Zoran Borovina
Zoran Borovina (Malo Polje, 14. februar 1952 — Srpsko Sarajevo, 4. decembar 1992) je bio pukovnik Vojske Republike Srpske.
| Zoran Borovina | |
|---|---|
 Zoran Borovina | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 14. februar 1952. |
| Datum smrti | 4. decembar 1992. (40 god.) |
BiografijaUredi
Rođen je 1952. u Malom Polju kod Han Pijeska. Osnovnu školu i gimnaziju je završio u Han Pijesku nakon čega upisuje Vojnu akademiju (Jugoslovenska narodna armija) u Beogradu. Posljednju godinu studija je završio u Vojnoj akademiji u Rajlovcu. Godine 1992. general Ratko Mladić ga postavlja za komandanta Ilidžanske brigade sa činom pukovnika Vojske Republike Srpske. Komandovao je u mnogobrojnim međusobnim borbama Vojske Republike Srpske i Armije Republike BiH na liniji fronta između Republike Srpske i Republike BiH. Na položajima se izuzetno istakao hrabrošću i odlučnošću. Uživao je veliko poštovanje među svojim podređenim borcima.
Pošto su snage Armije Republike BiH svakodnevno granatirale civilne položaje u Srpskom Sarajevu, vojna komanda Srpskog Sarajeva je donijela odluku o oslobađanju Otesa koji je predstavljao važan strateški položaj i sa kog je Armija Republike BiH ispaljivala najveći broj granata. Operacija oslobađanja Otesa kojom je komandovao Zoran Borovina je počela u zoru 1. decembra 1992. On je zajedno sa svojim borcima danonoćno boravio na prvim linijama. Borbe su bile vrlo naporne jer je teren gradska urbana sredina u kojoj se svaki objekat teško zauzima. Četvrti dan operacije u predvečerje 4. decembra 1992. komandant Borovina je sa nekoliko dobrovoljaca izvršio diverzantski upad na neprijateljske položaje.
Tokom akcije među njegove borce je bačena ručna bomba koju je pukovnik Borovina pokušao da vrati. Ručna bomba je eksplodirala u njegovoj desnoj šaci. Tijelo komandanta Borovine su njegovi saborci prenijeli u ratnu bolnicu Žica u Blažuju, gdje je hirurg Miodrag Lazić konstatovao njegovu smrt oko 21 čas 4. decembra 1992. godine.
| „ | 4. decembar 1992. godine
Svanulo je. Čudno zatišje. Navikneš se na kanonadu, a onda tišina. Ona više plaši. Sedam je sati. Kao da se zemlja otvorila. Pakao počinje. Moral naših boraca je izuzetan. Borba za svaku kuću. Oko nas gori. U sali smo od 10 ujutro do 21 uveče, neprekidno. Pet operacija. Oko dvanaest počinju da padaju teške granate na pedeset do sto metara oko nas. Nema straha. Operišemo i ćutimo. U 16 sati vidim užarene kugle naše artiljerije koje lete ka Igmanu. Pokušavamo da ućutkamo njihove minobacače. Više stotina mina po Ilidži. Gori Igman, gori Ilidža. Njihova smrtonosna gnezda su zaćutala. Ovo je pravi rat. Sad je oko 21 sat. Baš u ovo vreme donesen je leš komandanta Zorana Borovine. Poginuo je predvodeći svoje borce u jurišu. Nema desnu šaku. Povrede glave, grudi, lica. Među njegove borce pala je ručna bomba. Hrabri komandant Ilidžanske brigade pokušao je da je vrati neprijatelju. Eksplodirala je u njegovoj desnoj šaci. Zaštitio je vojnike svojim telom. Bio je pravi komandant. Na levom džepu svoje vojničke bluze nosio je bedž sa likom Njegoša. U desnom je imao bombone. Iste one koje je delio deci pre pet-šest dana, kada je dolazio u posetu bolnici. Da li i on ima negde svoju decu? Žao mi je komandanta i velikog borca Zorana Borovine. Teško mi je i kao čoveku i kao hirurgu. Neverovatno teško. Ali osećam veliku sreću što pomažem svom narodu, ponosan sam što sam deo ove velike srpske borbe. |
” |
| — Miodrag Lazić (iz knjige Dnevnik ratnog hirurga[1]) | ||
Otes je oslobođen ujutro 5. decembra 1992. Po ulasku jedinica Vojske Republike Srpske, u čast pukovnika Zorana Borovine Otes je proglašen u Zoranovo.
OdlikovanjaUredi
- Odlikovan je posthumno na Vidovdan 1993. Ordenom Karađorđeve zvijezde I reda.[2]
Pjesme o Zoranu BoroviniUredi
Nakon pogibije Zorana Borovine nastalo je nekoliko pjesama o njegovoj pogibiji. Borci Ilidžanske brigade su sastavili pjesmu o pogibiji komandanta Zorana Borovine koju su nazvali „Pjesma o Zoranu Borovini“.[3]
Srpski književnik Todor Karišik je u svom djelu Put do Sunca, u stihu opisao čitavu bitku koju je predvodio komandant Zoran Borivina. U posveti je napisao: „Ovu pjesmu posvjećujem srpskim braniocima Ilidže i legendarnom komandantu Zoranu Borovini koji je sa hiljadama srpskih sinova stao na branik Otadžbine i ostao da je vječno čuva“. Ovde se nalazi dio pjesme:
| „ | Već dva dana boj se ljuto vodi
i tada se nesreća dogodi poginu nam Zoran Borovina u proboju dušmanskih linija Od trenutka kada Zoka poginu još se jače krenu u dubinu još silnije Srbi navališe i pobjedu časnu izboriše |
” |
| — Todor Karišik (iz knjige „Put Do Sunca“) | ||
Srpski muzičar Ljubiša Kalas je 1993. snimio pjesmu „Zorane, Zorane“ koju je posvetio komandantu Zoranu Borovini.[4]
Ulica Zorana BorovineUredi
Vlasti Srpskog Sarajeva su 1992. jednu od ulica na Dobrinji 1 proglasile Ulicom Zorana Borovine. Dobrinja 1 je do maja 1996. bila u sastavu Srpskog Sarajeva, nakon čega je prema Dejtonskom sporazumu pripala Federaciji BiH. Vlasti Federacije BiH su ulici odmah promijenile naziv. Danas jedna od ulica Istočne Ilidže u naselju Pavlovac nosi Zoranovo ime.
Vidi jošUredi
ReferenceUredi
- ^ Dnevnik ratnog hirurga (Knin 1991 - Srpsko Sarajevo 1995), autor: Miodrag Lazić, izdavač: Srpska novinska agencija SRNA (1996) (jezik: srpski)
- ^ Đurđević, Borislav (15. 7. 1993). „Ordeni i medalje najhrabrijim”. Srpska vojska. godina II, broj 10: 6.
- ^ Srpsko Sarajevo: Pjesma o Zoranu Borovini (jezik: srpski)
- ^ Srpsko Sarajevo: Ljubiša Kalas - Zorane, Zorane (jezik: srpski)
LiteraturaUredi
- Dnevnik ratnog hirurga (Knin 1991 - Srpsko Sarajevo 1995), autor: Miodrag Lazić, izdavač: Srpska novinska agencija SRNA. 1996. ISBN 978-86-7292-001-7.
Spoljašnje vezeUredi
- Srpsko Sarajevo: Pjesma o Zoranu Borovini (jezik: srpski)
- Slavnić.net: O legendi rata, Zoranu Borovini Arhivirano na sajtu Wayback Machine (3. septembar 2011) (jezik: srpski)