Vračevo

Vračevo je naselje u opštini Leposavić na Kosovu i Metohiji. Prema proceni iz 2011. godine bilo je 141 stanovnika.

Vračevo
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Kosovo i Metohija
Upravni okrug	Kosovskomitrovački
Opština	Leposavić
UNMIK	Leposavić
Stanovništvo
— 2011.	141
Geografske karakteristike
Koordinate	43° 10′ 42″ S; 20° 39′ 44″ I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	678 m
Vračevo Vračevo na karti Srbije

Geografski položaj

Nalazi se severozapadno od Leposavića i zapadno od Leška. Od Leposavića je udaljeno 17km, a od Leška 8km. Selo je razbijenog tipa, na severoistočnim ograncima Rogozne, između Bara i Trebića, Kaljina, zaseoka Rvatske i novopazarskih sela Odojevića, Jove, Građanovića i Jablanice. Po međusobnom položaju i udaljenosti selo se deli na zaseoke : Rikovo, Zavada, Vrba, Dolac, Živodere i Manase. Površina katastarske opštine Vračevo gde je atar naselja iznosi 1.427 ha. Srednja nadmorska visina sela je 569 metara.

Infrastruktura

Selo Vračevo, osim poljoprivredne funkcije vrši i administrativno-upravnu funkciju preko mesne kancelarije i mesne zajednice, školsku – osmorazredna Osnovna škola „Stana Bačanin”. Pri školi je školske 1968/69 izgrađen bazen za plivanje dimenzija 12,5x 5 metara.

Selo ima i zdravstvenu ambulantu.

Jula 2015, na dan slave Svetih Kozme i Damjana manastiru, u blizini manastira je otvoren most preko Ibra, čiji je donator bio Unmik administracija.

Manastir Vračevo

Selo je dobilo naziv po manastiru Vračevo posvećenom pravoslavnim svecima i lekarima Kozmi i Damjanu. Crkva je podignuta 1316. godine i spominje se kao Đurđeva crkva u Ibru. Kao manastir Vrači zapisana je u Sopoćanskom spomeniku krajem 14. veka. Crkva se nalazi u zaseoku Dolac. Manastir je već posle kosovske bitke bio potpuno spaljen i uništen. Crkva je obnovljena u drugoj polovini 16. veka, ali je u narednim stolećima delila sudbinu naroda ovoga kraja. Bila je više puta rušena, paljena i pljačkana. Ponovo je sagrađena 1860. god., a 1863. god., pri crkvi je formirana prva srpska svetovna škola sa kuhinjom u ovim krajevima, dok je najstarija škola bila manastirska, formirana u toku Prvog srpskog ustanka, 1808. god, da bi 1869. godine prerasla u svetovnu. Poslednji put crkva i škola su pljačkane i paljene 1912. god., za vreme Balkanskog rata.

Manastirska crkva

Crkva Svetih Kozme i Damjana svoj sadašnji izgled dobila je u obnovi 1860. god., o čemu svedoči i zapis u plitkoj luneti iznad južnog portala. Crkva je jednobrodna građevina, trikonhalne osnove sa kubetom, spolja i iznutra polukružnom apsidom, naosom i pripratom. Izvedena je u kombinaciji sige, oblutaka i nepravilno raspoređenog kamena. Unutrašnji prostor nije živopisan, sa izuzetom predstave Hrista Pantokratora u svodu priprate. Ikonostas je oslikala grupa majstora iz Kruševa i Bitolja, 1899. god. Zakonom je zastićena kao spomenik kulture i njena sanacija je izvršena 2002. godine. Poslednjih decenija crkva u Vračevu je bila isključivo parohijskog karaktera. Privode se kraju radovi na završetku manastirskog konaka koji se zida sredstvima Vlade Srbije. Obnova manastirskog načina života i useljavanje monaha značiće ponovno uspostavljanje manastira Svetih Kozme i Damjana.

Demografija

Naselje ima srpsku etničku većinu, uz oko 20% Muslimana. U selu 2004. godine živi 265 stanovnika i broji 106 domaćinstava. Preci današnjeg stanovništva doseljeni su iz raznih krajeva: Vukadinovići, Stanići, Miladinovići, Simovići, Đorđevići, Anisijevići, Tanaskovići, Pantovići, Bošnjovići, Petronijevići, Vasovići, Perovići, Đurovići,, Biševci, Bacani, Radosavljevići, Dimitrijevići, Radisavljevići, Nikolići, Stanići, Dacovići, Vučetići, Zdravkovići, Nuhovići, Mahmutovići, Jašarevići, Škrijelji, Hadžići, Bajraktarevići, Đerleci, Stefanovići, Bogdanovići, Gašovići, Filipovići.

Populacija (ist.): Vračevo

Godina	1948	1953	1961	1971	1981	1991
Stanovništvo	652	689	649	619	501	355

Evolucija stanovništva

Vidi još

• Manastir svetih besrebrenika Kozme i Damjana u Vračevu