Dezertifikacija

Dezertifikacija je vrsta degradacije zemljišta u sušnim područjima u kojoj se biološka produktivnost gubi uslijed prirodnih procesa ili indukovana ljudskim aktivnostima pri čemu plodna područja postaju sve sušnja. To je širenje sušnih područja uzrokovano raznim faktorima, kao što su klimatske promene (posebno trenutno globalno zagrevanje) i prekomerna eksploatacija tla ljudskim aktivnostima.

Kada se pustinje automatski pojave tokom prirodnog ciklusa planete, onda se to može nazvati prirodnim fenomenom; međutim, kada se pustinje pojave zbog snažnog i nekontroliranog iscrpljivanja hranljivih materija u zemljištu koje su neophodne za to da ostane obradive, tada se može govoriti o virtuelnoj "smrti tla", koja svoj uzrok vraća u prekomernu eksploataciju ljudi. Dezertifikacija je značajan globalni ekološki i ekološki problem s dalekosežnim posljedicama na socio-ekonomske i političke uslove.

Istorija

Najpoznatije pustinje na svetu nastale su prirodnim procesima koji su se međusobno delovali u dužim intervalima. Tokom većine ovih vremena, pustinje su rasle i smanjivale se nezavisno od ljudskih aktivnosti. Paleodeserti su velika pješčana mora koja su sada neaktivna jer su stabilizirana vegetacijom, a neke se protežu i izvan sadašnjih ruba glavnih pustinja, poput Sahare, najveće vruće pustinje.

Istorijski dokazi pokazuju da je ozbiljno i obimno propadanje zemlje koje se desilo pre nekoliko vekova u sušnim regionima imalo tri epicentara: Sredozemlje, Mezopotamijsku dolinu i Kinesku visoravnu Loes, gde je naseljenost bila gusta.

Najranija poznata rasprava o ovoj temi pojavila se ubrzo nakon francuske kolonizacije zapadne Afrike, kada je komisija za proučavanje naručila studiju o napredovanju progresivnog sušenja, kako bi istražila praistorijsko širenje saharske pustinje.

Pogođena područja

Sušne površine zauzimaju oko 40–41% kopnene površine i dom je više od 2 milijarde ljudi. Procenjeno je da je oko 10–20% suvih područja već degradirano, pri čemu je ukupna površina na koju je uticalo dezertifikacija između 6 i 12 miliona kvadratnih kilometara, da oko 1–6% stanovnika suvih područja živi u napuštenim područjima, i da milijarda ljudi je ugrožena od dalje dezertifikacije.

Od 1998. godine, tadašnji stepen širenja Sahare na jug nije bio dobro poznat, zbog nedostatka nedavnog, merljivog širenja pustinje u Sahel u to vreme.

Uticaj globalnog zagrevanja i ljudskih aktivnosti predstavljeni su u Sahelu. U ovoj oblasti nivo dezertifikacije je veoma visok u poređenju s drugim oblastima sveta. Sva područja koja se nalaze u istočnom dijelu Afrike (tj. U regionu Sahel) karakteriše suva klima, vruće temperature i niska količina padavina (300–750 mm padavina godišnje). Dakle, suša je pravilo u regionu Sahel. Neka istraživanja pokazuju da je Afrika izgubila približno 650.000 km² svog proizvodnog poljoprivrednog zemljišta u poslednjih 50 godina. Rasprostranjenost dezertifikacije na ovom području je znatna.

Mali region Sahel Neke statistike pokazuju da se od 1900. godine Sahara proširila za 250 km na jug kroz deo zemlje od zapada do istoka dužine 6 000 km. Istraživanje, koje je izvršio Istraživački institut za razvoj, pokazalo je da se to znači da se suvoća brzo širi u sahelijskim zemljama. 70% sušne površine se pogoršalo, a vodeni resursi su nestali, što je dovelo do degradacije tla. Gubitak gornjeg tla znači da biljke ne mogu čvrsto da se ukorene i mogu da ih iskorene bujica ili jaki vetrovi.

Konvencija Ujedinjenih nacija (UNC) kaže da bi se oko šest miliona građana Sahela trebalo odreći napuštenih zona subsaharske Afrike za sjevernu Afriku i Evropu između 1997. i 2020. godine.

Jezero Čad, koje se nalazi u regionu Sahel, posebno je teško pogođeno ovom pojavom. Uzrok presušivanja jezera je zbog povlačenja navodnjavanja i godišnjeg pada padavina. Jezero se smanjilo za preko 90% od 1987. godine, raseljavajući milione stanovnika. Nedavni napori su uspeli da naprave određeni napredak ka njenoj obnovi, ali se još uvek smatra da postoji rizik da će u potpunosti nestati. Drugo veliko područje na koje utječe dezertifikacija je pustinja Gobi. Trenutno je pustinja Gobi najbrža pustinja na Zemlji; prema nekim istraživačima, pustinja Gobi proguta preko 3.600 km² (1.400 sq mi) zemlje godišnje. Ovo je uništilo mnoga sela na svom putu. Ovo stvara veliki problem narodu Kine. Uskoro će morati da se pozabave pustinjom, kako se približava. Iako je i sama pustinja Gobi još uvek udaljena od Pekinga, izveštaji iz terenskih studija navode da velike peščane dine formiraju samo 70 km (43 mi) izvan grada.

Južna Amerika i Mongolija

Južna Amerika je još jedno područje zahvaćeno dezertifikacijom, jer je 25% zemljišta klasifikovano kao suvoređe. Specifično u Argentini, suva područja predstavljaju više od polovine ukupne površine zemljišta, a dezertifikacija može potencijalno poremetiti nacionalnu opskrbu hranom.

Mongolija je oblast zahvaćena dezertifikacijom zbog prevelike paše. U devedesetima nakon pada komunizma u zemlji, ljudi su bili motivisani da postanu pastiri. To je rezultiralo udvostručenjem broja stočara i preplavom mongolskih travnjaka. Sada je 90% mongolskih travnjaka krhka suva zemlja. Prevelika populacija u Mongoliji je još jedan uzrok prevelike paše mnogih stadara koji se bore da obezbede hranu za svoju porodicu.