Baba Višnja

Višnja Urošević
Višnja Urošević
Datum rođenja	1737.
Mesto rođenja	Donja Trepča, Osmansko carstvo
Datum smrti	18. jun 1817. (79/80 god.)
Mesto smrti	Kneževina Srbija
Deca	6

Višnja Urošević, poznatija pod imenom Baba Višnja (1737 — 1817) bila je majka kneza Miloša i rodonačelnica dinastije Obrenović. Višnja je imala dva braka i šestoro dece.

Poreklo

Baba Višnjin grob u manastiru Vraćevšnica, podignut 1901. godine

Tačno prezime, mesto i datum rođenja Baba Višnje nisu poznati. Međutim, kako je Radomir M. Ilić naznačio u publikaciji „O ljubićskim selima – Antropogeografska proučavanja” (Srpski etnografski zbornik, Srpska kraljevska akademija, 1903), Baba Višnja je rođena u zaseoku Orlovak u Donjoj Trepči, u porodici Urošević. Tome u prilog govori i spomenik njenom bratu Dimitriju Uroševiću na starom groblju u Brusnici: „Zdje počivajet rab Boži Dimitrije Uroševič, ujak gospodara Miloša. Prestavi se N 1821 m dekemvri 26”. Nije poznato da je u Brusnici bilo Uroševića, ali je poznato da se nakon smrti svog drugog muža Teodora Mihailovića Višnja sa decom iz drugog braka vratila u Brusnicu kod svog sina iz prvog braka Jakova Obrenovića. Prema čibučkim tevterima Rudničke nahije iz 1823. godine, Donja Trepča bila je jedino selo u nahiji gde je zabeleženo prezime Urošević.^[1] I sami istoričari i publicisti danas se spore oko porekla Višnje Obrenović. Pored stava da je rodom iz Uroševića iz obližnjeg podvujanskog sela Donja Trepča, veliki broj njih tvrdi da je ona zapravo potekla iz Gornje Trepče, tačnije porodice Gojković. Naravno, postoji teza da je i ona, poput svog prvog muža, rođena u Brusnici, u familiji Marijanović.

Prvi brak

Grobovi Obrenovića u Brusnici

Višnja se 1765. godine udala za Obrena Martinovića. Sa njim je imala troje dece:

Jakov (?—1811)
Milan Obrenović (?—1810)
Stana

Obren je umro oko 1777. godine.^[2]

Drugi brak

Knez Miloš Obrenović, sin Višnje Urošević

Tabla u baba Višnjinoj ulici

Posle Obrenove smrti Višnja se preudala za Teodora Mihailovića iz Srednje Dobrinje.^[2]

Teodorov deda zvao se Miloš.

On je imao je dva sina, Mijaila i Gavrila. Mijailov sin je Teodor (Toša) Mihailović, drugi suprug baba Višnje.^[3]

Višnja je sa njim imala tri sina:

Sva trojica su rođeni u selu Gornja Dobrinja kraj Požege.

Teodor je umro 1802. godine. Posle nekog vremena, Jakov i Milan su pozvali sebi u Brusnicu majku Višnju sa decom iz drugog braka. Iako od drugog oca, Miloš, Jovan i Jevrem usvajaju prezime svoje polubraće po majci Obrenović, s tim da se njima na prezime Obrenović dodaje i Teodorović, po njihovom ocu.

Do Prvog srpskog ustanka Jakov i Milan Obrenović su se bavili trgovinom stokom, a u taj posao su uveli i svog polubrata Miloša.

Smrt

Baba Višnja je umrla 18. juna 1817. godine pred sam kraj Drugog srpskog ustanka. Prvobitno je bila sahranjena na mesnom groblju u Brusnici. Dve godine kasnije knez Miloš je njene zemne ostatke odneo u portu manastira Vraćevšnica gde ih je zakopao uz severni zid crkve. U porti su takođe sahranjeni Ana, Marija i Gavrilo – troje Miloševe dece. U istom manastiru joj je podignut spomenik 1901. godine.^[2]

Zanimljivosti

Naselje Višnjica u Beogradu nosi naziv po Baba Višnji.

