni region | |
| (Southern Ontario), (Sud de l'Ontario) | |
 ██ Jezgro ██ Prošireno područje | |
| Koordinate: 44° 00′ N 80° 00′ W / 44.000° S; 80.000° Z | |
| Država |  Kanada |
| Provincija |  Ontario |
| Površina | |
| • Ukupno | 139,931 km2 (52,860 sq mi) |
| • Jezgro | 126,819 km2 (48,565 sq mi) |
| • Prošireno područje | 13,112 km2 (5,062 sq mi) |
| Stanovništvo (2016.) | |
| • Ukupno | 12,775,222 |
| • Gustina | 91,3/km2 (236/sq mi) |
| • Jezgro | 12,671,799 |
| • Prošireno područje | 103,423 |
| Demonim(i) | Južni Ontario |
| Vremenska zona | EST (UTC−5) |
| • Leti (DST) | EDT (UTC−4) |
| Prefiksi poštanskih brojeva | K, L, M, N |
| Pozivni brojevi | 226, 249, 289, 343, 365, 416, 437, 519, 548, 613, 647, 705, 905 |
Južni Ontario se u velikoj meri razlikuje od severnog Ontarija po tome što ima mnogo veću gustinu naseljenosti, drugačiju klimu i drugačiju kulturu od severnog. Podeljen je na manje podregije, uključujući Centralni Ontario, Istočni Ontario, Zlatnu potkovicu i Jugozapadni Ontario.
Jezgro južnog Ontarija je deo koridora gradova Kvebek-Vindzor, koji se proteže na severoistok u južni Kvebek. Prelazno severno područje ovog primarnog regiona prostire se na sever do reke Matava i zauzima deo geološke provincije Grenvil i Kanadskog štita koja se takođe proteže na severoistok u južni Kvebek, najveći deo severnog Ontarija leži u okviru Gornje geološke provincije.
Identitet Ontarija uredi
Južni Ontario se razlikuje od severnog Ontarija jer je daleko gušće naseljen i ima većinu gradova, glavnih puteva i institucija u provinciji. Severni Ontario, nasuprot tome, sadrži više prirodnih resursa i udaljene divljine. Iako nema morsku obalu, region ima obilje slatkovodnih obala na tri Velika jezera (Hjuron, Iri i Ontario), kao i manjih jezera kao što su jezero Simko i jezero Sent Kler. Južni Ontario je glavni vinogradarski region i proizvođač kanadskih vina.[2]
Dok je Južni Ontario bio deo provincije Ontario od svog osnivanja u Konfederaciji 1867. godine, prethodno formirajući koloniju Gornje Kanade, veliki deo Severnog Ontarija nije postao deo Ontarija sve do 1912. godine.
Istorija Ontarija uredi
Teritorijalni južni Ontario su istražili i kolonizovali Francuzi u 17. veku, koji su uspostavili odnose sa narodom Vajandot Hjurona, sa sedištem oko oblasti Džordžijanskog zaliva/jezera Simko. Drugi ljudi koji govore irokejski na jugu bili su „Petuni” i „Neutralna nacija”, a dalje na severoistoku, Algonkini su naseljavali područja gornje reke Otave/Madavaske doline, a Misisauge su se preselile na jug od severnog jezera Huron, naseljavajući zemlje u regionu jezera Kavarta i zapadno od Toronta.
Nakon Sedmogodišnjeg rata, Britanci su preuzeli kontrolu nad južnim Ontarijem, a veće napore za kolonizaciju podstakli su dolaskom lojalista Ujedinjenog carstva koje je dovela Američka revolucija.
Južni Ontario je bio mesto gde se veliki deo bitaka odigrao tokom rata 1812. [3] i bio je glavno odredište za bekstvo robova korišćenjem podzemne železnice.[4]
Nakon donošenja zakona o prohibiciji u Sjedinjenim Državama 1919. godine, južni Ontario je odmah postao leglo krijumčarenja alkohola preko granice.
