Komnina Nemanjić
Komnina Nemanjić je bila supruga Dimitrija Progonija arhonta od Kroje i kasnije Grgura Komona arhonta Elbasana. Bila je ćerka srpskog kralja Stefana Prvovenčanog i Evdokije Anđel.[1]
| Komnina Nemanjić | |
|---|---|
| Porodica | |
| Supružnik | Dimitrije Progoni, Grgur Kamona |
| Potomstvo | Grigorija |
| Roditelji | Stefan Prvovenčani Evdokija Anđel |
| Dinastija | Nemanjići |
Biografija uredi
Porodica, detinjstvo i mladost uredi
Komnena je ćerka srpskog kralja Stefana Prvovenčanog i Evdokije Anđel. Imala je četiri brata:Stefana Radoslava (vladao od 1227 do 1234), Predislava koji je kasnije postao treći srpski arhiepiskop i dobio naziv Sava, Stefana Vladislava (1234-1243) i polubrata Stefana Uroša I (1243-1276). Komnina je rođena oko 1194. godine[2].
Brak sa Dimitrijem Progonijem uredi
Komnina se 1208. godine udala za Dimitrija Progonija. Dimitrije se 1208. ili 1209. godine pominje kao "Arbanensis princeps" i "iudex Albanorum". Jedno Dimitrijevo pismo Dubrovčanima, čija godina izdanja nije poznata, donosi informaciju da je Dimitrije nosio visoku vizantijsku titulu panhipersevasta. Svakako ju je dobio kao zet srpskog vladara. Pregovarao je sa Vukanovim naslednicima Đorđem i Vladinom o zajedničkom ratu protiv Mletačke republike. Umro je 1215. godine, kada je Komnina imala oko 21 godinu[2].
Brak sa Grgurom Kamonom uredi
Mlada udovica se ubrzo preudala za Dimitrijevog naslednika, Grgura Kamonu, novog gospodara Kroje. Dimitrije Homatijan, tada hartofilaks, pominje Grgura kao sevasta. Grgur je prethodno bio oženjen sa ćerkom Đina Progonija, čije ime nije poznato. Detalji o braku Grgura i Komnine poznati su na osnovu pisma Dimitrija Homatijana novom vladaru Kroje iz koga se saznaje da je Grgur raskinuo brak sa ćerkom pokojnog arhonta Đina Progonija i oženio se "blagorodnom Komninom", ćerkom srpskog velikog župana. Kamona je bila strina Grgurove bivše supruge, te je brak izazvao negodovanje okoline. Kamona je iz tih razloga tražio da mu Homatijan dozvoli sklapanje braka, te je iz tih razloga ohridski hartofilaks i poslao pismo[3].
Budući da se Komnina pominje u pismu kao ćerka velikog župana, brak je zaključen pre nego što je Stefan Prvovenčani dobio kraljevsku krunu, dakle pre 1217. godine. Takođe, pošto je Homatijan tada nosio titulu hartofilaksa, brak mora da je zaključen pre nego što je poneo titulu ohridskog arhiepiskopa (kraj 1216. ili početak 1217. godine). Brak je, stoga, najverovatnije zaključen tokom 1216. godine[4].
Potomstvo uredi
Da li je i koliko dece Komnina imala sa Dimitrijem, nije poznato. Nije poznato koliko je dece imala ni u braku sa Grgurom Kamonom. Jedna Komninina ćerka pominje se 1253. godine kao žena Arbanasa Golema od strane Georgija Akropolita. Ona je označena kao sestričina nikejske carice Irine, žene Aleksija Paleologa. O drugim potomcima Komnine ništa se ne zna. Postoje pretpostavke da poznata arbanaška porodica Arijanita Komnina vodi poreklo od ove princeze iz dinastije Nemanjića[5].
Porodično stablo uredi
| 16. Uroš I Vukanović | ||||||||||||||||
| 8. Zavida | ||||||||||||||||
| 17. Ana Diogenesa | ||||||||||||||||
| 4. Stefan Nemanja | ||||||||||||||||
| 2. Stefan Prvovenčani | ||||||||||||||||
| 5. Anastasija Nemanjić | ||||||||||||||||
| 1. Komnina Nemanjić | ||||||||||||||||
| 24. Konstantin Anđel | ||||||||||||||||
| 12. Andronik Duka Anđel | ||||||||||||||||
| 25. Theodora Komnene | ||||||||||||||||
| 6. Aleksije III Anđel | ||||||||||||||||
| 13. Euphrosyne Kastamonitissa | ||||||||||||||||
| 3. Evdokija Anđel | ||||||||||||||||
| 14. Andronik Duka Kamater | ||||||||||||||||
| 7. Eufrosina Duka Kamaterina | ||||||||||||||||
Reference uredi
- ^ REDAKCIJA ZA ISTORIJU CRNE GORE: ISTORIJA CRNE GORE, book 2, tom 1, Titograd, (1970). str. 8-9.
- ^ a b Purković 1996, str. 24
- ^ Purković 1996, str. 24–25
- ^ Purković 1996, str. 25
- ^ Purković 1996, str. 25–26
Literatura uredi
- Jireček, Konstantin; Thopia (1916). Illyrisch-albanische Forschungen. str. 239. „Griechen Gregorios Kamonas”
- Purković, Miodrag, Princeze iz kuće Nemanjića, Pešić i sinovi, Beograd (1996)
