Kolunić
Kolunić je naseljeno mjesto u Bosni i Hercegovini, u opštini Bosanski Petrovac, koje administrativno pripada Federaciji Bosne i Hercegovine. Prema podacima popisa iz 2013. godine, u naselju je živjelo 232 stanovnika.
Kolunić | |
|---|---|
 Ulaz u Kolunić iz pravca Bosanskog Petrovca | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Bosna i Hercegovina |
| Entitet | Federacija BiH |
| Kanton | Unsko-sanski kanton |
| Opština | Bosanski Petrovac |
| Stanovništvo | |
| — 2013. |  232 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 31′ 08″ S; 16° 20′ 22″ I / 44.5190203° S; 16.3393843° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
  Kolunić Kolunić na karti Bosne i Hercegovine | |
| Ostali podaci | |
| Pozivni broj | 037 |
Geografija uredi
Kolunić se nalazi južno od Bosanskog Petrovca.
Istorija uredi
Najveći dio pisanih istorijskih izvora, vezanih za srednjovjekovnu župu Pset, koja se prostirala na području današnje teritorije opštine Bosanski Petrovac, vezan je za Kolunić. Prema spisu crkvenog sabora u Splitu iz 1185. godine župa Pset je pripadala u crkvenom pogledu kninskoj biskupiji. Prvi poznati župan koji je upravljao župom Pset u kraljevo ime bio je neki Dionizije koji se spominje u jednom spisu iz 1266. godine. Prema raznim, uglavnom sudskim, dokumentima iz 14. i 15. stoljeća poznato je nekoliko plemenitaških rodova koji su imali svoje posjede u župi Pset, a bili su iz plemena Kolunić. Nije poznato da li je u toj župi bilo samo pleme Kolunića ili više drugih plemena. U plemenu Kolunić bilo je više zadruga ili hiža — porodica. Iz 15. stoljeća, pored 11 poznatih kuća, najpoznatija je zadruga ili hiža Mišljenovića od Kolunića, čiji je predak poznat iz jedne povelje 1325. godine. Imali su posjede u Velikom i Malom Očijevu (danas sela blizu Martin Broda uz put za Drvar). Drugi poznati plemenitaški rod (hiža) u 15. stoljeću u župi Pset bili su Perušići iz sela Bilića. Treći poznati rod bili su Oršići iz Drinića (na jugu župe Pset). Navedene najpoznatije porodice iz plemena Kolunića, kao kao i druge, manje poznate, počele preseljavati sa svojih posjeda u Psetu dalje na zapad i sjever, po padu Bosne pod osmansku vlast 1463. godine, a sve jača preseljenja uslijedila su iza Krbavske bitke 1495. godine. Neke porodice su zadržale rodovska imena a neke su se u novom zavičaju zvale plemenskim imenom Kolunić. Takav jedan je i Martin Rota Kolunić, poznati slikar iz 16. stoljeća, rođen u Šibeniku.
O životu iz tih vremena svjedoče ostaci srednjovjekovne crkve Sv. Đurđa (Panađur) koju neki datiraju u 14. vijek, a neki istoričari možda i u 12. Sa svih strana crkve nalazi se nekropola sa stećcima u obliku uglavnom većih ploča. Arheološko područje sa ostacima srednjovjekovne crkve i nekropolom sa stećcima na lokalitetu Crkvina u Koluniću, proglašeno je 2007. nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.
Drugi svjetski rat uredi
Pokolji Srba u ovom srezu počeli su 26. jula 1941. ubistvom 10 meštana sela Kolunić. Od 29. do 31. jula 1941. ustaše su življem iz okolnih sela napunile školu u Petrovcu. Svi su pobijeni rafalima iz mitraljeza. Posle masakra ustaše su školu zapalile.
Stanovništvo uredi
| Nacionalnost[1] | 2013. | 1991. | 1981. | 1971. | 1961. |
| Srbi | 227 | 500 | 455 | 661 | 809 |
| Jugosloveni | – | 7 | 109 | 2 | |
| Hrvati | 2 | 2 | 9 | 16 | |
| Muslimani | 1 | 11 | 5 | ||
| Crnogorci | 1 | 2 | |||
| ostali i nepoznato | 2 | 1 | 10 | 5 | 1 |
| Ukupno | 232 | 521 | 579 | 678 | 828 |
| Demografija[1] (Kolonić) (Kolonić) (Kolonić) | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1961. | 828 | |
| 1971. | 678 | |
| 1981. | 579 | |
| 1991. | 521 | |
| 2013. | 232 | |
Jedna od najstarijih porodica iz Kolunića je porodica Mirković.[2]
Znamenite ličnosti uredi
- Jovo Latinović, srpski stogodišnjak.
- Lazar Latinović, španski borac.
- Mišo Marić, pjesnik.
- Petar Mirković, poznati učitelj i književnik.[3]
- Milica Rakić, žrtva NATO-agresije, otac iz Kolunića.
- Mane Rokvić, komandant Dinarske četničke divizije.
- Marinko Rokvić, srpski pjevač.
- Marko Rokvić, srpski pjevač, sin Marinka Rokvića.
- Nikola Rokvić, srpski pjevač, sin Marinka Rokvića.
Izvori uredi
- ^ a b Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
- ^ Mirković, Borislav. Rodoslov porodice Mirković iz Kolunića (PDF).
- ^ Mirković, Borislav. Petar Mirković: Sabrani radovi (PDF).
