Krma (upravljač)
Krma ili kormilo, mehanizam za upravljanje pravcem kretanja plovila (brod, čamac, podmornica) ili vazduhoplova (avion, jedrilica).[1][1][2]
.jpg)
Princip rada krme uredi
Plovila svojom čvrstom ravnom pokretnom površinom pomoću mehanizma za upravljanje stvaraju otpor u vodi kojom se kreću i tako se zakreću po pravcu kretanja lijevo i desno. Ovu čvrstu ravnu površinu kod plovila pokreće kormilarski točak ili ručica. Onaj koji upravlja krmom je krmar ili kormilar.
Vazduhoplovi imaju vertikalne i horizontalne ravne čvrste pokretne površine - krme u sastavu svojih upravljačkih jedinica, čijim zakretanjem gore-dole, ili lijevo-desno, stvara se otpor vazduhu i vazduhoplov zakreće gore – dole odnosno lijevo – desno. Njih pokreću komandne palice u vazduhoplovima. S njima neposredno upravlja pilot vazduhoplova. [1]
Dijelovi krme u plovilima uredi
- Struk krme je gornji, pojačani dio krme, koji na vrhu ima ili suženje na koje se natakne rudo krme, ili ojačanje u koje se rudo uvuče. Kod većih brodova i podmornica, struk se uvlaču u unutrašnjost broda, gdje se spaja sa uređajem za okretanje krme.
- Glava krme je vrh struka krme, koji je kod čamaca najčešće ojačan da bi se spriječilo habanje i oštećenja.
- List krme je dio krme koji usmjerava brod, odnosno preko kojeg struji vodena masa tokom plovidbe. Izrađuje se od drveta ili gvožđa. Drvene krme izrađuju se iz više dijelova, a metalna iz jednog komada.
- Peta krme je donji dio krme koje je ojačan da bi se spriječila pucanja i oštećenja krme.
Upravljačke komande u vazduhoplovima uredi
Pokretne povšine se otklanjanju (obrću) oko svojih „šarniranih“ osa. Obrtne komandne površine su:
- krilca
- krma horizontalnog repa
- krma vertikalnog repa
One se pokreću iz kabine vazduhoplova. Pokreće ih pilot pomoću:
Reference uredi
Literatura uredi
- Needham, Joseph (1986). Science and Civilization in China: Volume 4, Physics and Physical Technology, Part 3, Civil Engineering and Nautics. Taipei: Caves Books Ltd.