Bitka kod Danbara (1650)
Bitka kod Danbara (1650) bila je deo engleskog građanskog rata. Završena je pobedom engleskog Parlamenta.[1]
| Bitka kod Danbara (1650) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo Engleskog građanskog rata | |||||||||
 Kromvel kod Dambara. | |||||||||
| |||||||||
| Sukobljene strane | |||||||||
 Engleski parlamentarci |
 Engleski rojalisti Škotski rojalisti Irski rojalisti | ||||||||
| Komandanti i vođe | |||||||||
|
Oliver Kromvel |
David Lesli | ||||||||
| Jačina | |||||||||
| 11.000[1] | 22.000[1] | ||||||||
| Žrtve i gubici | |||||||||
| laki[1] | oko 3.000 mrtvih, preko 10.000 zarobljenih[1] | ||||||||
Pozadina uredi
Nakon pogubljenja kralja Čarlsa I, škotski velikaši koji su dotle u građanskom ratu većinom podržavali engleski Parlament, odlučili su da priznaju njegovog sina Čarlsa II za kralja Škotske i Engleske. U odgovor, engleski Parlament proglasio je Škote koji su priznali kralja za buntovnike, i poslao vojsku pod Oliverom Kromvelom da ih kazni. Sredinom maja 1650. škotski general David Lesli prikupio je oko 20.000 Škota kod Edinburga i Lita (engl. Leith) u nameri da tu sačeka snage engleskog Parlamenta koje su im pošle u susret. Pošto je stigao sa oko 11.000 vojnika, Kromvel nije napao jake položaje Škota, već je oko mesec dana manevrisao oko njih, pokušavajući da ih izvuče na otvoreno polje. Da bi došao u bolju vezu sa svojom flotom, radi snabdevanja, Kromvel se krajem avgusta 1650. povukao u škotsku luku Danbar, na južnoj obali estuara reke Fort (engl. Firth of Forth).[2][1]
Bitka uredi
Pošto se Kromvel sa oko 11.000 boraca povukao u Danbar radi snabdevanja, škotski zapovednik David Lesli (engl. David Leslie) je pošao za njim sa oko 22.000 ljudi, izbio 2. septembra 1650. na Broksbern (engl. Broxburn) i postavio se na Kromvelovu komunikaciju, presekavši mu vezu sa engleskom flotom. U svanuće narednog dana Kromvel je iznenadio i obuhvatno napao desno škotsko krilo; razbio ga je posle duže borbe pune dramatičnih obrta. Poraz škotskog desnog krila rešio je bitku.[1]
Posledice uredi
Tri hiljade Škota ostalo je na bojištu, a 10.000 je zarobljeno sa svom artiljerijom, komorom i 200 zastava. Potpun poraz dvostruko nadmoćnijih škotskih snaga objašnjava se ne samo veštinom vođenja, već i boljim kvalitetom Kromvelovih trupa.[1]
Reference uredi
Literatura uredi
- Gažević, Nikola (1974). Vojna enciklopedija (knjiga 2). Beograd: Vojnoizdavački zavod.