Komedija situacije
Situaciona komedija ili sitkom (engl. situation comedy, sitcom) je podžanr komedijskih programa koji se prvobitno pojavio na radiju, a danas zauzima značajno mesto na televiziji. Radnju komedije situacije čine likovi koji se pojavljuju u uobičajenim okruženjima, kao što su kuća ili radno mesto. Sitkomi se mogu uporediti sa skeč-komedijama, gde trupa može da koristi nove likove u svakom skeču, i standup komedijom, gde komičar priča šale i priče publici. Sitkomi su nastali na radiju, ali danas se uglavnom nalaze na televiziji kao jedan od njenih dominantnih narativnih oblika. Ova forma može da sadrži i mokumentarce.
Situacijski televizijski program komedije može se snimati pred studijskom publikom, u zavisnosti od formata produkcije programa. Efekat publike živog studija se može imitirati ili „pojačati” korišćenjem snimaka smeha. Tokom snimanja produkcija, smeh se obično snimi unapred.[1]
Kritičari se ne slažu u pogledu korisnosti termina „sitkom” u klasifikaciji emisija koje su nastale od prelaza veka. Mnogi savremeni američki sitkomi koriste postavke sa jednom kamerom i ne koriste snimke smeha, te često podsećaju na dramske emisije iz 1980-ih i 1990-ih, a ne na tradicionalni sitkom.[2] Ostale teme debata uključuju da li se crtani filmovi, poput Simpsonovih ili Porodičnog čoveka, mogu klasifikovati kao sitkomi.[3]
Istorija uredi
Termini „situaciona komedija” ili „sitkom” nisu bili u širokoj upotrebi do 1950-ih.[4] Bilo je ranijih primera na radiju, ali za prvi televizijski sitkom uzima se Pinrajtov progres, čijih deset epizoda je emitovano na BBC-ju u Velikoj Britaniji između 1946. i 1947.[5][6] U Sjedinjenim Državama režiser i producent Vilijam Ašer smatra se „čovekom koji je izmislio sitkom”,[7] jer je on režirao preko dve desetine vodećih sitkoma, uključujući Ja volim Lusi, od 1950-ih do 1970-ih.
Po zemlji uredi
Australija uredi
Bilo je nekoliko dugotrajnih sitkoma napravljenih u Australiji, ali su mnoge američke i britanske serije bile uspešne. Sitkomi su značajan format vladinog emitera Australijske radiodifuzne korporacije (ABC); tokom 1970-ih i 1980-ih mnogi britanski sitkomi su takođe prikazivani na Seven mreži. Do 1986, britanske komedije Bless This House i Are You Being Served? nekoliko puta je ponovila televizija ABC, a zatim ih je kupila i prikazivala Seven mreža, u udarnom terminu.[8]
Godine 1981, Daily at Dawn je bila prva australijska humoristička serija u kojoj se pojavljuje običan gej lik (Teri Bejder kao novinarka Lesli).[9] Godine 1987, Majka i sin su dobili nagradu za televizijsku dramu koju je dodelila Australijska komisija za ljudska prava.[10][11]
Godine 2007, prva epizoda četvrte australijske serije Kejt i Kim privukla je domaću publiku od 2,521 miliona na nacionalnom nivou,[12] što je najveći rejting ikada za prvu epizodu u istoriji australijske televizije,[12] do premijere serije Ispod trbuha: Priča o dva grada u 2009. sa 2,58 miliona gledalaca.[13] Godine 2013, Please Like Me je dobila poziv za prikazivanje na telivizijskom festivali Manija serija u Parizu,[14] i bila je pohvaljena od strane kritike[15] i dobila je brojne nagrade i nominacije.[16] Takođe 2013. godine, At Home With Julia je kritikovalo nekoliko društvenih komentatora zbog neprimerenog nepoštovanja funkcije premijera.[17] Serija se ipak pokazala veoma popularnom i među televizijskom publikom — postavši najgledanija australska komedija 2011. godine[18] — i dobro su je primili televizijski kritičari.[19] Ona je nominovana za nagradu Australijske akademije za filmsku i televizijsku umetnost 2012. za najbolju televizijsku humorističku seriju.[20]
Kanada uredi
Iako je postojao niz značajnih izuzetaka, kanadske televizijske mreže su generalno loše prošle sa svojom ponudom sitkoma, sa relativno malo kanadskih serija koje su postigle značajan uspeh u Kanadi ili na međunarodnom nivou.[21] Kanadska televizija je postigla mnogo veći uspeh sa skeč komedijama i dramskim serijama.[21]
Popularna emisija Kralj Kensingtona emitovana je od 1975. do 1980. godine, privlačeći u proseku 1,5 do 1,8 miliona gledalaca nedeljno na svom vrhuncu.[22]
Serija Corner Gas, koja je trajala šest sezona od 2004. do 2009. godine, postala je trenutni hit, sa prosečno milion gledalaca po epizodi.[23] Dobitnik je šest Džemini nagrada, i nominovana je skoro 70 puta za razne nagrade.[24]
Među ostalim skorašnjim sitkomima vrednim pažnje su Call Me Fitz, Schitt's Creek,[25] Letterkenny i Kim's Convenience,[26] koji su svi bili dobitnici Kanadske filmske nagrade za najbolju humorističku seriju.
