Dan šale
Dan šale se u mnogim zemljama obilježava 1. aprila. Tog dana ljudi jedni drugima prave bezopasne smicalice i objavljuju lažne novosti, s ciljem da ih dovedu u smiješan položaj. Napravljena šala je prvoaprilska šala, a onaj koji pravi smicalicu u trenutku objavljivanja smicalice uzvikuje Aprili-li. U nekim zemljama, kao u Ujedinjenom Kraljevstvu, Australiji i Južnoafričkoj Republici, podvale se prave samo do podneva, a onaj ko ih napravi poslije podne naziva se aprilskom budalom (engleski April Fool). U mnogim drugim zemljama smicalice se prave tokom cijelog dana.
Porijeklo uredi
Najranija povezanost između datuma 1. aprila i pravljenja smicalica javlja se u Čoserovim Kanterberijskim pričama iz 1392. godine.
Po jednoj verziji tumačenja, 1. april kao Dan šale nastao je kada je u 16. vijeku pomjeren dan Nove godine sa 25. marta na 1. januar. Do tada se u mnogim evropskim gradovima Nova godina obilježavala 25. marta, a slavlje je trajalo sedam dana, odnosno do 1. aprila. Prema tom tumačenju, oni koji su prihvatili novi datum kao dan Nove godine zbijali su šale sa onima koji su ga i dalje obilježavali do 1. aprila.
U 18. vijeku se za ovaj dan smatralo da vodi porijeklo još od biblijske ličnosti Noja. Prema članku iz jednih engleskih novina objavljenom 1789. godine, tog datuma je Noje prvi put poslao golubicu, prerano.
Poznate smicalice uredi
- Berba špageta: Panorama, televizijska emisija na Bi-Bi-Siju, 1957. godine je objavila poznatu prvoaprilsku šalu o tome kako Švajcarci vrše berbu špageta sa drveta. Prilog je govorio o tome kako je konačno iskorijenjen napasnik špagetni žižak. Veliki broj gledalaca se javljao uredništvu kako bi saznali za mogućnosti da sami uzgajaju svoje špagete.
- Hamburgeri za ljevoruke: 1998. godine Burger King je u SAD objavio reklamu o hamburgerima za ljevoruke, koji su napravljeni tako da im sadržaj curi s desne strane.
- San Serif: Gardijan je u svom dodatku 1977. godine objavio članak koji je pohvalno pisao o ovom izmišljenom odmaralištu, o njegova dva ostrva (Aperkejs i Louerkejs), o njegovom glavnom gradu (Bodoni) i o njegovom vođi (General Pika). Zainteresovani čitaoci su bili razočarani kada su saznali da su sva mjesta izmišljena, a da su njihova imena uzeta kao termini iz tipografije.
Istiniti događaji 1. aprila uredi
Neki šokantni događaji su se zaista dešavali 1. aprila, pa bi često bili prihvatani sa nevjericom:
Dodatna literatura uredi
- Wainwright, Martin (2007). The Guardian Book of April Fool's Day. Aurum. ISBN 978-1-84513-155-5.
- Dundes, Alan (1988). „April Fool and April Fish: Towards a Theory of Ritual Pranks”. Etnofoor. 1 (1): 4—14. JSTOR 25757645.
