Vladan Bojanić
Vladan Bojanić (Belotić, 26. jul 1919 — Beograd, 12. novembar 2003) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR Srbije, načelnik Uprave državne bezbednosti (UDB) za Srbiju od 28. februara 1953. godine do 20. avgusta 1955. godine, kao i Državni sekretar za unutrašnje poslove NR Srbije, od 1962. do 1963. godine.
| vladan bojanić | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Lični podaci | |||||
| Datum rođenja | 26. jul 1919. | ||||
| Mesto rođenja | Belotić, Kraljevstvo SHS | ||||
| Datum smrti | 12. novembar 2003. (84 god.) | ||||
| Mesto smrti | Beograd, Srbija, Srbija i Crna Gora | ||||
| Profesija | društveno-politički radnik | ||||
| Porodica | |||||
| Supružnik | Jela Bojanić | ||||
| Delovanje | |||||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | ||||
| Služba | NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska armija 1941 — 1945. | ||||
| Načelnik Uprave državne bezbednosti za Srbiju | |||||
| Period | 1953 — 1955. | ||||
| Prethodnik | Milorad Milatović | ||||
| Naslednik | Srećko Milošević | ||||
| Državni sekretar za unutrašnje poslove NR Srbije | |||||
| Period | 1962 — 1963. | ||||
| Prethodnik | Vojin Lukić | ||||
| Naslednik | Milisav Lukić | ||||
| Odlikovanja |
| ||||
Biografija
urediRođen je 26. jula 1919. godine u Belotiću. Nakon osnovne škole, u Valjevu je završio gimnaziju. Pre Drugog svetskog rata bio je student prava na Beogradskom univerzitetu.
Bio je učesnik događaja od 7. jula 1941. u selu Bela Crkva, kod Krupnja. Toga jutra, Miša Pantić je došao do Bojanićeve kuće, koji je u to vreme bio sekretar partijske ćelije KPJ u tom kraju, da se dogovore o organizaciji zbora tokom Ivanjdanskog narodnog sabora, na kom bi se obratili narodu i pozvali ga na borbu protiv okupatora i fašizma. Nakon zbora, Rađevačka partizanska četa je krenula dalje putem šume, ali ih je Bojanić sustigao i izvestio ih o tome da dva žandarma rasteruju narod, te se glavnina čete sa Žikicom Jovanovićem Špancem vratila i suprotstavila se žandarmima. Tada su u razmeni vatre stradala oba žandarma. Kako nije više mogao ostati u selu, Bojanić se sa još nekoliko mladića pridružio četi koja će potom stupiti u sastav Valjevskog partizanskog odreda.[1] Borio se kasnije i u redovima Prve ličke proleterske udarne brigade i nalazio se u Političkom odeljenju (Politodelu) brigade.[2]
Iz rata je izašao sa činom majora Ozne. Po završetku rata, bio je na školovanju u Sovjetskom Savezu, na Akademiji Narodnog komesarijata unutrašnjih poslova (NKVD). Bio je učesnik akcije hapšenja Dragoljuba Mihailovića, 1946. godine. U Upravi državne bezbednosti (UDB) obavljao je brojne odgovorne dužnosti, te je od 28. februara 1953. do 20. avgusta 1955. godine bio načelnik Udbe za Srbiju. Bio je i Državni sekretar za unutrašnje poslove NR Srbije od 1962. do 1963. godine. Nakon toga, obavljao je dužnost člana i predsednika Odbora za unutrašnju politiku Izvršnog veća SR Srbije.
U braku sa suprugom Jelom Bojanić (1919—1994) imao je sina Zorana i ćerku Vesnu.[3]
Preminuo je 12. novembra 2003. godine u Beogradu. Sahranjen je na Novom groblju u Beogradu.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem, Orden za hrabrost i dr.
Reference
uredi- ^ OVAKO ĆE PROĆI SVI ONI KOJI DIGNU RUKU NA SVOJ NAROD;Komunisti Srbije'
- ^ Spisak boraca Prve proleterske brigade »Marko Orešković Krntija« ;znaci.org
- ^ Marković & Rajevac 2018, str. 138.
Literatura
uredi- Selim Numić Dobra zemljo, lažu. Beograd: Filip Višnjić. 1989.
- Kosta Nikolić Mač revolucije — OZNA u Jugoslaviji 1944—1946. Beograd: Službeni glasnik. 2016.
- Željko V. Marković, Aleksandar Rajevac Slobodan Penezić Krcun: pisma bez kurira. Užice: Istorijski arhiv. Beograd: Kompanija „Novosti“. 2018.
