Mađarska reformatorska crkva u Debeljači
Mađarska reformatorska crkva u Debeljači, naseljenom mestu na teritoriji opštine Kovačica, građena je u periodu od 1830. do 1838. godine i predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.[1]
| Mađarska reformatorska crkva u Debeljači | |
|---|---|
 | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Debeljača |
| Opština | Kovačica |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 1830—1838. |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
| www | |
Crkva je zidana od 1830. do 1838. godine na temeljima stare crkve koja je izgorela u požaru, po projektu inžinjera Šagoka Aladara, a današnji monumentalni oblik dobija 1938. godine nakon renoviranja. U unutrašnjosti crkve na zapadnoj strani je hor. Na horu se nalaze mehaničke orgulje iz 1871. godine, rad radionice Kovač Janoša iz Segedina. Mehanički sat na horu je iz 1909. godine, rad radionice Pantelić iz Zemuna. Sedišta su izgrađena od hrastovog drveta.
Arhitektura crkve
urediCrkva je jednobrodna građevina, orijentisan u pravcu istok-zapad i slobodno stojeća je na parceli. Iznad ulaza ima visok zvonik. Spoljašnji izgled i enterijer karakteristični su za reformatorske crkve; pošto u njima nema fresaka, ikona i skulptura, uobičajnih u crkvama drugih veroispovesti. Zidovi su jednostavni, beli i reljefasti. Zapadna fasada ima trem koji je flankiran parovima stubova i stubaca sa kanelirima, koji se nalaze na visokim postamentima sa stopom. U trougaonom frontonu upisan je stih iz Biblije na mađarskom jeziku.
Iznad dvokrilnih ulaznih vrata nalazi se visoko nadsvetlo. Po jedna niša nalazi se na zapadnoj fasadi levo i desno od vrata. Niše su uokvirene pilastrima. U timpanonu istočne fasade nalazi se upisana godina završetka izgradnje crkve. Na bočnim fasadama su ulazi u crkvu. Južna i severna fasada razlikuju se po dekorativnoj obradi i raščlanjenosti.
Spomenik kulture se nalazi u samom centru naselja, pa ima izrazite ambijentalne vrednosti. Solidnost gradnje, monumentalnost i dekorativni elementi ukazuju na prostorno-arhitektonske i stilske vrednosti od većeg značaja. Specifičnosti koje odlikuju reformaorske crkve daju joj kvalitet retkosti.
Vidi još
urediIzvori
uredi- ^ „Mađarska reformatorska crkva u Debeljači”. Zavod za zaštitu spomenika kulture u Pančevu. Arhivirano iz originala 15. 07. 2020. g. Pristupljeno 15. 7. 2020.
