Melenci
Melenci su naselje u zapadnom delu srednjeg Banata na teritoriji Grada Zrenjanina na 45° 32′ severne geografske širine i 20° 15′ istočne geografske dužine. Prosečna nadmorska visina Melenaca iznosi 82 metara, a većina područja se nalazi na aluvijalnoj ravni Tise, koja počinje od ušća Moriša u Tisu na severu i seže do Pančeva na jugu. Klima je umereno kontinentalna.[1] Prema popisu iz 2022. bilo je 5.198 stanovnika.
Melenci | |
|---|---|
 Pravoslavna crkva u Melencima | |
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Autonomna pokrajina | Vojvodina |
| Upravni okrug | Srednjobanatski |
| Grad | Zrenjanin |
| Stanovništvo | |
| — 2011. |  5.198 |
| — gustina | 37/km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 45° 30′ 53″ S; 20° 19′ 00″ I / 45.514752° S; 20.316801° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 82 m |
| Površina | 162,0 km2 |
.svg)  Melenci Melenci na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 23270 |
| Pozivni broj | 023 |
| Registarska oznaka | ZR |
Premda postoje naznake da je lokalitet bio naseljen i ranije, nastanak Melenaca se vezuje se za ukidanje Potisko-pomoriške vojne krajine 1751. godine od strane habzburške carice Marije Terezije – “Talas prvih migracija budućeg melenačkog stanovništva usledio je leta 1751/2. godine iz Arada, Pečke, Semlaka, Nadlaka, Čanada, Orovilja, Bogaroša, Šajtina, ali i drugih naselja ove razvojačene oblasti.” [2]
Naziv mesta uredi
U istoriji se susreću različite varijante imena: Melence (1853), Melencze (1854; 1878-1922), Mellence (1873), a naziv Melenci je dobilo 1922. godine, nedugo pošto je ušlo u sastav Kraljevine Jugoslavije.[2]
Istorija sela uredi
Melence su formirali u prvoj polovini 18. veka od vojske oslobođeni graničari Pomoriške vojne granice. Naselje je dobilo ime prema već postojećem toponimu — pustari Melence, koja se prvi put pominje na karti Banata iz 1723-1725. godine. Na karti je, na južnoj obali Rusande, ucrtan znak poštanske stanice. Najverovatnije, naselje je osnovano posle 1739. godine, odnosno posle Beogradskog mira. Najveći broj graničara doseljen je iz mesta Pečke(rum. Pecica), ali i iz drugih mesta — Semlaka, Nadlaka, Šajtina, Keveriša, Orovilja i drugih. Godine 1758. selo je imalo oko 300 kuća; kapetan je bio Georgije Novaković, barjaktar Sava Josić a stražmešter Jovan Kostić. Bilo je sedam sveštenika, od kojih petorica iz Pečke, a po jedan iz Jegre i Čanada (rum. Cenad). Selo je imalo školu sa dvanaest učenika; učitelj je bio pop Gavrilo. Uvažavajući sve zasluge vernih i hrabrih srpskih graničara, carica Marija Terezija je, 12. novembra 1774. godine, izdala povelju o osnivanju Kikindskog distrikta. Austrijski carski revizor Erler je 1774. godine konstatovao da se mesto nalazi u Bečkerečkom okrugu i distriktu. Selo ima poštansku stanicu a stanovništvo je bilo srpsko.[3]
Velikokikindski distrikt je svečano proglašen 14. februara 1776. godine. Pored Melenaca, u sastav distrikta ušla su sledeća mesta: Bašaid, Velika Kikinda, Vranjevo, Jozefovo, Karlovo, Krstur, Kumane, Mokrin i Taraš. Najznačajnija odredba privilegije bila je da distriktska zemlja nikad ne može biti prodata, založena ili na bilo koji način otuđena. U slučaju da distrikt bude predat spahijama, opštine su imale pravo da se otkupe i postanu samostalne. Ne želeći da ostanu u distriktu, odnosno rizikuju pokmećivanje, 115 melenačkih porodica se opredelilo za vojnu granicu na Dunavu i iselilo u Sakule, Idvor, Sefkerin, Perlez i dr. Godine 1788. u Melence su se naselile 32 porodice iz Srbije.
