Mezija

Mezija (lat. Moesia, grč. Μοισία [Moisía]) je bila antička oblast, koja je dobila naziv po Mezima, drevnom tračkom plemenu koje je živelo južno od donjeg toka reke Dunava, u oblastima koje danas pripadaju Srbiji i Bugarskoj. Početkom 1. veka nove ere, Meziju su osvojili Rimljani, koji su na tom području ustanovili istoimenu provinciju.

Karta Mezije

Grb Mezije iz Stematografije Hristifora Žefarovića

Istorija

Antika

U 7-6 veku. pne na obali Crnog mora nastale su kolonije Odesa, Kalatija, Tomi, Istrija i druge U 5. veku pne Persijanci su zauzeli istočnu obalu Mezije i uključili je u svoje carstvo. Plemena koja žive uzvodno od Dunava zadržavaju svoju nezavisnost. Nakon što su Persijanci otišli, Tračani na jugu formirali su Odriško kraljevstvo. Širenje države naišlo je na aktivan otpor grčkih crnomorskih gradova, što je izazvalo Atinsko-trački rat 360-357. p. BC e., što je rezultiralo slabljenjem Odriskog carstva. Istovremeno, na jugu se uzdiže Makedonija, a na severu, u crnomorskoj oblasti, skitska država pod vlašću kralja Ateja, koji je zauzeo teritoriju delte Dunava, gde su živela plemena Geta. U krvavom sukobu, Makedonija je pobedila skitsku uniju, a sam Atej je poginuo. Godine 336. p.n.e. Makedonija je pobedila i Odriško kraljevstvo, čija je teritorija ušla u njen sastav. Širivši svoj uticaj na sever, plemena Mezije su postala zavisna od Makedonije. Lokalna plemena su počela da služe makedonskim kraljevima i očigledno su doživela neki grčki uticaj.

29. p. n. e. Meziju je prvi put porazila Rimska vojska, koju je predvodio Marko Kras. Nešto kasnije došlo je do stvaranja posebne rimske provincije. Nije jasno, međutim, kada je tačno Mezija organizovana kao provincija: prvi carski legat za koga se zna u ovoj provinciji bio je Aul Cecina, a vest se odnosi na 6. godinu (Kasije Dion, 51.29.3); no, nije isključeno da je provincija Mezija bila osnovana i neku godinu ranije.

Organizacija provincije u definitivnom obliku pripada vremenu cara Tiberija. Od njegovih vremena, Mezija je obuhvatala gotovo čitavu teritoriju današnje centralne Srbije i dalje se prostirala duž čitavog donjeg Dunava (na teritoriji današnje Bugarske), sve do ušća u Crno more, a južna granica je išla do planine Balkan.

Od vremena cara Domicijana, Mezija se podelila na Gornju i Donju Meziju.

Vidi još

• Gornja Mezija
• Donja Mezija
• Prva Mezija

Literatura

• Bulić, Dejan (2013). „The Fortifications of the Late Antiquity and the Early Byzantine Period on the Later Territory of the South-Slavic Principalities, and their re-occupation”. The World of the Slavs: Studies of the East, West and South Slavs: Civitas, Oppidas, Villas and Archeological Evidence (7th to 11th Centuries AD). Belgrade: Istorijski institut SANU. str. 137—234. 
• Zečević, Nada (2002). Vizantija i Goti na Balkanu u IV i V veku. Beograd: Vizantološki institut SANU. 
• Mirković, Miroslava (1981). „Rimsko osvajanje i organizacija rimske vlasti”. Istorija srpskog naroda. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 66—76. 
• Mócsy, András (2014) [1974]. Pannonia and Upper Moesia: A History of the Middle Danube Provinces of the Roman Empire. New York: Routledge. 
• Papazoglu, Fanula (1969). Srednjobalkanska plemena u predrimsko doba: Tribali, Autarijati, Dardanci, Skordisci i Mezi. Sarajevo: Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine. 
• Papazoglu, Fanula (1978). The Central Balkan Tribes in pre-Roman Times: Triballi, Autariatae, Dardanians, Scordisci and Moesians. Amsterdam: Hakkert. 
• Petrović, Vladimir P. (2007). Dardanija u rimskim itinerarima: Gradovi i naselja (PDF). Beograd: Balkanološki institut SANU. 
• Petrović, Vladimir P. (2007). „Pre-Roman and Roman Dardania: Historical and Geographical Considerations” (PDF). Balcanica. Balkanološki institut SANU. 37: 7—23. 

Spoljašnje veze

• Inscriptions of Moesia Superior, Univerzitet u Beogradu