Institut za primenu nuklearne energije
Institut za primenu nuklearne energije — INEP je multidisciplinarna naučno-istraživačka ustanova u sastavu Univerziteta u Beogradu. Multidisciplinarna naučnoistraživačka delatnost Instituta odvija se u okviru bioloških, hemijskih, medicinskih i fizičko-hemijskih nauka kroz projekte iz oblasti osnovnih i primenjenih istraživanja. Većina aktivnosti Instituta usmerena je ka fundamentalnim istraživanjima u biologiji i biomedicini. Pored toga, jedan deo svojih aktivnosti INEP realizuje kroz biotehnološke i komercijalne aspekte u humanoj i veterinarskoj medicini i zaštiti životne sredine.
| Institut za primenu nuklearne energije-INEP | |
| Tip | Državni |
|---|---|
| Osnivanje | 19. septembar 1959. |
| Roditeljska institucija | Univerzitet u Beogradu |
| Akademsko osoblje | 45 |
| Lokacija | Beograd |
| Veb-sajt | https://www.inep.co.rs/ |
Istorijat uredi
Institut za primenu nuklearne energije INEP, osnovan je 1959. godine kao Institut za primenu nuklearne energije u poljoprivredi, veterinarstvu i šumarstvu, odakle i potiče poznati skraćeni naziv, koji se zadržao i posle izmenjene delatnosti i naziva ove ustanove[1]. Odluku o osnivanju, donetu 19. septembra 1959. godine, potvrdila je Narodna Skupština NR Srbije na sednici Republičkog veća održanoj 18. maja 1960. godine.
Zahvaljujući uspešnom početku rada i prvim ostvarenim rezultatima u Institutu, 1963. godine jugoslovenska vlada i Ujedinjene nacije poverile su realizaciju projekta “Nuklearna istraživanja i obuka kadrova u poljoprivredi” INEP-u. Sredstva dobijena iz fonda UN korišćena su za nabavku specifične opreme, za pokriće troškova međunarodnih eksperata i konsultanata, koji su boravili u INEP-u i sa naučnim radnicima iz Jugoslavije sarađivali na realizaciji programa projekta, kao i za obuku mlađeg naučnoistraživačkog kadra, koji se usavršavao u odgovarajućim naučnim institucijama u inostranstvu.
U prvih nekoliko decenija rada Instituta, glavna područja istraživanja bila su osnovna i primenjena istraživanja u oblasti fiziologije i ishrane domaćih životinja, radijacione imunologije, dijagnostike i terapije domaćih životinja, fiziologije bilja i hemije zemljišta, genetike i oplemenjivanja bilja, i zaštite bilja i pesticida. Institut je ostvario značajne rezultate u oblasti zaštite i očuvanja životne sredine, a prvenstveno zemljišta. Tada su po prvi put u Jugoslaviji primenjene biološke metode, zasnovane na sopstvenoj metodologiji, za rekultivaciju oštećenih zemljišta termoelektrana.
U sedamdesetim i osamdesetim godinama 20. veka, prateći savremene svetske tokove, INEP se u svom razvoju sve više orijentisao na osnovna i primenjena istraživanja iz oblasti biomedicinskih i biotehničkih nauka. Kontinuirani rad i saznanja u Institutu u oblastima imunologije i endokrinologije, kao i primena novih tehnologija, omogućili su razvoj i proizvodnju velikog broja imunodijagnostičkih kompleta, po čemu je INEP već niz godina jedinstvena ustanova u zemlji. Ovi testovi se koriste u medicinskim, endokrinološkim, imunološkim i onkološkim laboratorijama širom zemlje.
INEP je danas savremena naučno-nastavna ustanova, sa jedinstvenim nacionalnim i međunarodno priznatim i prepoznatljivim identitetom.
Naučnoistraživačka delatnost INEP-a obuhvata osnovna i primenjena istraživanja u biologiji, hemiji, biomedicini, kao i monitoringu i zaštiti životne sredine. Oblasti istraživanja su: endokrinologija, imunologija, biologija reprodukcije, metabolizam, glikobiologija, agroekologija i radioekologija. Naučnoistraživački rad se realizuje u okviru nacionalnih projekata, koje finansira Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije, kao i različitih međunarodnih projekata.
INEP je takođe naučna baza za izradu doktorskih disertacija iz svih oblasti svoga delovanja. Saradnici INEP-a aktivno učestvuju u realizaciji programa doktorskih studija na Univerzitetu u Beogradu. Rezultate svog naučnoistraživačkog rada istraživači INEP publikuju u vodećim časopisima međunarodnog i nacionalnog značaja. Istraživači INEP-a su prisutni u rukovodstvima domaćih i međunarodnih naučnih i stručnih društava i asocijacija, uređivačkim odborima i timovima recenzenta vodećih međunarodnih časopisa, kao i u nacionalnim ekspertskim telima. Kontinuirano usavršavanje svog naučnoistraživačkog i stručnog kadra ostaje i u narednom periodu jedan od glavnih prioriteta Instituta.
Saradnja uredi
Institut ostvaruje saradnju sa sledećim fakultetima: Hemijski fakultet, Biološki fakultet, Medicinski fakultet, Veterinarski fakultet, Fakultet za fizičku hemiju i Farmaceutski fakultet Univerziteta u Beogradu naročito u oblastima imunohemije, biohemije i primeni imunohemijskih metoda.[2]
INEP je među prvima u svojoj delatnosti, 2001. godine, dobio sertifikat ISO 9001:1996 od međunarodnog sertifikacionog tela OQS (deo IQNet, Beč, Austrija). Redovno su vršene resertifikacije prema novim verzijama standarda, tako da je INEP danas sertifikovan prema standardu ISO 9001:2015 i implementira zahteve standarda ISO 13485:2012 kao i evropske direktive vezane za CE znak i kvalitet svojih proizvoda. Laboratorijska ispitivanja koja se izvode u INEP-u su akreditovana prema standardu ISO/IEC 17025:2017 (prva akreditacija 2003.). U okviru laboratorije INEP-a, nalazi se i Nacionalna referentna laboratorija za trihinelozu.
Reference uredi
- ^ „ISTORIJAT – INEP” (na jeziku: srpski). Arhivirano iz originala 06. 05. 2021. g. Pristupljeno 2021-03-05.
- ^ „Institut za primenu nuklearne energije”. www.bg.ac.rs. Arhivirano iz originala 24. 01. 2021. g. Pristupljeno 2021-03-05.