Demografija uredi
Južni Ontario je dom za preko 94%, ili 12,1 miliona, od ukupne populacije Ontarija od 12,9 miliona ljudi (i oko 35% ukupne populacije Kanade), u poređenju sa približno 750.000 u Severnom Ontariju. Ovo je zbog mnogih faktora, uključujući više obradivog zemljišta na jugu, njegovu umereniju klimu, dobro korišćene transportne (vodene, kopnene i vazdušne) rute, blizine naseljenih područja severoistoka i srednjeg zapada Sjedinjenih Država, kao i duga istorija ranih evropskih doseljenika i kolonijalizma.
Originalno, sadašnja teritorija Ontarija je bila dom domorodačkih zajednica, sa brojnim nacijama sa različitim jezicima u vreme evropskog kontakta. Danas u južnom Ontariju živi preko 200.000 aboridžinskih Kanađana.
Južni Ontario su kolonizovali Francuzi i Britanci. Nakon što je ovo područje počelo da se razvija za naseljavava Evropljanima, posebno nakon američkog rata za nezavisnost, stigli su i drugi evropski imigranti, sa povećanom imigracijom krajem 19. i početkom 20. veka. Od kraja 20. veka, mnogi imigranti su došli iz Azije i drugih delova sveta. Region je jedna od najboljih destinacija za imigrante širom sveta,[5] posebno oblast „Velikog Toronta”.
.JPG)
Klima uredi
.JPG)
Južni Ontario ima vlažnu kontinentalnu klimu sa četiri različita godišnja doba..[6] Prosečne najviše temperature u julu za region kreću se između 25 °C (77 °F) do 29 °C (84 °F). Prosečna najviša temperatura u januaru kreće se od −6 °C (21 °F) do 0 °C (32 °F). Najviša zabeležena temperatura u južnom Ontariju bila je 45 °C (113 °F) i 52 °C (126 °F) sa hjumideksom. Tokom zahlađenja, zimske temperature mogu povremeno pasti ispod −30 °C (−22 °F). Klima koja se nalazi u većini južnog Ontarija spada u podtip klime Dfb i Dfa, mnogo toplija ili blaža od severnog dela provincije zbog niže geografske širine, prisustva vodenih površina i intenzivne urbanizacije.[7]
Oštre vremenske prilike nisu neuobičajene u regionu, tokom letnjih meseci južni Ontario je podložan tornadima,[8] ali mnogo su češće štete od jakog vetra, grada i lokalizovanih poplava usled jakih oluja sa grmljavinom. Iako većina tornada retko prouzrokuje prekomernu štetu, region je na periferiji Aleje tornada i (F4) tornada se spuštaju svakih nekoliko decenija izazivajući štetu. Južni Ontario takođe dobija ostatke uragana, poplave, ledene oluje, jaku maglu, grad i mećave.
Region ima najviše slatkovodnim plaža u Kanadi. Sa relativno toplim vodama sredinom leta zbog veoma toplih i vlažnih letnjih meseci sa značajnom obalom belog peska, glavne plaže u regionu posećuju milioni turista svakog leta. Najpopularnije plaže su Vasaga Bič, Grand Bend, Sable Bič i Sandbanks.
Mnogi turisti posećuju ovu oblast u jesenjim mesecima da bi pogledali jarke boje jesenjeg lišća.
Reference uredi
- ^ Statistics Canada (8. 2. 2017). „Population size and growth in Canada: Key results from the 2016 Census”. Arhivirano iz originala 10. 2. 2017. g. Pristupljeno 8. 2. 2017.
- ^ „Canada's Wine Regions”.
- ^ „Battles”. The War of 1812 Website. The Discriminating General. Pristupljeno 29. 5. 2011.
- ^ „Showing Gratitude during Black History Month”. Ontario Black History Society. Arhivirano iz originala 13. 12. 2020. g. Pristupljeno 29. 5. 2011.
- ^ „Census 2001 Highlights: Factsheet 5: Immigration to Ontario”.
- ^ „Ontario Climate”. Ontario Ministry of Agriculture, Food and Rural Affairs. 7. 4. 2011. Pristupljeno 3. 6. 2011.
- ^ „Interactive Canada Koppen-Geiger Climate Classification Map”. www.plantmaps.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2018-10-11.
- ^ „Weather and Meteorology: Hazardous Weather; Summer Weather; Summer Hazards”. Environment Canada. 4. 8. 2010. Pristupljeno 3. 6. 2011.
