Бекство из Шошенка
Bekstvo iz Šošenka (engl. The Shawshank Redemption) je američki dramski film iz 1994. godine reditelja i scenariste Frenka Darabonta snimljen po romanu Rita Hejvort i bekstvo iz Šošenka autora Stivena Kinga, dok je producent filma Niki Marvin. Muziku je komponovao Tomas Njuman.
| Bekstvo iz Šošenka | |
|---|---|
 Poster za film Bekstvo iz Šošenka | |
| Izvorni naslov | The Shawshank Redemption |
| Žanr | drama |
| Režija | Frenk Darabont |
| Scenario | Frenk Darabont |
| Producent | Niki Marvin |
| Temelji se na | Rita Hejvort i bekstvo iz Šošenka (Stiven King) |
| Glavne uloge | Tim Robins Morgan Friman Bob Ganton Vilijam Sadler Klensi Braun Gil Belous Džejms Vajtmor |
| Narator | Morgan Friman |
| Muzika | Tomas Njumen |
| Snimatelj | Rodžer Dikins |
| Montaža | Ričard Frencis Brus |
| Producentska kuća | Columbia Pictures |
| Godina | 1994. |
| Trajanje | 142 minuta |
| Zemlja | SAD |
| Jezik | engleski |
| Budžet | 25 miliona dolara |
| Zarada | 58,3 miliona dolara |
| Veb-sajt | www |
| IMDb veza | |
Naslovne uloge tumače Tim Robins i Morgan Friman kao zatvorenici Endi Dufren i Elis Bojd Reding, dok su u ostalim ulogama Bob Ganton, Vilijam Sadler, Klensi Braun, Gil Belous i Džejms Vajtmor. Svetska premijera filma je bila održana 23. septembra 1994. u Sjedinjenim Američkim Državama.
Film govori o priči Endija Dufrena, bankara koji je proveo 19 godina u Šošenk Državnom zatvoru za ubistvo žene i njenog ljubavnika uprkos tome što se izjasnio kao nevin. Tokom boravka u zatvoru, sprijateljio se sa zatvorenikom, Elisom Bojdom Redingom (Morgan Friman), i čuvari su ga štitili pošto ga je upravnik koristio za pranje novca.
Budžet filma je iznosio 25 miliona dolara, a zarada od filma je 58,3 miliona dolara. Na filmskom veb-sajtu IMDb, nalazi se na prvom mestu najboljih filmova svih vremena[1].
Radnja uredi
Godine 1947, bankar Endi Dufren (Tim Robins) je otpužen za ubistvo svoje supruge i njenog ljubavnika, i osuđen je na dve doživotne kazne u Šošenk Državnom zatvoru. Endi se ubrzo sprijateljio sa švercerom Elisom „Redom” Redingom (Morgan Frimen), zatvorenikom koji služi doživotnu. Red nabljva Endiju čekić, što mu pruža mogućnost pravljenja malih figura za šah. Red mu kasnije nabavlja veliki poster Rite Hejvort, zatim i fotografije Merlin Monro i Rakel Velč. Endi radi u perionici veša, ali ga redovno napadaju gejevi tzv. „Sestrice” sa vođom, Bogsom (Mark Rolston).
Godine 1949, Endi je načuo brutalnog šefa straže Bajrona Hedlija (Klensi Braun) kako se žali zbog poreza o nasledstvu koje je dobio i govori mu o finansijskoj rupi. Posle još jednog napada Sestrica koje gotovo ubijaju Endija, Hedli prebija Bogsa i šalje ga u drugi zatvor. Endija više ne napadaju. Upravnik Semjuel Norton (Bob Ganton) se upoznaje sa Endijem i prebacuje ga na rad u zatvorskoj biblioteci da pomaže starijem zatvoreniku Bruksu Hatlenu (Džejms Vitmor), zapravo izgovor da Endi vode finansijske obaveze zatvora. Njegovi saveti i stručnost postaju sve traženiji kako od ostalih zatvorenika, tako i od čuvara. Endi počinje pisati nedeljna pisma državi da odobri sredstva za unapređenje biblioteke.
