Влада Александра Обреновића (knjiga)
Vlada Aleksandra Obrenovića je trotomna dvodelna istoriografsko-ustavnopravna studija Slobodana Jovanovića iz 1929. godine, odnosno 1931. godine, objavljena u izdanju Izdavačke knjižare Geca Kon a.d. iz Knez Mihailove ulice br. 12 u Beogradu. Knjiga analizira period vladavine kralja Aleksandra Obrenovića.
| Vlada Aleksandra Obrenovića | |
|---|---|
 Prva strana knjige iz 1934. godine | |
| Nastanak | |
| Autor | prof. dr Slobodan Jovanović |
| Zemlja |  Kraljevina Jugoslavija |
| Jezik | srpski |
| Sadržaj | |
| Žanr / vrsta dela | istoriografsko-ustavnopravna studija |
| Tema | Kralj Aleksandar Obrenović |
| Izdavanje | |
| Izdavač | Izdavačka knjižarnica Gece Kona |
| Broj stranica | 436 + 534 + 467 |
| Prevod | |
| Datum izdavanja | 1929. |
| Hronologija | |
| Prethodnik | Vlada Milana Obrenovića (knjiga) |
O autoru uredi
Slobodan Jovanović (1869-1958) je bio srpski i jugoslovenski pravnik i istoričar, doktor pravnih nauka, profesor i dekan Pravnog fakulteta Univerziteta u Beogradu, rektor Univerziteta u Beogradu, predsednik Srpske kraljevske akademije, predsednik Ministarskog saveta Kraljevine Jugoslavije, osnivač i predsednik Srpskog kulturnog kluba. Smatra se najznačajnijim domaćim pravnim teoretičarem i piscem. Njegova dela su, iako fundamentalna u oblasti opšte pravne teorije i teorije države, dugo bila skrajnuta u vremenu komunističke Jugoslavije, budući da je Jovanović tokom Drugog svetskog rata bio predsednik jugoslovenske kraljevske vlade u emigraciji i da je u odsustvu osuđen na Beogradskom procesu 1946. godine.
Opis uredi
Serijal uredi
Ovom knjigom, Jovanović je zaključio svoj serijal o ustavnoj istoriji Srbije u 19. veku, koji je započeo knjigom Ustavobranitelji i njihova vlada (1838-1858), zatim nastavio knjigama Druga vlada Miloša i Mihaila i trotomnom Vladom Milana Obrenovića.
Izvori uredi
U pisanju prve knjige, Slobodan Jovanović je koristio stenografske beleške sa sednica Narodne skupštine, izveštaje austrougarskog poslanika iz Beograda, dnevnik generala Save Grujića, zapise Đorđa Simića, te knjige Stojana Novakovića Balkanska pitanja (1906) i Dvadeset godina ustavne politike u Srbiji (1912), dr Hipokrata Vladana Đorđevića Srbija i Grčka (1923) i Srbija i Turska (1928), zapise predsednika Srpske kraljevske akademije generala Jovana Miškovića, memoarske beleške Vukašina Petrovića i Jovana Avakumovića, te zapise Živana Živanovića i Branka Petrovića o kazivanjima Jovana Ristića o kralju Aleksandru Obrenoviću.[1] Takođe, koristio se i Živanovićevom knjigom Političke istorije Srbije, te malobrojnim sačuvanim pismima kralja Milana, kraljice Natalije, kralja Aleksandra i kraljice Drage u Državnom arhivu i arhivu Ministarstva inostranih dela.[2]
Za pisanje drugog dela, poslužile su mu trotomna knjiga dr Hipokrata Vladana Đorđevića Kraj jedne dinastije (1905/1906), zabeleške generala Dimitrija Cincar-Markovića koje je njegova udovica objavila u Politici (1926), Upraviteljeve beleške Bože Maršićanina, uspomene Pere Todorovića, Devetstvo treću Dragiše Vasića (1925) i brojne druge izvore.[3]
Sadržaj uredi
Knjiga prva uredi
Knjiga počinje analizom zakona koje je donela vlada Narodne radikalne stranke, nakon donošenja Radikalskog ustava, a to su Izborni zakon, skupštinski poslovnik, Zakon o ministarskoj odgovornosti, Zakon o Državnom savetu, Zakon o Glavnoj kontroli, Zakon o opštinama, Zakon o uređenju okruga i srezova, Zakon o sudskoj struci, Zakon o štampi, Zakon o zborovima i udruženjima, Zašto o Akademiji, Zakon o crkvenim vlastima, Zakon o ustrojstvu vojske i Privredni zakon.
Zatim, sledi pregled spoljnopolitičke situacije i odnosa Kraljevine Srbije sa Austrougarskoj, Rusijom, Bugarskoj, Carigradskom patrijaršijom, pitanje Makedonije, a jedan deo je posvećen i Društvu Sveti Sava. Sledi opis sukoba kralja Milana i kraljice Natalije, te državni udar kralja Aleksandra u kojem je zbačeno namesništvo.
Knjiga druga (1. tom) uredi
Druga knjiga prati različite kabinete Ministarskog saveta, politiku koju vode i odnose mladog kralja sa roditeljima.
Knjiga druga (2. tom) uredi
Drugi tom druge knjige počinje izmirenjem kralja Aleksandra i kralja Milana, te prati Vladu Vladana Đorđevića. Sledi priča o Ivanjdanskom atentatu, ženidbi kralja Aleksandra sa Dragom Mašin, te društvene i političke prilike koje je ista izazvala. Nakon smrti kralja Milana, razmatra se Aprilski ustav iz 1901. godine, ponovno uspostavljanje kraljevog ličnog režima, sve do zavere i Majskog prevrata 1903. godine.
Izdanja uredi
Prvo izdanje prve knjige se pojavilo 1929. godine, a izdavač je bila Izdavačka knjižarnica Geca Kon iz Knez Mihailove ulice br. 1 u Beogradu. Prvi deo druge knjige je objavljen 1931. godine. Trotomno izdanje je kompletirano tako što se 1934. godine iznova pojavio prvi tom, zatim 1935. prvi deo drugog toma i 1936. godine drugi deo drugog toma knjige.
Knjiga se u celosti ponovo pojavila tek 1990. godine u okviru prvog izdanja sabranih dela Slobodana Jovanovića u 12 tomova, koje su zajednički izdali Beogradski izdavačko-grafički zavod (BIGZ), Jugoslavija Publik i Srpska književna zadruga. Priređivač izdanja je bio istoričar dr Radovan Samardžić, redovni član Srpske akademije nauka i umetnosti, direktor Balkanološkog instituta i predsednik Srpske književne zadruge. Tada je izašla u dva toma.
Izdavačko preduzeće Prosveta je 2005. godine objavilo bibliofilsko izdanje sabranih dela Slobodana Jovanovića u 17 tomova.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Jovanović, Slobodan (1990). Vlada Aleksandra Obrenovića. 1. Beograd: DP Beogradski izdavačko-grafički zavod, Jugoslavijapublik, Srpska književna zadruga. str. 13. ISBN 86-13-00435-0.
- ^ Jovanović, Slobodan (1990). Vlada Aleksandra Obrenovića. 1. Beograd: DP Beogradski izdavačko-grafički zavod, Jugoslavijapublik, Srpska književna zadruga. str. 14. ISBN 86-13-00435-0.
- ^ Jovanović, Slobodan (1990). Vlada Aleksandra Obrenovića. 1. Beograd: DP Beogradski izdavačko-grafički zavod, Jugoslavijapublik, Srpska književna zadruga. str. 14—15. ISBN 86-13-00435-0.