Dionisije Milivojević
Dionisije (svetovno Dragoljub Milivojević; Rabrovac, 13. jul 1898 — Manastir Svetog Save u Libertivilu, 15. maj 1979) bio je episkop američko-kanadski.
| Dionisije (Milivojević) | |
|---|---|
.jpg) | |
| Osnovni podaci | |
| Pomesna crkva | Srpska pravoslavna crkva |
| Čin | episkop |
| Titula | episkop američko-kanadski |
| Sedište | Manastir Nova Gračanica |
| Posljednja eparhija | Eparhija američko-kanadska |
| Godine službe | 1939—1964. |
| Prethodnik | Irinej Đorđević |
| Naslednik | Irinej Kovačević |
| Prethodna eparhija | - |
| Prethodnik | Patrijarh srpski Varnava |
| Naslednik | Longin Krčo |
| Lični podaci | |
| Svetovno ime | Dragoljub Milivojević |
| Datum rođenja | 13. jul 1898. |
| Mesto rođenja | Rabrovac, kod Smederevske Palanke, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 15. maj 1979. (80 god.) |
| Mesto smrti | Manastir Svetog Save u Libertivilu, SAD |
Nakon raščinjenja osnovao je slobodnu Eparhiju za Ameriku i Kanadu, Eparhiju za Australiju i Novi Zeland i Eparhiju za zapadnu Evropu.
Istorija uredi
Mladost i bogomoljački pokret uredi
Rođen je 13/26. jula 1898. u selu Rabrovcu kod Mladenovca. Posle završene gimnazije i velike mature upisuje studije na Pravnom fakultetu Beogradskog univerziteta, da bi posle dve godine upisao studije na Bogoslovskom fakultetu, na kojem je i diplomirao. U mladosti je prihvatao milenarističko učenje[1] i bio jedan od vođa bogomoljačkog pokreta. Po završetku studija stupa u brak, međutim, ubrzo mu umire supruga i ostaje udovac. Potom odlazi na Svetu goru, u manastir Hilandar, gde prima monaški postrig i dobija monaško ime Dionisije. Do izbora za vikarnog episkopa bio je starešina manastira, profesor bogoslovije u Sremskim Karlovcima i upravitelj Monaške škole u manastiru Dečanima. Istovremeno je bio veoma aktivan u bogomoljačkom pokretu, u koji se uključio još od svojih studenskih dana. Uređivao je bogomoljački list Hrišćanska zajednica, sve do 1933. godine.
Izabran je za vladiku moravičkog i vikara patrijarha Gavrila 1938. godine i rukopoložen avgusta iste godine u beogradskoj Sabornoj crkvi. Krajem 1939. godine je izabran za vladiku američko-kanadskog.
Pred izbijanje Drugog svetskog rata bio je prisutan, u svojstvu predstavnika patrijarha, na Skupštini Kola srpskih sestara u Beogradu, na kojem je ohrabrujući govor o suprostavanju nemačkoj propagandi, održala Delfa Ivanić. Trećeg dana Skupštine, utorkom, uvek su održavali u Sabornoj crkvi pomen svima našim izginulim od Kosova do danas, pa su održali i ovoga puta pomen u Sabornoj crkvi. Služio je umesto patrijarha vladika Dionisije. Posle završenog pomena on je pred oltarom održao patriotski govor. Između ostalog je rekao: Posle govora, koji se u nedelju čuo u sali Kola srpskih sestara ne bi trebalo da bude više ni jedne srpske kuće, da čiji svi članovi nisu učlanjeni u ovu rodoljubivu srpsku organizaciju. [2]
Boravak u SAD uredi
Upravu Eparhije američko-kanadske je preuzeo 15. aprila 1940. godine, uoči izbijanja Drugog svetskog rata.
Svoj rad u Eparhiji američko-kanadskoj episkop Dionisije je počeo od manastira Svetog Save u Libertivilu. Najpre je premestio sedište Eparhije iz Čikaga u manastir Svetog Save u Libertivilu, a zatim je izvršio njegovo potpuno renoviranje. U toku 1941/43, godine uvećao je manastirsko imanje za 73 akra. Na Šejdlandu u Pensilvaniji, 1950. godine je kupio farmu od 1400 akara sa zgradama za smeštaj ostarelih lica i za dečije letovalište; a u Džeksonu, Kalifornija, dokupio je 173 akara zemlje. Organizovao je veći broj parohija i crkveno-školskih opština. Svakako, među najznačajnije poduhvate koje je episkop Dionisije preduzeo kao Episkop američko-kanadski, jeste njegov rad na dovođenju i zbrinjavanju Srba iz zarobljeničkih logora Nemačke, Italije i Austrije, po završetku Drugog svetskog rata. Prema evidenciji, 16.000 Srba dovedeno je u Ameriku i Kanadu na osnovu garantnih pisama koje je episkop Dionisije potpisao i oko 30 pismenih izjava za sveštenike koji su došli u Ameriku i Kanadu, kojima je obezbedio parohije.
Da bi upoznao svetsku javnost sa stradanjima srpskog naroda za vreme Drugog svetskog rata, napisao je knjigu na engleskom jeziku: Mučeništvo srpskog naroda.
Raskol uredi
Do početka 1960-ih stav Srpske pravoslavne crkve prema komunističkim vlastima je bio izvor stalnih napetosti između episkopa Dionisija i patrijarha Germana. Kao i sve crkve u komunističkim zemljama, i SPC je morala da nađe modus vivendi sa državom da bi obezbedila svoj rad. Sveštenici iz dijaspore su napadali sveštenike u zemlji da su se prelako predali.[3]
Dionisije je 1953. upoznao Radmilu Milentijević. Dozvolio joj je da stanuje u crkvenim prostorijama i poklanjao joj je skupe darove. Zbog toga se pričalo da je ona episkopova ljubavnica i tek nakon skandala koji je izbio 1961. Radmila je otišla iz Čikaga.[4]
Zbog stvaranja raskola u Srpskoj pravoslavnoj crkvi u Americi, raščinjen je od strane Svetog arhijerejskog sabora 1964. godine.[4] Raščinjeni episkop Dionisije je odbio da prihvati odluku Sabora i najavio je osnivanje svoje odmetnute crkve koja je odbila da prizna legitimitet patrijarha Germana.[4] U Australiji je sazvao Prvi crkveno-narodni sabor u Melburnu, 31. oktobra 1964. godine, na kome je osnovana Slobodna srpska pravoslavna crkva, Eparhija za Australiju i Novi Zeland.
Preminuo je 15. maja 1979. u manastiru Sv. Save u Libertivilu i sahranjen pored manastirske crkve.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Aleksov, Bojan (2006). Religious Dissent Between the Modern and the National: Nazarenes in Hungary and Serbia 1850-1914. Otto Harrassowitz Verlag. str. 160—. ISBN 978-3-447-05397-6.
- ^ Milanović, Jasmina (2012). DELFA IVANIĆ, USPOMENE. Beograd: INSTITUT ZA SAVREMENU ISTORIJU. str. 221, 222. ISBN 978-86-7403-172-8.
- ^ Hockenos 2003, str. 121–122.
- ^ a b v Hockenos 2003, str. 122.
Literatura uredi
- Hockenos, Paul (2003). Homeland Calling: Exile Patriotism & the Balkan Wars. Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-4158-5.
- Puzović, Predrag (1996). „Eparhije Srpske pravoslavne crkve u rasejanju” (PDF). Bogoslovlje: Časopis Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta u Beogradu. 40 (1-2): 87—96. Arhivirano iz originala (PDF) 08. 06. 2019. g. Pristupljeno 25. 03. 2018.