Bosna film
Bosna film je bivša državna filmska kompanija u SFR Jugoslaviji — SR Bosna i Hercegovina osnovana jula 1947. godine.
| Bosna film Sarajevo | |
|---|---|
| preduzeće za proizvodnju i distribuciju dokumentarnog i igranog filma | |
| Osnovano | 1947. god. Sarajevo |
| Ugašeno | 1975. god. |
| Naslednik | Sutjeska film (Filmski centar Sarajevo) |
| Sedište | Sarajevo |
Tokom 1947 realizovani su prvi dokumentarni filmovi Omladinska pruga Šamac - Sarajevo (scenario i režija Sida Marjanović i Slobodan Jovičić) i 27. juli (scenario i režija Pjer Majhrovski, Salem Resulović i Mona Finci). Tokom 1948. godine nabavljena su vlastite kamere i opremljena laboratorija a tokom 1949 godine kupljena i prva tonska aparatura za sinhronizaciju za potrebe radnih procesa u Bosna filmu.
Nakon što je 1949 godine započeto pa onda prekinuto snimanje igranog filma Rudari po scenariju Meše Selimovića i režiji Ljubomira Crnoborija, tek 1950/51 uspešno je realizovan prvi bh film Major Bauk u režiji Nikole Popovića prikazan 1951. godine. Prvi kratki film domaćeg sarajevskog autora Na granici (1951) potpisao je Boško Kosanović.
Tokom 50 - ih godina, stasaju u okviru Bosna filma i 1953. formiranog Studio filma , vrsni dokumentaristi poput Žike Ristića, Pjera Majhrovskog, Tome Janića, Hajrudina Krvavca, Gojka Šipovca dok su u početku igrani filmovi poverevani iskusnim autorima iz drugih tadašnjih republika. Valja spomenuti gostovanja Fedora Handžekovića, Slavka Vorkapića, Voje Nanovića te kasnije Igora Pretnara i Veljka Bulajića.
1958 godine od domaćih autora na polju igranog filma debituje Toma Janić filmom Crni biseri afirmišući niz saradnika iz domaće sredine snimatelja Eduarda Bogdanića, scenografa Veselina Badrova i montažerku Ružu Cvingl.
U međuvremenu, i Studio film se orijentiše na igrane filmove (Šolaja i Male stvari) te 1957 godine dolazi do njegovog spajanja s Bosna filmom. Pošto je produkcija dokumentarnog filma zapostavljena, 1960 godine na inicijativu Udruženja filmskih radnika BiH se osniva novo preduzeće Sutjeska film s namenom proizvodnje dokumentarnih i kratkometražnih filmova.
Tokom 60-ih godina u okviru Bosna filma s igranim prvencima nastupaju Žika Ristić, Hajrudin Krvavac, Gojko Šipovac, Vlatko Filipović, Milutin Kosovac, Bato Čengić, Boro Drašković, Mirza Idrizović, Nikola Stojanović. U pitanju su veoma različite osobenosti od kojih svaka drugačije pristupa filmu - u rasponu od klasičnog akcionog do modernog poetskog i esejističkog pristupa.
Od svog osnivanja ova filmska kompanija je proizvela 41 igranih i preko 250 dokumentarnih filmova.[1]
Sredinom 70 - ih godina dolazi do pada produkcije. Radikalnom reorganizacijom u kinematografiji i uslova finansijske nerentabilnosti, 1975. godine državno preduzeće Bosna film se gasi a tehniku i organizaciju produkcije za nivo SR BiH preuzima tadašnje preduzeće za proizvodnju dokumentarnih i kratkometražnih filmova Sutjeska film tj. prerasta u jedinstvenog proizvođača svih vrsta filmova.
Pravni naslednik po odluci Vlade FBiH je Filmski centar Sarajevo.
