Italijanski rat (1494—1495)
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Italijanski rat (1494—1495) prvi je od osam Italijanskih ratova i vođen je između Francuske kraljevine sa jedne i Španske imperije, Svetog rimskog carstva i nekoliko italijanskih gradova-država sa druge strane. Rat je završen pobedom saveznika.
| Italijanski rat (1494—1495) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Deo Italijanskih ratova | |||||
 Bitka kod Fornove | |||||
| |||||
| Sukobljene strane | |||||
| Kraljevina Francuska |
Sveto rimsko carstvo Španska imperija Napuljska kraljevina Papska država Milansko vojvodstvo Mletačka republika | ||||
| Komandanti i vođe | |||||
| Karlo VIII |
Fernando II od Aragona Ferdinand II Napuljski | ||||
Uvod uredi
Italijanski ratovi su vođeni krajem 15. i u prvoj polovini 16. veka za dominaciju u Italiji. Krajem 15. veka, kada u zapadnoj Evropi nastaju centralističke države sa nacionalnim osnovama, Italija je bila rasparčana na niz malih, vojnički slabih i međusobno zavađenih država. Francuska, Španija i Nemačka preduzimaju niz pohoda radi osvajanja tih država, što je ujedno bila i njihova međusobna borba za dominaciju i prevlast u ovom delu Evrope.
Nakon pobede francuskog kralja Luja XI nad burgundijskim vojvodom Karlom, Francuska se odlučno počela boriti protiv ekspanzije Habzburgovaca na severozapadu njenih granica. Lujev sin Karlo VIII nije nastavio očevu politiku, već je za ekspanziju izabrao Apeninsko poluostrvo. Francuska je u Italiji već posedovala Grofoviju Asti koju je dinastija Orlean dobila 1395. godine kao miraz Valentine Viskonti, žene vojvode Luja I Orleanskog. Nakon izumiranja Anžujaca (1481. godina), Provansa se ujedinila sa Francuskom, a Karlo je odlučio delovati u skladu sa starim naslednim običajima po kojima su Anžujci polagali nasledno pravo na Napuljsko kraljevstvo koje su im oduzeli Aragonci iz Španije.
Rat uredi
Karlova invazija na Italiju započela je 1494. godine. Sa velikom vojskom (25.000 ljudi) Karlo je došao do Milana gde ga je primio saveznik Ludoviko Sforca. Nakon toga, nastavio je napredovanje prema jugu. U Firenci je Pjero Mediči predao Karlu ključeve toskanskih tvrđava što je uzrokovalo bes građana koji su ga svrgnuli sa vlasti i proterali iz zemlje.
Kada se Karlo u novembru približio Rimu, činilo se da će papa Aleksandar VI izgubiti papstvo. Međutim papa se uz pomoć biskupa iz Sent-Maloa uspeo izmiriti sa Karlom uz obećanje da će sa Karlovom vojskom kao papin legat poći njegov sin Čezare Bordžija. Saznavši da se francuski kralj približava sa ogromnom vojskom, napuljski kralj Alfonso II je abdicirao u korist svoga sina Ferdinanda II koji je 1495. godine pobegao iz zemlje. Tako je Karlo uspeo da dođe do napuljske krune.
Karlov uspeh uznemirio je neprijatelje Francuske zaplašene od prevelikog jačanja Francuske. Dana 31. marta 1495. godine obrazovana je Sveta liga u koju su ušli Papska država, Sveto rimsko carstvo, Mletačka republika, Milansko vojvodstvo i Španska imperija. Liga je zvanično formirana protiv Osmanskog carstva, ali joj je pravi cilj bila borba protiv Francuza. U strahu da mu liga ne preseče odstupnicu ka Francuskoj, Karlo je naredio povlačenje. Kod mesta Fornova sustigla ga je vojska Svete lige i nanela mu poraz. Time je završen Prvi italijanski rat.
Vidi još uredi
Izvori uredi
- Vojna enciklopedija, tom 3 (707)