Godine 1954, Bruks je oslobođen na uslovnu, ali pošto ne može da se privikne na slobodu posle 50 godina provedenih u zatvoru, on se obesi. Endi dobija donaciju za biblioteku uključujući snimak „Figarovo venčanje”. On to pušta na zatvorske zvučnike i završava u samici. Godine 1963, Norton počinje korišćenje zatvorske radne snage za javne radove, profitirajući davajući niže plate za radnu snagu i primajući mito. Endi mu pere novac pod lažnim imenom „Rendal Stivens”.
Godine 1965, Tomi Vilijams (Džil Belous) je uhapšen zbog provale. On se pridružuje Endijevom i Redovom krugu prijatelja, i Endi mu pomaže da položi ispit srednje škole. Nakon što je čuo detalje Endijevog slučaja, 1966. godine Tomi otkriva da je neki zatvorenik iz drugog zatvora priznao krivicu za ta ubistva, ukazujući na Endijevu nevinost. Endi dolazi Nortonu sa ovom informacijom, ali upravnik odbija da ga sasluša. Norton stavlja Endija u samicu i naređuje Hedliju da ubije Tomija, pod izgovorom pokušaja bekstva. Endi odbija da radi za Nortona, ali ovaj mu preti da će uništiti biblioteku i oduzeti mu sve povlasti. Kada je oslobođen iz samice, Endi govori Redu da sanja da živi u Zihuatanehu, priobalnom gradu na Pacifiku. Dok Red to smatra sanjarenjem, Endi mu daje uputstva, da ako ikad bude oslobođen da nađe određenu njivu blizu Bartona i uzme paket.
Tokom prebrojavanja sledećeg dana, nakon što je ustanovljeno da je Endijeva ćelija prazna, Norton baca jedan od Endijevih čekića na poster Rakel Velč koja je visila na zidu. Čekić cepa taj poster i otkriva tunel koji je Endi kopao sa tim čekićem prethodne dve decenije. Prethodne noći, Endi je pobegao kroz tunel i kanalizacione cevi zatvora sa Nortonovom glavnom knjigom, u kojoj su se nalazili detalji o pranju novca. Dok su ga stražari tražili sledećeg jutra, Endi, predstavljajući se kao Randal Stefens, posjećuje nekoliko banaka i uzima oprani novac. Na kraju, on šalje glavnu knjigu i dokaze u korumpiranosti i ubistvima u Šošenku u lokalne novine. Policije dolazi u Šošenk i odvodi Hedlija u pritvor, dok Norton izvršava samoubistvo da izbegne hapšenje.
Posle služenja robije od 40 godina, Red dobija uslovnu. Pokušava da se privikne na život na slobodi ali se plaši da mu to neće poći za rukom. Setivši se svog obećanja datog Endiju, odlazi u Barton i nalazi paket sa novcem i pismom u kojem ga poziva u Zihuataneho. Red krši svoju uslovnu i putuje do Teksasa gde prelazi granicu u Meksiko, priznajući da najzad oseća nadu. Na plaži u Zihuatanehu, nailazi na Endija, i dva prijatelja ponovo su zajedno.
Uloge uredi
| Glumac | Uloga |
|---|---|
| Tim Robins | Endi Dufren |
| Morgan Friman | Elis Bojd „Red” Reding |
| Bob Ganton | upravnik Samjuel Norton |
| Vilijam Sadler | Hejvud |
| Klensi Braun | Bajron Hadli |
| Gil Belous | Tomi Vilijams |
| Mark Rolston | Bogs Dajmond |
| Džejms Vajtmor | Bruks Hatlen |
| Dejvid Proval | Snuz |
Nagrade uredi
Film je nominovan za 7 Oskara, 2 Zlatna globusa.
- Oskar za najbolji film (Niki Marvin)
- Oskar za najboljeg glavnog glumca (Morgan Friman)
- Oskar za najbolju fotografiju (Rodžer Dikins)
- Oskar za najbolju montažu (Ričard Fransis-Brus)
- Oskar za najbolju originalnu muziku (Tomas Njuman)
- Oskar za najbolji zvuk (Robert Dž. Lit, Eliot Tajson, Majkl Herbik i Vili D. Berton)
- Oskar za najbolji adaptirani scenario (Frenk Darabont)
- Zlatni globus za najboljeg glavnog glumca u igranom filmu (drama) (Morgan Friman)
- Zlatni globus za najbolji scenario (Frenk Darabont)
Reference uredi
Spoljašnje veze uredi
- Bekstvo iz Šošenka na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- Zatvor iz Šošenka danas je sablasno prazan (B92, 27. jul 2015)