Banska Bistrica

Za drugu upotrebu, pogledajte stranicu Bistrica.

Banska Bistrica (slč. Banská Bystrica, mađ. Besztercebánya, nem. Neusohl) je šesti po veličini grad u Slovačkoj i upravno središte istoimenog Banskobistričkog kraja.

{{{mesto}}} {{{originalni_naziv}}}
Grb
Administrativni podaci
Država	Slovačka
Kraj	Banskobistrički
Okrug	[[Banska Bistrica]]
Stanovništvo
— 2023.	74.065
— gustina	719/km2
Geografske karakteristike
Koordinate	48° 43′ 57″ S; 19° 08′ 57″ I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina	103,38 km2
{{{mesto}}} {{{mesto}}} na karti Slovačke
Ostali podaci
Poštanski broj	974 01
Pozivni broj	0 48
Registarska oznaka	BB ŠPZ = BB
Veb-sajt	www.banskabystrica.sk

Banska Bistrica je oduvek bila poznata kao središte rudarstva, a danas se sve više poistovećuje sa okolnim zimskim turističkim odredištima na Tatrama.

Geografija

Banska Bistrica je smeštena u središnjem delu države. Prestonica države, Bratislava, nalazi se 210 km jugozapadno.

Reljef: Banska Bistrica se razvila u kotlini reke Hron. Nadmorska visina grada je oko 360 m. Obližnje planine pripadaju planinskom vencu Karpata. Južno od grada je izdiže Slovačko rudogorje, dok se severno izdižu Niske Tatre, koje su poznate po zimskim turističkim odredištima.

Klima: Klima u Banskoj Bistrici je umereno kontinentalna sa nešto oštrijom crtom zbog planinske okoline.

Vode: Kroz grad protiče reka Hron, u središnjem delu svog toka. Ona deli grad na dva dela.

Istorija

Ljudska naselja na ovom prostoru datiraju još iz praistorije i oduvek su bila vezana za iskopavanje ruda, prvenstveno bakra. Naselje na ovom mestu prvi put se spominje početkom 13. veka, a status slobodnog grada dobija 1255. godine. Tokom sledećih vekova grad je bio u sastavu Ugarske, mada su glavno stanovništvo vekovima bili nemački Sasi, kao vrsni rudari. U drugoj polovini 19. veka grad je doživeo nagli razvoj i brojčano narastao.

Krajem 1918. godine grad je postao deo novoosnovane Čehoslovačke. U vreme komunizma grad je naglo industrijalizovan, pa je došlo do naglog povećanja stanovništva. Krajem Drugog svetskog rata grad je postao središte slovačkog narodnog ustanka. Posle osamostaljenja Slovačke grad je postao njeno značajno središte, ali je došlo i do problema vezanih za prestrukturiranje privrede i opadanje značaja rudarstva.

Stanovništvo

Populacija (ist.): Banska Bistrica

Godina
Stanovništvo

Danas Banska Bistrica ima oko 80.000 stanovnika i poslednjih godina broj stanovnika opada.

Etnički sastav: Po popisu iz 2001. godine sastav je sledeći:

• Slovaci - 94,7%,
• Česi - 1,4%,
• ostali - 3,9%.

Verski sastav: Po popisu iz 2001. godine sastav je sledeći:

• rimokatolici - 46,6%,
• ateisti - 30,2%,
• luterani - 13,9%.

Poznati stanovnici

• Adolf Svetopluk Osvald (1839-1876) - slovački književnik i novinar, dobrovoljac u Srpsko-turskom ratu 1876. godine.

Partnerski gradovi

• Vršac
• Herclija
• Alba
• Radom
• Tarnobžeg
• Montana
• Hradec Kralove
• Askoli Pičeno
• Budva
• Dabaš
• Halberštat
• Čarlston
• Kovačica
• Larisa
• Mangalija
• Sent Etjen
• Šalgotarjan
• Tula
• Zadar

Galerija

• 
  Pogled na grad sa obližnjeg brda
• 
  Rimokatolička crkva
• 
  Barbakan gradskog zamka
• 
  Palata Porges