Istorijski arhiv Negotin

Istorijski arhiv Negotin
Osnivač:	Opština Negotin
Osnovana:	1952.
Sedište:	Branka Perića 13. Negotin Srbija
Veb prezentacija	http://www.arhivnegotin.org.rs/

Istorijski arhiv u Negotinu je institucija kulture koja se bavi zaštitom arhivske građe i registraturskog materijala, prikuplja, čuva, štiti, sređuje i obrađuje arhivsku građu na teritoriji Negotina, Kladova, Majdanpeka i Bora. Ova institucija zaštite arhivske građe publikuje važnu arhivsku građu i omogućuje njenu naučnu, službenu i drugu upotrebu.

Istorijat

Istorijski arhiv u Negotinu osnovan je 8. marta 1952. godine kao Gradska državna arhiva u Negotinu, odlukom Narodnog odbora grada Negotina, na predlog Uprave Muzeja. Savet za prosvetu, nauku i kulturu NR Srbije je ovu odluku potvrdio 26. juna 1952. godine i na osnovu čl. 3 i 7 Zakona o državnim arhivima doneo rešenje br. 5193 u kome je stajalo: „Za područje rada novoosnovane Gradske državne arhive u Negotinu određuje se područje srezova krajinskog, ključkog i porečkog, koji se u tom cilju odvajaju od dosadašnjeg područja Gradske državne arhive u Zaječaru”.

Ustanova je od 1974. godine do 1987. godine nosila naziv Istorijski arhiv Krajine, Poreča i Ključa u Negotinu.

Arhiv je do 1959. godine nosio naziv Državni istorijski arhiv Negotin, kako se zvao sve od 1965. godine kada menja ime u Istorijski arhiv sreza Zaječar−Negotin. Od 1968. godine do 1974. godine ova ustanova je nosila naziv Istorijski arhiv Negotin, a od 1974. godine do 1987. godine Istorijski arhiv Krajine, Poreča i Ključa u Negotinu. Sadašnje ime, Istorijski arhiv Negotin nosi od 21. avgusta 1996. godine.

Ministarstvo kulture je 1993. godine preuzelo finansiranje arhiva. Rešenjem br. 630−684/96−02 od 13. februara 1996. u sastav Istorijskog arhiva u Negotinu ušlo je arhivsko odeljenje u Boru, čijim je prisjedinjenjem proširena teritorijalna nadležnost ove institucije na opštine Negotin, Kladovo, Majdanpek i Bor.

Depo Istorijskog arhiva u Negotinu

Smeštaj arhivske građe

Svoju delatnost Istorijski arhiv Negotina obavljao je u neadekvatnim i neodgovarajućim prostorijama, sve do 1972. godine kada je dobio na trajno korišćenje zgradu bivšeg Sreskog načelstva, površine od 320 metara kvadratnih, odlukom Skupštine opštine Negotin, čijim je sredstvima i adaptirana i prilagođena za smeštaj arhivske građe.

Zgrada depoa 1989.

Arhiv je 1990. godine dogradio upravnu zgradu, površine od 80 metara kvadratnih, a 1998. godine je dobio još jednu zgradu od Ministarstva unutrašnjih poslova, odnosno tadašnje Direkcije za imovinu.

Delatnost

Istorijski arhiv u Negotinu vrši nadzor nad 380 registratura, a pored dokumenata koji se čuvaju u sklopu arhivskih fondova i zbirki, evidentira i podatke o stvaraocima i imaocima građe van Arhiva. Ukupna količina građe u arhivu iznosi 1.500 metara. Mikrofilmovane su 133 Crkvene matične knjige i digitalizovano je 70% ovih knjiga koje su kategorisane kao kulturno dobro od izuzetnog značaja. Među kulturna dobra od izuzetnog značaja spada građa:

• Načelstvo Okruga krajinskog, Negotin, 1839−1922.
• Okružni sud Negotin, 1839−1944.
• Okružni odbor zanatskih udruženja, Negotin, 1921−1947.
• Crkvene matične knjige, Negotin, 1837−1919. (329 knjiga)
• Crkvene matične knjige, Odeljenje u Boru, 1837−1919. (107 knjiga)

Odeljenje Istorijskog arhiva u Boru

Istorijski arhiv u Negotinu sa odeljenjem u Boru brine i o građi koja spada u kulturna dobra od velikog značaja, kao što su:

• Glavni odeljak finansijske kontrole, Kladovo, 1925−1941.
• Načelstvo Sreza brzopalanačkog, Jabukovac, 1863−1940.
• Načelstvo Sreza ključkog, Kladovo, 1883−1944.
• Načelstvo Sreza negotinskog, Negotin, 1840−1940.
• Narodni odbor Sreza negotinskog, Negotin, 1944−1959.
• Narodni odbor Sreza brzopalanačkog, Jabukovac 1944−1947.
• Narodni odbor Sreza krajinskog, Brza Palanka 1950−1952.
• Narodni odbor Sreza krajinskog, Brusnik 1950−1952.
• Narodni odbor Sreza porečkog, Donji Milanovac 1944−1955.
• Sreski sud Kladovo, 1934−1944.
• RTB Francusko društvo Borskih rudnika, Koncesija „Sveti Đorđe”, Šihtane knjige RTB Bor, 1908−1944.
• Zbirka fotografija Francuskog društva Borskih rudnika, Koncesija „Sveti Đorđe”, Bor
• Memoarska građa o radničkom pokretu, NOR−u u Negotinu i Krajini, 1941−1945.
• Odred Srpska državna straža, Kladovo 1942−1944.
• Spisak regruta iz 1860. godine.

Istorijski arhiv u Negotinu osamdesetih godina prošlog veka

Korisnicima arhivske građe izdaju se i uverenja o radnom stažu, položenim ispitima, iz tehničke dokumentacije i uverenja po drugim osnovama iz registratura o kojima Istorijski arhiv u Negotinu sa odeljenjem u Boru brine.

Izdavačka delatnost

Pored glavne delatnosti Arhiva, koja se odnosi na arhivsku građu i sve zakonom propisane poslove u vezi sa njom, u cilju njenog očuvanja i zaštite, jedna od važnih obaveza i aktivnosti Arhiva je i njihova kulturno-izdavačka i istraživačka delatnost. Istorijski arhiv u Negotinu od 1969. godine do danas publikovao je skoro stotinak knjiga iz oblasti istoriografije, monografije, biografska dela, ali i hronologije, zbornike, istorijske albume, kataloge. Istorijski arhiv od 1998. godine izdaje i časopis−godišnjak „Baštinik”. Do 2019. godine je publikovano 20 brojeva.

Direktori

• Slobodan Dinić (1954−1957)
• Dimitrije Vučićević (1957−1958)
• Milan Perić (1958−1968)
• Ljubomir Maraš (1969−1972)
• Božidar Blagojević (1972−2005)
• Miodrag Velojić (2005−2006)
• Nenad Vojinović (2006−2009)
• Ljubiša Đorđević (2009−2013)
• Aleksandra Milovanović (2013−2014)
• Nenad Vojinović (2014−danas)

Vidi još

• Arhiv Srbije
• Istorijski arhiv „Timočka Krajina” Zaječar
• Jovan Stanojević (prota negotinski)