Lokalitet Mramorje na potesima Gajevi i Uroševine
Lokalitet Mramorje na potesima Gajevi i Uroševine su arheološki lokaliteti koji se nalaze u ataru sela Rastište, na planini Tari, u okviru NP Tara i opštine Bajina Bašta. Na lokalitetima se nalazi poznosrednjovekovno groblje sa mramorima.
| Mramorje na potesima Gajevi i Uroševine | |
|---|---|
 Lokalitet Mramorje na potesima Gajevi i Uroševine | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Rastište |
| Opština | Bajina Bašta |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | arheološko nalazište |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Vlasnik | Republika Srbija |
Mramorje (Gajevi)
urediMramorje (Gajevi) je arheološki lokalitet na potesu Bare, na oko 500 metara od Mramorja (Uroševin) sa kojim ga danas vezuje seoski drum. Preko ovog poznosrednjovekovnog groblja sa mramorima danas prolazi seoski put pri čijem trasiranju su mnogi spomenici uništeni. Od poslednje evidencije sa 35 spomenika (26 sanduka, dva slemenjaka i sedam ploča), danas nekoliko nedostaje. Većina se nalazi sa leve strane puta u šumi koja je vlasništvo porodice Bogdanović, sa pojedinim dislociranim primercima. Nekoliko mramora ima glačane površine, dok su kod pojedinih one obrađene sitno ili krupno nazubljenim čekićem. Dva sanduka bez postolja ukrašena su reljefnim motivima polumeseca, krsta i kruga, kao i jedan slemenjak sa postoljem i zarubljenim temenom krovnog dela sa plastičnom predstavama polumeseca i kruga unutar njegovog luka.
Mramorje (Uroševine)
urediMramorje (Uroševine) je arheološki lokalitet poznosrednjovekovnog groblja koje se nalazi na imanju porodice Urošević, na padini oko 300 metara od seoske crkve. Poslednji popisi beleže 38 spomenika, od čega 19 slemenjaka (10 sa postoljem), po jedan redak tip dvojnog slemenjaka i dvojnog slemenjaka-sanduka, 12 sanduka (osam sa postoljem), četiri ploče i jedan amforni beleg, fragmentovana tri slemenjaka i jedan sanduk. Veći broj mramora uništen je presecanjem trase seoskog puta, korišćenjem kamena u građevinske svrhe i za klesanje novih nadgrobnika. Pre Drugog svetskog rata ovde je bilo „divljeg” kopanja ispod najvećih primeraka. Klesani su od krečnjaka, finije su obrade, a na pojedinim su vidljivi tragovi neke zupčaste alatke. Orijentisani su u pravcu zapad-istok i postavljeni u redove. Četiri slemenjaka s postonjem ukrašeno je reljefnim motivima „kamenice”, mačeva i luka i strele.
Vidi još
urediReference
urediLiteratura
uredi- Leksikon nacionalnih parkova Srbije - TARA. Beograd: JP Službeni glasnik; JP Nacionalni park Tara;GI "Jovan Cvijić"-SANU. 2015. str. 201. ISBN 978-86-519-1899-8.
