Brestač

Brestač
Brestač;
Administrativni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Sremski
Opština	Pećinci
Stanovništvo
— 2011.	934
— gustina	52/km2
Geografske karakteristike
Koordinate	44° 51′ 24″ S; 19° 54′ 06″ I / 44.856666° S; 19.901666° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	73 m
Površina	20,4 km2
	Brestač Brestač na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	22415
Pozivni broj	022
Registarska oznaka	RU

Brestač je naseljeno mesto u opštini Pećinci, u sremskom okrugu u Vojvodini, Srbija. Prema popisu iz 2011. bilo je 934 stanovnika.

Prema predanju, Brestač je dobio naziv po tri velika bresta, koja su se videla sa velike udaljenosti i služili su kao orijentir.

Istorija uredi

U centru Brestača se nalazi crkva posvećena Sv. Arhangelu Gavrilu. Podignuta je 1792, nakon što je porušena prethodna, drvena, sagrađena 1750. godine. Mesto je imalo crkvu još za vreme Brankovića, početkom 16. veka. Nakon turske okupacije, crkva je registrovana u fiskalnom popisu iz 1566. Sadašnji ikonostas delo je drvorezbara Pavla Bošnjakovića iz 1822. godine. Ikone su radili slikar Konstantin Lekić i zlatar Dimitrije Davidović, 1834. godine. Mesni paroh pop Petar Stefanović bio je 1836. godine prenumerant jedne knjige.

Stojan Aralica, koji je u Brestaču učiteljevao od 1904-1909, oslikao je patrona crkve, sv. Arhangela Gavrila, iznad ulaznih vrata crkve sa južne strane. Osim ove crkve, selo je imalo i kapelu posvećenu sv. Petki. Kapela je zadužbina meštana Pavla Radivojevića. Sagrađena je polovinom 19. veka, a porušena 1948, kad su nove vlasti odlučile da na njenom mestu podignu tzv. Dom kulture. (O crkvi i kapeli, dopunio Predrag Puzić).

Trenutna osnovna škola u Pećincima je premeštena baš iz ovog sela. U centru sela se nalazi spomenik palim borcima u Drugom svetskom ratu, a takođe se tu nalazi i bezdan iz kog je nekad tekla prirodno čista izvorska voda, ali je izvor presušio.

Pretplatnik mađarsko-srpske gramatike bio je 1833. godine brestački učitelj Vasilije Ignjatijević.^[1] Ilarion Zorić se 1836. godine javlja kao arendator u mestu.

Demografija uredi

U naselju Brestač živi 821 punoletni stanovnik, a prosečna starost stanovništva iznosi 38,6 godina (36,8 kod muškaraca i 40,4 kod žena). U naselju ima 308 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,46.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[2]
Godina	Stanovnika
1948.	1.200
1953.	1.141
1961.	1.109
1971.	1.122
1981.	1.031
1991.	1.031	1.031
2002.	1.066	1.083

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[3]

Srbi	1.014	95,12%
Romi	23	2,15%
Hrvati	11	1,03%
Makedonci	4	0,37%
Crnogorci	1	0,09%
Slovaci	1	0,09%
Muslimani	1	0,09%
Jugosloveni	1	0,09%
nepoznato	2	0,18%

Stanovništvo prema polu i starosti^[4]


	m	ž
?	2	6
80+	5	7
75—79	6	13
70—74	28	32
65—69	31	39
60—64	33	36
55—59	26	27
50—54	29	28
45—49	45	39
40—44	41	36
35—39	43	43
30—34	40	29
25—29	31	34
20—24	29	32
15—19	50	37
10—14	41	36
5—9	36	22
0—4	32	22
Prosek :	36,8	40,4

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	273	275	288	327	308	302	308

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	47	64	49	58	48	28	9	4	1	0	3,46

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena
Muški	439	127	278	20	14
Ženski	438	75	279	70	14
UKUPNO	877	202	557	90	28

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	319	223	0	0	39
Ženski	197	162	0	0	8
UKUPNO	516	385	0	0	47
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	0	24	7	3	8
Ženski	0	0	11	0	3
UKUPNO	0	24	18	3	11
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	0	2	5	2	1
Ženski	2	0	3	3	4
UKUPNO	2	2	8	5	5
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	3	0	0	2
Ženski	1	0	0	0
UKUPNO	4	0	0	2

Reference uredi

^ Emeriko Salaj: "Mađarsko-serbska gramatika", Budim 1833. godine
^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Spoljašnje veze uredi

[1] Emeriko Salaj: "Mađarsko-serbska gramatika", Budim 1833. godine

[2] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[3] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[4] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]

[4]