Anastasije Bibliotekar
Anastasije Bibliotekar (lat. Anastasius Bibliothecarius; oko 810. — oko. 878) bio je glavni bibliotekar i arhivista rimskih papa, poznat i po tome što je kraće vreme bio istaknut kao antipapa.
| Anastasije Bibliotekar | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 810. |
| Mesto rođenja | Rim, |
| Datum smrti | 879. |
| Mesto smrti | Rim, |
| Papa | |
| Pontifikat | oko 855. |
Biografija uredi
Bio je nećak biskupa Arsenija od Ortea, nekadašnjeg papskog legata. U mladosti je od vizantijskih monaha naučio grčki jezik, i zahvaljujući tome postao jedan od najučenijih crkvenih vođa Italije u 9. veku.
Ako su tačni navodi nadbiskupa Hinkmara od Remsa i ako nadbiskup nije pomešao dvojicu ljudi, Anastasije je služio kao prezviter u Rimu sve do 848. godine kada je odatle, iz nikad razjašnjenih razloga pobegao. Ekskomuniciran je 850. godine, a 853. na posebnom sinodu i anatemisan. Međutim, kada je godine 855. umro papa Lav IV, car Lotar I (ili njegov naslednik Luj II) istaknuo je Anastasija kao kandidata, a potom potvrdio kao papu. Anastasijev pontifikat je, međutim, sprečio novi legitimno izabrani papa Benedikt III. Novi papa je sa svojim suparnikom, pak, „blago postupio“, te su najverovatnije tada povučene ili ukinute odluke o anatemi i ekskomunikaciji.
Za vreme pontifikata Nikole I Anastasije je služio kao opat rimskog samostana Santa Maria in Trastevere. Na tom je mestu je stekao papino poverenje i postao njegov lični sekretar. Bibliotekarom je postao za vreme pontifikata Nikolinog naslednika Hadrijana II. Bio je upetljan 868. godine u skandal vezan za brata po imenu Elevterije, koji je silovao i ubio papinu kćer.
Kao osoba od carevog poverenja, Atanasije je poslat 869. u diplomatsku misiju u Carigrad kako bi pokušao izdejstvovati brak između vizantijskog prestolonaslednika Lava, najstarijeg sina cara Vasilija I i Lujeve kćeri-jedinice Ermengard. Tokom misije je 870. održan Četvrti carigradski sabor (rimokatolički) na kome je Anastasije učestvovao, zastupajući papine stavove (ne mešati ovaj sabor sa Četvrtim carigradskim pravoslavnim koji je bio 879–880). Bibliotekarom je nastavio biti i pod Jovan VIII. Kao datum smrti se obično navodi 878. godina, s obzirom na to da se sledeće godine kao glavni papski bibliotekar spominje Zaharije od Agagnija.
Anastasije je poznat kao prevodilac službenih dokumenata vizantijske Crkve, kao i autor istorijskog dela Chronographia tripartita. Sačuvana su i pisma, odnosno korespondencija koju je vodio sa carigradskim patrijarhom Fotijem.
