Dušan Kanazir
Dušan Kanazir (Mošorin, 28. jun 1921 — Beograd, 19. septembar 2009) bio je srpski molekularni biolog i akademik.
| Dušan Kanazir | |
|---|---|
 Dušan Kanazir | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 28. jun 1921. |
| Mesto rođenja | Mošorin, Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 19. septembar 2009. (88 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, Srbija |
Biografija uredi
Rođen u Mošorinu 28. juna 1921. kao sin Todora–Toše, berberina. Roditelji su 1925. prešli u Novi Sad, gde je otac dobio posao u Banskoj upravi i Ženskoj učiteljskoj školi. Dušan se školovao u Novom Sadu i maturirao 1940. u II muškoj gimnaziji. Posle rata prešao je u Beograd. Studirao je medicinu u Parizu (1945–49), a diplomirao je u Beogradu 1949. godine. Doktorirao je 1955. godine u Briselu u oblasti fizioloških nauka. Postdoktorske studije obavio je u SAD.
Dušan Kanazir je bio profesor po pozivu u Americi, Belgiji i Japanu. Kao ugledan naučnik biran je u mnoge značajne forume i obavljao je više odgovornih funkcija. Bio je ministar za nauku i tehnologiju republike Srbije od 1996–1998. godine. Kao akademik biran je za potpredsednika (1971–81) i predsednika (1981–94) SANU. Bio je član mnogih najuglednijih međunarodnih asocijacija.
On je bio inicijator osnivanja nove studijske grupe Molekularna biologija i fiziologija, 1972. godine, na Odseku za biologiju PMF Univerziteta u Beogradu, današnji Biološki fakultet.[1] Bio osnivač i prvi šef Katedre za biohemiju i molekularnu biologiju na istom odseku. Kanazir je pozivao najpoznatije svetske naučnike da drže predavanja u Beogradu i prenesu svoja iskustva srpskim studentima.
Osnovao je Laboratoriju za biologiju (danas Laboratorija za molekularnu biologiju i endokrinologiju) u Institutu za nuklearne nauke „Vinča“, 1949. godine.[1]
Istraživanja akademika Kanazira bila su usmerena pretežno na izučavanje bioloških funkcija i metabolizma nukleinskih kiselina; procesa mutageneze izazvanim zračenjem ili faktorima životne sredine; na procese transkripcije, translacije i posttranslacionih modifikacija i na izučavanje mogućnosti ispravke grešaka u molekulu DNK odnosno oštećenom genomu, kao i mogućnosti oporavljanja organizama posle zračenja, od bakterija pa do sisara. U kasnijoj fazi svog naučnog rada, Kanazir je istraživanja usmerio na izučavanje molekularne biologije stresa i uloge stresa u nastanku kancera i kardiovaskularnih oboljenja.[1]
Objavio je preko 450 radova u zemlji i svetu.[1] Bio je mentor ili član komisije u odbrani preko 40 magistarskih i doktorskih teza.[1]
Preminuo je 19. septembra 2009.
Povodom 100 godina od njegovog rođenja u SANU je 15. decembra 2021. održan svečani skup.[2]
Nagrade uredi
Galerija uredi
-
Dušan Kanazir -
Dušan Kanazir i Aleksandar Despić -
Dušan Kanazir i Aleksandar Despić -
Dušan Kanazir, Aleksandar Despić i Dragoslav Srejović -
Dušan Kanazir i Aleksandar Despić na Skupštini osnivača SANU 1989. godine -
Dušan Kanazir i Aleksandar Despić na Skupštini osnivača SANU 1989. godine
Izvori uredi
- ^ a b v g d „Planeta Br. 96 | VELIKI UMOVI SVETA”. www.planeta.rs. Pristupljeno 2023-11-30.
- ^ Sto godina od rođenja akademika Dušana Kanazira (SANU, decembar 2021)
- ^ „Biografija na sajtu SANU”. Arhivirano iz originala 22. 12. 2012. g. Pristupljeno 22. 12. 2012.