U Beogradu postoji i Ulica baba Višnjina koja se prostire od Makenzijeve do Krunske ulice, presecajući u jednom delu Njegoševu. Baba Višnjina ulica dobila je ovaj naziv 1. januara 1900. godine.^[4] Godine 1946. deo Baba Višnjine ulice od Krunske do Bulevara kralja Aleksandra se izdvojio i dobio naziv Golsvordijeva ulica. Godine 2016. podignut joj je spomenik i u Gornjoj Trepči.

Porodica

Roditelji

ime	slika	datum rođenja	datum smrti

Prvi brak

Supružnik

ime	slika	datum rođenja	datum smrti
Obren Martinović			oko 1780.

Deca

ime	datum rođenja	datum smrti	supružnik
Jakov Obrenović	1767.	1811.^[5]^[6]	Đurđija
Milan Obrenović	između 1767. i 1780.	16. decembar 1810.	Stoja
Stana Obrenović			Sava Nikolić

Drugi brak

Supružnik

ime	slika	datum rođenja	datum smrti
Teodor Mihailović

Deca

ime	datum rođenja	datum smrti	supružnik
Knez Miloš	18. mart 1780.	26. septembar 1860.	Kneginja Ljubica
Jovan Obrenović	1787.	22. januar 1850.	Kruna Mihailović; Ana Joksić
Jevrem Obrenović	18. mart 1790.	20. septembar 1856.	Tomanija Bogićević

Vidi još

Reference

^ ”Tevter čibučki za Nahiju rudničku od 10. marta 1823. godine”, Izvornik - građa Međuopštinskog istorijskog arhiva u Čačku, broj 4, 1987, priredio Radoš Ž. Madžarević
^ ^a ^b ^v Petrović, Zorica; Marušić, Aleksandar (2018). Obrenovići i njihovo doba. Aranđelovac / Gornji Milanovac: Narodni muzej „Aranđelovac” / Muzej rudničko-takovskog kraja. str. 4. ISBN 978-86-88927-13-0.
^ „Dinastija Obrenović”. Arhivirano iz originala 17. 10. 2012. g. Pristupljeno 8. 4. 2013.
^ „Mondo: Tajna Baba Višnjine ulice”. Pristupljeno 8. 4. 2013. ^{[mrtva veza]}
^ Ivić, Aleksa (1928). Rodoslovne tablice srpskih dinastija i vlastele (3. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. Tablica br. 16. Pristupljeno 14. 3. 2021.
^ Marek, Miroslav. „Obrenovic family”. genealogy.euweb.cz (na jeziku: engleski). Pristupljeno 14. 3. 2021.

Spoljašnje veze

[1] ”Tevter čibučki za Nahiju rudničku od 10. marta 1823. godine”, Izvornik - građa Međuopštinskog istorijskog arhiva u Čačku, broj 4, 1987, priredio Radoš Ž. Madžarević

[:0-2] v Petrović, Zorica; Marušić, Aleksandar (2018). Obrenovići i njihovo doba. Aranđelovac / Gornji Milanovac: Narodni muzej „Aranđelovac” / Muzej rudničko-takovskog kraja. str. 4. ISBN 978-86-88927-13-0.

[3] „Dinastija Obrenović”. Arhivirano iz originala 17. 10. 2012. g. Pristupljeno 8. 4. 2013.

[4] „Mondo: Tajna Baba Višnjine ulice”. Pristupljeno 8. 4. 2013. ^{[mrtva veza]}

[Ивић-5] Ivić, Aleksa (1928). Rodoslovne tablice srpskih dinastija i vlastele (3. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. Tablica br. 16. Pristupljeno 14. 3. 2021.

[Марек-6] Marek, Miroslav. „Obrenovic family”. genealogy.euweb.cz (na jeziku: engleski). Pristupljeno 14. 3. 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Višnja Urošević
Datum rođenja	(1737{{month}}{{{day}}})1737.
Mesto rođenja	Donja Trepča, Osmansko carstvo
Datum smrti	18. jun 1817.(1817-06-18) (79/80 god.)
Mesto smrti	Kneževina Srbija
Deca	6