Koljski rejon
Koljski rejon (rus. Кольский район) opštinska je administrativno-teritorijalna jedinica drugog nivoa na severu i zapadu Murmanske oblasti, na krajnjem severozapadu evropskog dela Ruske Federacije.
| Koljski rejon Kolьskiй raйon | |
|---|---|
{{{caption2}}}
| |
.svg) | |
 | |
| Država |  Rusija |
| Federalni okrug | Severozapadni |
| Administrativni subjekt | Murmanska oblast |
| Admin. centar | Kola |
| Koordinate | 68° 53′ 00″ N 33° 03′ 00″ E / 68.88333° S; 33.05000° I |
| Status | opštinski rejon |
| Osnivanje | 1. avgust 1927. |
| Površina | 28.320 km2 |
| Stanovništvo | 2016. |
| — broj st. | 41.608 |
| — gustina st. | 1,47 st./km2 |
| Vremenska zona | UTC+3 |
| Registarske tablice | 51 |
| Zvanični veb-sajt | |
.png)
Administrativni centar rejona je grad Kola.
Prema procenama nacionalne statističke službe Rusije za 2016. na teritoriji rejona živelo je 41.608 stanovnika, ili u proseku oko 1,8 st/km², a po broju stanovnika 7. je najnaseljenije područje u oblasti.
Geografija uredi
Koljski rejon smešten je u severnom i zapadnom delu Murmanske oblasti. Obuhvata teritoriju površine 28.320 km² i po tom parametru nalazi se na 2. mestu među administrativnim jedinicama u oblasti (površinom je veći samo Lovozerski rejon). Graniči se sa teritorijom Lovozerskog rejona na severoistoku, odnosno Pečenškog rejona na severozapadu. Na jugu su Olenegorski i Mončegorski okrug, te Kovdorski rejon, na zapadna granica je deo međunarodne granice sa Finskom, dok se na severu graniči sa gradskim okruzima Murmanska, Severomorska, Zaozjorska, Aleksandrovska i Vidjajeva. Na severu teritorija Koljskog rejona izlazi na obale Barencovog mora, odnosno na deo njegove Murmanske obale. U granicama rejona nalazi se i ostrvo Kiljdin, najveće ostrvo u celoj Murmanskoj oblasti.
Nadmorska visina rejona opada idući od juga ka severu prema barencovoj obali. U južnom delu rejonske teritorije nalaze se brdsko-planinska područja Saljnije tundri (maksimalne visine do 997 metara) i Tuadaš tundra (907 metara). Centralnim delom rejona dominira dolina reke Tulome čijim pregrađivanjem su formirana dva velika veštačka jezera − Gornjotulomsko, površine 745 km², i Donjotulomsko površine 38 km². U Gornjotulomsko jezero se ulivaju reke Lota (dužine 235 km) i Nota (120 km). Reka Tuloma se uliva u dugački i uski Koljski zaliv, a u isti zaliv uliva se i druga po važnosti reka u rejonu, Kola. Važnije reke koje teku ka Barencovom moru na ovom području su još i Voronja, Ura, Titovka, Zapadna Lica, Teriberka i druge.
Područje se nalazi u prelaznoj zoni između severne tajge i tundre.
Istorija uredi
Koljsko-Loparski rejon zvanično je uspostavljen 1. avgusta 1927. godine kao trećestepena opštinska jedinica tada u sastavu Murmanske gubernije Lenjingradske oblasti. U februaru 1935. rejon dobija sadašnji naziv.
Demografija i administrativna podela uredi
Prema podacima sa popisa stanovništva iz 2010. na teritoriji rejona živelo je ukupno 44.670 stanovnika,[1] dok je prema proceni iz 2016. tu živelo 41.608 stanovnika, ili u proseku oko 1,8 st/km².[2] Po broju stanovnika Koljski rejon se nalazi na 7. mestu u oblasti.
| 1959. | 1970. | 1979. | 1989. | 2002. | 2010. | 2016. |
|---|---|---|---|---|---|---|
| --- | --- | --- | 73.555 | 51.125[3] | 44.670[1] | 41.608* |
Napomena:* Prema proceni nacionalne statističke službe.
U granicama okruga nalaze se 34 naseljena mesta međusobno podeljena u 11 trećestepenih opština (6 urbanih i 5 ruralnih). Jedino naseljeno mesto sa zvaničnim statusom grada je grad Kola koji je ujedno i administrativni centar rejona, a u kom živi oko četvrtina od ukupne rejonske populacije. U poluurbana naselja ubrajaju se varošice Murmaši (najveće naselje u rejonu), Verhnjetulomski, Kiljdinstroj, Moločni i Tumani.
Prema statističkim podacima sa popisa 2010. osnovu populacije u okrugu činili su etnički Rusi sa oko 90%, a najbrojnije manjinske zajednice su bili Ukrajinci (4,1%) i Belorusi (1,7%).
Privreda i saobraćaj uredi
Područje Koljskog rejona odlikuje se velikim prirodnim bogatstvima, među kojima se po značaju izdvajaju značajna ležišta ruda bakra, nikla i titanijuma. Zahvaljujući velikom hidroenergetskom potencijalu reke Tulome, pregrađivanjem njenog korita formirana su dva veštačka jezera čije vode pokreću turbine Gornjotulomske i Donjotulomske hidroelektrane koje proizvode ukupno 325,2 MW električne energije. Na severu rejona nalazi se Kislogubska plimska elektrana kapaciteta 1,7 МW čije turbine pokreće snaga plime i oseke. Kislogubska elektrana je jedini hidroenergetski objekat tog tipa u Rusiji i 6. u svetu po kapacitetu.
Istočnim delom rejona prolazi autoput i železnica koji Murmansk povezuju sa Sankt Peterburgom.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ a b "Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1". Архивирано на сајту Wayback Machine (15. март 2013)
- ^ „Čislennostь naseleniя Rossiйskoй Federacii po municipalьnыm obrazovaniяm na 1 яnvarя 2016 goda”. Arhivirano iz originala 13. 05. 2019. g. Pristupljeno 13. 11. 2016.
- ^ Federalьnaя služba gosudarstvennoй statistiki (21. 5. 2004). „Čislennostь naseleniя Rossii, subъektov Rossiйskoй Federacii v sostave federalьnыh okrugov, raйonov, gorodskih poseleniй, selьskih naselёnnыh punktov – raйonnыh centrov i selьskih naselёnnыh punktov s naseleniem 3 tыsяči i bolee čelovek”. Vserossiйskaя perepisь naseleniя 2002 goda (na jeziku: ruski). Federalni zavod za statistiku. Pristupljeno 4. 9. 2012.
Spoljašnje veze uredi