Produkcija igranih filmova uredi
Produkcija kratkometražnih igranih filmova uredi
- 1951 — Na granici
Produkcija kratkometražnih dokumentarnih i reklamnih filmova uredi
- 1947 — 27. juli
- 1947 — Omladinska pruga Šamac - Sarajevo
- 1948 — Novi temelji
- 1949 — Na planini
- 1949 — Odgovor naroda
- 1949 — Pred narodnim sudom
- 1949 — Pruga
- 1949 — 1. maj 1949
- 1950 — Iz davne prošlosti
- 1950 — Novi fiskulturni kadrovi
- 1950 — Preobražaj jednog kraja
- 1951 — Bitka na Neretvi
- 1951 — Desant na Drvar
- 1951 — Na Sutjesci
- 1951 — Proizvodi zadružnog rada
- 1951 — Splavari na Drini
- 1952 — 27. juli
- 1952 — Sa saničanskim ribarima
- 1952 — Uspomene s pruge
- 1953 — Autoprevoz
- 1953 — Baština semoradova pokoljenja
- 1953 — Bosna transport
- 1953 — Čelik
- 1953 — Državni osiguravajući zavod
- 1953 — Elektroremont
- 1953 — Grad vijekova
- 1953 — Kožar
- 1953 — Kreševaski kovači
- 1953 — Mljekara u Sarajevu
- 1953 — Naši vatrogasci
- 1953 — Otpad
- 1953 — Poplava
- 1953 — Sarajevska pivara
- 1953 — Tkanina
- 1953 — Usamljeni otok
- 1953 — Zenica
- 1954 — Bijela stihija
- 1954 — Dani nezaboravni
- 1954 — Drugi udar
- 1954 — Ljudi i čelik
- 1954 — Opasnost prijeti
- 1954 — Oteta zemlja
- 1954 — Planinci
- 1954 — Poslije pustoši
- 1954 — Susreti
- 1954 — Tri istorije Vareša
- 1954 — Tvornica namještaja Alija Alijagić
- 1954 — U dolini Neretve
- 1954 — Veziljini snovi
- 1955 — Dolina radosti
- 1955 — Jablanica
- 1955 — Lasta
- 1955 — Modna revija
- 1955 — Obnova
- 1955 — Priča o jezeru
- 1955 — Sa zagrebačkog velesajma
- 1955 — Tehnika
- 1955 — U starom Tešnju
- 1956 — Dubrovačke ljetnje igre
- 1956 — Iza perona
- 1956 — Mašine alatljike
- 1956 — Na stranputici
- 1956 — Novosadski međunarodni poljoprivredni sajam
- 1956 — Pariski mozaik
- 1956 — Posljednji revir
- 1956 — 1.maj 1956
- 1956 — U prijateljskoj zemlji
- 1956 — Zagrebački velesajam
- 1956 — Bijeli ugriz
- 1957 — Brioni
- 1957 — Dalekovod
- 1957 — ITM - I mali Toma je ispunio želju
- 1957 — Kamen i zemlja
- 1957 — Kanjon Tare
- 1957 — Međunarodni jesenji Zagrebački velesajam
- 1957 — Naš traktor
- 1957 — Reportaža povodom 10 godina sporta u BiH
- 1957 — Sarajevo
- 1957 — Sretno
- 1957 — Tek je počelo
- 1957 — Udvostručene snage
- 1957 — U ergeli
- 1957 — Unom rijekom
- 1957 — Velepekara
- 1957 — Voćarstvo gornjeg Podrinja
- 1957 — Zalutali
- 1957 — Zrno i hljeb
- 1958 — Deset na jednog
- 1958 — Djeca ovog svijeta
- 1958 — Drvar
- 1958 — Fabrika mašina Ivo Lola Ribar
- 1958 — Kako su lepe slike ove
- 1958 — Kočari iz kalija
- 1958 — Ploče - luka na kuli Neretve
- 1958 — Sutrašnjica nam nije neizvesnaž
- 1958 — Svjetlosen
- 1958 — Usnuli gradovi
- 1958 — Zbro na rijeci Slave
- 1959 — Mijački drvorezbari
- 1959 — Nova vrela
- 1959 — Sutjeska
- 1959 — Treći plamen u gradu čelika
- 1959 — Voda
- 1960 — Laku noć, građani
- 1960 — Maj 1960
- 1960 — Mlinska industrija
- 1960 — Poplave
- 1961 — Krilati karavani
- 1961 — Posljednja poruka
- 1961 — Proljeće u mom gradu
Produkcija dugometražnih dokumentarnih filmova uredi
- 1959 — Hidroelektrana Jablanica