Reference uredi
- ^ Nierenberg, Cari (23. 9. 2011). „We may hate laugh tracks -- but they work, studies show”. NBC News.
- ^ "The Evolution Of The Sitcom: The Age of the Single Camera". New York Film Academy, September 24, 2014.
- ^ Ricketts, Jill (2008). „The Sitcom Reader: America Viewed and Skewed”. Quarterly Review of Film and Video. 25 (4): 346—349. doi:10.1080/10509200601105381.
- ^ Dalton, Mary M.; Linder, Laura R., ur. (2012). Sitcom Reader, The: America Viewed and Skewed. SUNY Press. str. 15. ISBN 978-0-7914-8263-6.
- ^ „Pinwright's Progress”. comedy.co.uk.
- ^ Lewisohn, Mark (2003). „Radio Times Guide to TV Comedy”. BBC Worldwide Ltd.
- ^ "William Asher – The Man Who Invented the Sitcom", Palm Springs Life Dec. 1999
- ^ Collier, Shayne. Again and again and again. The Sydney Morning Herald – The Guide: 2 June 1986, p.1, 6. [1] Arhivirano 2015-11-21 na sajtu Wayback Machine
- ^ Howes, Keith. (1998, February). "Gays of Our Lives". Outrage, Number 177, 38-49.
- ^ „1987 Human Rights Medal and awards winners”. Human Rights Medal and Awards. Australian Human Rights Commission. 1987. Arhivirano iz originala 2017-12-01. g. Pristupljeno 2017-11-28.
- ^ Tynan, Jacinta (2008-09-13). „Weird how my rello won his fame”. Sydney Morning Herald. Arhivirano iz originala 2012-11-02. g. Pristupljeno 2010-11-05.
- ^ a b Seven Network (20. 8. 2007). „Seven – Daily Ratings Report”. ebroadcast.com.au. Arhivirano iz originala 20. 5. 2009. g. Pristupljeno 20. 8. 2007.
- ^ Knox, David (2009-02-10). „2.58m: Underbelly sets new record”. TV Tonight. Arhivirano iz originala 2009-05-20. g. Pristupljeno 2015-10-02.
- ^ Knox, David (22. 2. 2013). „Please Like Me, Puberty Blues selected for French TV festival”. TV Tonight. Arhivirano iz originala 14. 4. 2022. g. Pristupljeno 31. 3. 2013.
- ^ „Please Like Me”. Rotten Tomatoes. Rotten Tomatoes. Arhivirano iz originala 6. 5. 2019. g. Pristupljeno 1. 10. 2019.
- ^ „Please Like Me - Awards”. IMDb. Arhivirano iz originala 8. 9. 2019. g. Pristupljeno 1. 10. 2019.
- ^ Craven, Peter (8. 9. 2011). „At Home With Julia: inane drivel of the most idiotic kind”. Australian Broadcasting Corporation. Arhivirano iz originala 2014-01-12. g. Pristupljeno 6. 7. 2015.
- ^ „Packed to the Rafters and Underbelly are 2011's top local dramas – Mumbrella”. Mumbrella (na jeziku: engleski). 2011-11-28. Arhivirano iz originala 2017-09-03. g. Pristupljeno 2017-02-01.
- ^ Knox, David (1. 12. 2011). „Critics' Choice: The Best of 2011”. TV Tonight. Arhivirano iz originala 6. 7. 2015. g. Pristupljeno 6. 7. 2015.
- ^ „Inaugural Samsung AACTA Awards Nominees” (PDF). Australian Academy of Cinema and Television Arts. Arhivirano iz originala (PDF) 2015-10-31. g.
- ^ a b "Why do Canadian sitcoms suck?" Arhivirano 2017-01-16 na sajtu Wayback Machine. canada.com, March 21, 2014.
