Žrtvenik

Žrtvenik je sto u oltaru pravoslavne crkve, na kojoj se izvodi proskomidija – za proslavljanje evharistije priprema se žrtva: hleb (telo Hristovo) i vino (krv Hristov). Oltar ima četvorougaoni oblik i poput prestola odeven je u istu „odeću”. Na žrtveniku se čuvaju svete posude dok se ne koriste u liturgiji.

Žrtvenik sa svetim posudama

U drevnim vremenima, žrtvenik je bio izvan oltara i bio je posebna soba, gde su hrišćani stavljali donete darove (hleb i vino), iz kojih je sveštenik zatim birao najbolje poklone za evharistijsku proslavu. U vizantijskoj i staroruskoj crkvi izdvojena je posebna soba za oltar u severnom delu oltara, takođe nazvan žrtvenik. Najčešće je to bilo u obliku apside. Simetrično, đakon se uz oltar pridružio sa juga, gde je postavljen đakonik.

Trenutno se žrtvenik nalazi na severnom zidu oltara levo od gornjeg mesta, a ponekad i u posebno odvojenom delu oltara (takođe na levoj strani), koji se naziva đakonik.