Bizmarkov arhipelag
Bizmarkov arhipelag je grupa ostrva severoistočno od Nove Gvineje u jugozapadnom Tihom okeanu. Ime je dobio po Nemačkom kancelaru Otou fon Bizmarku i pripada Papua Novoj Gvineji. [1]
Geografija uredi
Arhipelag se uglavnom sastoji od vulkanskih ostrva, od kojih su najznačajnija:
Ostrva imaju mnogo aktivnih vulkana, naročito na Novoj Britaniji. Uz obale su koralni grebeni. Klima je tropska sa godišnjom količinom padavina od 2.500—3.000 mm. Reke nisu plovne. Planine su obrasle vlažnom tropskom šumom. Stanovnici su Melanežani i Papuanci. Bave se zemljoradnjom (kokosova palma, kakaovac, kafa, šećerna trska, pamuk) i ribarstvom.
Glavna naselja i luke su Rabaul (Nova Britanija), Keving (Nova Irska) i Lorengo (Admiralska ostrva).
Istorija uredi
Prvi stanovnici arhipelaga su stigli pre 30–40.000 godina.[2] doplovivši sa Nove Gvineje (Papue). Kasnije je ovo ostrvlje naselio narod Lapita. Prvi Evropljanin koji je pronašao ostrva je holandski istraživač Vilem Shauten 1616, ali ga Evropljani nisu naselili sve dok nije postao deo nemačkog protektorata Nemačka Nova Gvineja 1884.[1] Po izbijanju Prvog svetskog rata australijske snage su zauzele ostrvo 1914. i kasnije su od Lige naroda dobile mandat nad arhipelagom. Ostrva su ostala pod australijskom kontrolom, prekinuto samo japanskom okupacijom tokom Drugog svetskog rata, sve dok Papua Nova Gvineja nije postala nezavisna 1975.[1]
Izvori uredi
- ^ a b v Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. A-B. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 144. ISBN 86-331-2075-5.
- ^ Leavesley, Matthew G.; Chappell, John. „Buang Merabak: additional early radiocarbon evidence of the colonisation of the Bismarck Archipelago, Papua New Guinea”. Antiquity. Durham University. Pristupljeno 4. mart 2018.
