Zapadni Kavkaz
Zapadni Kavkaz (rus. Западный Кавказ) zapadni deo planinskog venca Velikog Kavkaza, od Crnog mora do planine Elbrus (na slici desno) u Rusiji. Kako je to jedini planinski venac u Evropi koji nije pretrpio značajne promene ljudskim delovanjem upisan je 1978. godine na UNESKO-vu listu rezervata biosfere u okviru programa MaB[1], a 1999. godine na listu Svetske baštine.
| Zapadni Kavkaz Zapadnый Kavkaz | |
|---|---|
 | |
| Svetska baština Uneska | |
| Zvanično ime | Zapadni Kavkaz |
| Mesto | Rusija |
| Koordinate | 43° 34′ S; 40° 40′ I / 43.57° S; 40.66° I |
| Površina | 298.903 ha (3,21737×1010 sq ft) |
| Kriterijum | prirodna: ix, h |
| Referenca | 900 |
| Upis | 1999. (19. sednica) |
| Veb-sajt | http://whc.unesco.org/en/list/900 |
Opis uredi
Na najzapadnijem delu zaštićenog područja od 298.903 ha, od letovališta Soči, nalazi se drugi po starosti nacionalni rezervat biosfere u Rusiji (Kavkazskiй gosudarstvennый prirodnый biosfernый zapovednik) osnovan kao nacionalni park još 1924. godine na području Krasnodarskog kraja, Repbulike Adigeje i Karačajevsko-čerkeske republike (247.000 ha).
Ovo područje je bilo naseljeno pre 500 hiljada godina o čemu svedoči više od 150 arheoloških lokaliteta u kojima su prnoađeni ljudski ostaci (između ostalog i neandertalaca). Ipak je ovaj predeo osta nepromenjen ljudskim delovanjem sve donedavno. Danas se tu javljaju posledice seče drveća, ispaše stoke (oko 200 stočara živi u tampon zoni), lova, rekreacije i turizma. Oko 40-50 hiljada turista poseti rezervat biosfere godišnje (1997). Rezervat biosfere čine uglavnom mala nizijska područja, ledničkih vrhova (oko 60) i preko 130 jezera koja čine oko 80% tipičnog pejzaža Kavkaza. Visina je između 250 i 3360 metara, što je visina najvišeg vrha, Akaragvarata. Reke sa severne strane su Boljšoja Laba i Belaja, koje se ulivaju u Kuban, dok su na južnoj strani reke kraće i ulivaju se u Crno more. Tu se nalaze brojni vodopadi do 250 metara visine.
Flora uredi
U rezervatu ima stanište retka, oko 85 metara visoka nordijska jela (Abies nordmanniana), za koju se veruje da je najviša vrsta drveta u Evropi. Tu je i engleska tisa (Taxus baccata), bukva (Fagus orientalis), kesten (Castanea sativa), smrča (Picea orientalis), iberski hrast (Quercus iberica), kavkaška lipa (Tilia caucasia) i evropska zelenika (Buxus sempervirens). Petina biljnih vrsta ne ovom području je endemična.
Fauna uredi
Fauna je takođe bogata, uključujući retke vrste kao što su: leopard (Panthera pardus ciscaucasica), mrki medved (Ursus arctos), ris (Felis lynx) i kavkaški jelen (Cervus elaphus moral). Ovo područje je poslednje utočište kavkaških bizona (Bison bonasus caucasicus) od kojih su poslednji primerak u prirodi ubile lovokradice 1927. godine. Dvanaest potomaka kavkaskog bizona je preživelo u zoološkim vrtovima, a njeihovo direktno potomstvo, kao i ukrštano s podvrstom Bison bonasus bonasus je vraćeno u područje zapadnog Kavkaza tako da se potomci kavkaskog bizona nalaze ponovo u svom prirodnom staništu.[2].
Galerija uredi
-
Planina Markot iznad Sočija -
Vodopad Orekovki u NP Soči -
Planina Belalakaja -
Zapadni Kavkaz iz Krasnaja poljane -
Ubijeni kavkaški bizon 1889. godine -
Padine planine Markot
Reference uredi
- ^ KAVKAZSKIY, Opis rezervata biosfere na sajtu UNESKO-vog programa „Čovek i biosfera“ (jezik: engleski)
- ^ http://www.petermaas.nl/extinct/speciesinfo/caucasianbison.htm Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. јул 2015) (језик: енглески)
- Кавказский заповедник. In Заповедники СССР. Заповедники Кавказа. Moskva: Мысль. 1990. ISBN 978-5-244-00432-8. str. 69-100.
- Z. Puzek i dr., European Bison Bison bonasus: Current state of the species and an action plan for its conservation, 2002, Institut za istraživanje sisara poljske akademije nauka, Bialowieza.
- http://mountaindreams.ru/2013/03/kavkazskij-zubr-stranicy-istorii/ (jezik: ruski)
Spoljašnje veze uredi
- Zapadni Kavkaz na nacionalna Svetska baština
- Nacionani park Soči (jezik: ruski)
- Caucasian Reserve Website (jezik: engleski)