Varaždinska županija (1868—1924)
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Ovo je članak o istorijskoj Varaždinskoj županiji iz vremena Kraljevine Hrvatske i Slavonije. Za savremenu županiju vidi: Varaždinska županija.
| Varaždinska županija | |
|---|---|
{{{caption2}}}
| |
 | |
| Država | Kraljevina Hrvatska i Slavonija |
| Admin. centar | Varaždin |
| Površina | 2,521 km² km2 |
| Stanovništvo | 1910. |
| — broj st. | 307 010 |
.svg)
Varaždinska županija (lat. Comitatus Varasdinensis; mađ. Varasd vármegye; nem. Komitat Warasdin) je bila županija u Kraljevini Hrvatskoj i Slavoniji unutar Zemalja Krune Svetog Stefana u doba Austrougarske monarhije. Glavni grad županije bio je Varaždin.
Geografija uredi
Varaždinska županija graničila je s tadašnjom austrijskom zemljom Štajerskom, ugarskom županijom Zala kojoj je pripadalo i Međimurje, te županijama Zagrebačkom i Bjelovarsko-križevačkom županijom, koje su pripadale Kraljevini Hrvatske i Slavonije. Severnu granicu županije činila je reka Drava, a čitava je županija obuhvatala površinu od 2.521 km².
Istorija uredi
Poznato je da je već u 15. veku postojala Varaždinska županija, koja je tada pripadala Kraljevini Slavoniji. Nakon Hrvatsko-ugarske nagodbe iz 1868. godine, ova županija, koja se tada više nije smatrala delom Slavonije, već Kraljevine Hrvatske, bila je deo Kraljevine Hrvatske i Slaovonije, a njen glavni grad imao je povlasticu županijskog grada (u Hrvatskoj i Slavoniji tu su povlasticu imali još samo Zagreb, Osijek i Zemun). Nakon što je Hrvatski sabor 1918. godine raskinuo sve državno-pravne veze s Austrijom i Ugarskom, teritorija županije postala je delom Kraljevine SHS. Nastavila je da postoji kao administrativna jedinica sve do uvođenja nove oblasne organizacije (1921-1924), kada je ušla u sastav Zagrebačke oblasti.[1]
Stanovništvo uredi
Prema popisu iz 1910. godine, Varaždinska je županija brojala 307 010 stanovnika, koji su govorili sledeće jezike:
- Hrvatski jezik: 300 033
- Srpski jezik: 2 384
- Nemački jezik: 1 172
- Mađarski jezik: 1 095
Administrativna podela uredi
Početkom 20. veka, županija je bila podeljena na sledeće kotareve:
| Kotarevi | |
|---|---|
| Kotar | Središte |
| Ivanec | Ivanec |
| Klanjec | Klanjec |
| Krapina | Krapina |
| Ludbreg | Ludbreg |
| Novi Marof | Novi Marof |
| Pregrada | Pregrada |
| Varaždin | Varaždin |
| Zlatar | Zlatar |
| Županijski grad | |
| Varaždin | |
Reference uredi
- ^ Dimić 2001, str. 111-117.
Literatura uredi
- Dimić, Ljubodrag (2001). Istorija srpske državnosti. 3. Novi Sad: Ogranak SANU.