- ^ „King to be bachelor”. Ottawa Citizen. 1978-01-25. Arhivirano iz originala 2022-03-19. g. Pristupljeno 9. 4. 2011.
- ^ „Strong numbers mean replay of Corner Gas debut” (Saopštenje). CTV Inc. 2004-01-23. Arhivirano iz originala 2007-10-25. g. Pristupljeno 2007-01-08.
- ^ „'Corner Gas' gives thanks with premiere on Monday, Oct. 13”. CTV Globemedia. 2008. Arhivirano iz originala 2008-09-30. g. Pristupljeno 2008-09-30.
- ^ "The success of Schitt's Creek marks a turning point for the CBC" Arhivirano 2017-04-07 na sajtu Wayback Machine. The Globe and Mail, January 9, 2017.
- ^ "CBC orders more Kim's Convenience" Arhivirano 2017-01-13 na sajtu Wayback Machine. Media in Canada, December 21, 2016.
Литература uredi
- Lewisohn, Mark (2003) Radio Times' Guide to TV Comedy. 2nd Ed. Revised – BBC Consumer Publishing. ISBN 0-563-48755-0, Provides details of every comedy show ever seen on British television, including imports.
- Padva, Gilad (2005) Desired Bodies and Queer Masculinities in Three Popular TV Sitcoms. In Lorek-Jezinska, Edyta and Wieckowska, Katarzyna (Eds.), Corporeal Inscriptions: Representations of the Body in Cultural and Homosexual Literature (pp. 127–138). Torun, Poland: Nicholas Copernicus University Press. ISBN 83-231-1812-4
- Asplin, Richard (2004) Gagged – A Thriller With Jokes – Arrow books. ISBN 0-09-941685-9 is a contemporary comic thriller set in London and Los Angeles that covers the financing, production, creation, ratings and marketing of a modern American network half-hour situation comedy
- Mary M. Dalton (1. 2. 2012). Sitcom Reader, The: America Viewed and Skewed. SUNY Press. ISBN 978-0-7914-8263-6.
- Antonio Savorelli (13. 4. 2010). Beyond Sitcom: New Directions in American Television Comedy. McFarland. ISBN 978-0-7864-5992-6.
- Joanne Morreale (2003). Critiquing the Sitcom: A Reader. Syracuse University Press. ISBN 978-0-8156-2983-2.
- Brett Mills (12. 1. 2006). Television Sitcom. British Film Institute. ISBN 978-1-84457-087-4.
- Brett Mills (2009). The Sitcom. Edinburgh University Press. ISBN 978-0-7486-3752-2.
- Starman, Ray "The Sitcom Class Wars:20th Century". (2014) The Troy Bookmakers, Troy NY. History and analysis of 60 classic American sitcoms. Also includes glossary for easy access. Photos for every program.
- Jim Cox (2007). The Great Radio Sitcoms. McFarlane. ISBN 978-0-7864-3146-5.
- Joanne Morreale (2003). Critiquing the Sitcom: A Reader. Syracuse University Press. str. 1. ISBN 978-0-8156-2983-2.
- Brooks, Tim; Marsh, Earle (1999). The Complete Directory to Prime Time Network and Cable TV Shows (7th izd.). Ballantine Books. str. 464. ISBN 978-0-345-42923-0.
- Jones, Gerard (1993). „Sweet Subversion”. Honey I'm Home!: Sitcoms – Selling the American Dream. MacMillan. str. 112. ISBN 978-0-312-08810-1.
- Hyatt, Wesley (2012). Television's Top 100. US: McFarland. str. 171. ISBN 978-0-7864-4891-3. Arhivirano iz originala 26. 3. 2011. g.
- Cowan, Geoffrey (28. 3. 1980). See No Evil. Simon and Schuster. ISBN 9780671254117 — preko Google Books.
- Poniewozik, James (4. 12. 2012). „Top 10 TV Series – 1. Parks and Recreation”. Time. Pristupljeno 8. 12. 2012.
Spoljašnje veze uredi
- Situation Comedy Bibliography (via UC Berkeley) — mostly USA programs.
- Sitcoms Online
- British Comedy Guide
- Jim Cox (2007). The Great Radio Sitcoms. McFarlane. ISBN 978-0-7864-3146-5.
- Bernstein, Jonathan (25. 2. 2015). „Parks and Recreation: the last great American sitcom? - Telegraph”. Telegraph. Telegraph Media Group Limited. Pristupljeno 2. 1. 2018.