Melenci su 1788. postali nemirno područje. Komesar Hala se žalio da su Melenci najneposlušnije od svih deset mesta u distriktu. Takođe, 1790. godine, na pokušaj Torontalske županije da distrikt privede svojoj jurisdikciji, Melenčani su odgovorili da ne priznaju poslušnost nijednoj županiji. Narednih stotinak godina, istorija Melenaca je bila živo vezana za Velikokikindski distrikt i zbivanja u njemu. Taj deo istorije posebno je obeležen sukobima oko iberlandskog zemljišta i njegove podele. 1823. i 1825. godine je došlo do velikih nemira, i već 1826. se govorilo o karbonarima i faktorima, strujama koje su se upravo „porodile“ u Melencima i proširile na ceo distrikt.
Umro je u Melencima 1838. godine plemić Dimitrije Trifunac "ot Batfe", koji je 32 godine bio birov Veliko-kikindskog distrikta. U penziji je bio od 1832. godine a smrt ga je zatekla u 77. godini. U braku sa Melanijom Trifunac rođenom Čokrljan, izrodio je četiri sina, koji su svi obrazovani bili i ugledna mesta u društvu zauzeli. Bili su to torontalski plemići: Aleksandar, Luka, Pavle i Danilo.[4]
Revolucija 1848-1849. i zbivanja u državi nisu mimoišla ni Melence. Uz obećanje da će dobiti zemlju kao nagradu (po 2 jutra), Melenčani su formirali po dva bataljona dobrovoljaca sa ukupno 365 ljudi od kojih su 34 poginula. Aprila 1849. je general pobunjeničke Košutove vojske Mor Percel napao Melence nadmoćnom vojskom naoružanom topovima i posle odlučnog otpora Srba koji su Vojvodinu branili pod komandom Lazara Zubana na Iljevu, naredio je da se Melenci spale. Posle ovog poraza, ceo Banat je pao u ruke pobunjenih Mađara. Među Srbima u Banatu je ostala izreka "Iljevo — banatsko Kosovo" i mesto pogibije svojih junaka koji su pali braneći Srpsku Vojvodinu obeležili su spomenikom — "krstom na iljevu". Godine 1847. selom je harao skorbut, od koga je umrlo nekoliko stotina Melenčana. Tisa je 1869. godine poplavila znatan deo atara i porušila desetak kuća. Oko stotinak Melenčana se tada iselilo u druga naselja Banata. Epidemije kolere bile su u godinama 1831, 1836, 1848-1849. i 1873. Po zlu i velikom pomoru ostala je upamćena epidemija iz 1873. godine kada je u periodu od 20. jula do 4. septembra umrlo 440 Melenčana. Posle te tragedije, selo se zadugo nije oporavilo. Takođe, po zlu je poznata gladna 1863. godina, kada je od gladi umiralo 7-8 ljudi, među kojima najviše deca. Melenci su dobili promenu termina godišnjeg vašara. Umesto dosadašnjeg 2/14. februara, biće na prvi dan praznika Duhova (pravoslavni).[5]
Kikindski distrikt je ukinut 1876. godine odlukom ugarske vlade i priključen Torontalskoj županiji. Melenci su tada, zajedno sa Vranjevom, Karlovom i Tarašom priključeni Turskobečejskom srezu. Godine 1891. u Melencima je bilo 1519 kuća sa 8619 stanovnika. Već tada su Melenci imali železničku stanicu, štedionicu i poštu. 18. novembra 1918. godine, u Melence je ušla srpska vojska da bi, nakon sedam dana, ceo Banat i cela Vojvodina bili priključeni Kraljevini Srbiji.
Stanovništvo uredi
Melenci su 1758. imali 300 domova, a 1777. godine 1787 stanovnika. Zahvaljujući povremenim talasima doseljavanja i višim prirodnim priraštajem, sve do osamdesetih godina 19. veka stanovništvo je raslo – 1821: 5528, 1863: 6579, a 1869. godine 8156. Već 1880. godine broj stanovnika je bio nešto manji – 7966. Potom, u popisu iz 1890. godine, iznosi 8691. Zatim, ponovo opada – 1900: 8486, i do dvadesetih godina dvadesetog veka raste – 1910. je 8939, a 1921. godine 9483 stanovnika. Između redovnih popisa događali povremeni imigracijski i emigracijski talasi, a stope fertiliteta i nataliteta su bile izuzetno visoke. Međutim, i smrtnost, posebno odojčadi i dece mlađeg uzrasta je bila velika, što usled epidemija kolere ili neke druge zarazne bolesti, što loših higijenskih uslova u kućama u kojima su živela, i naravno, odsustva odgovarajuće lekarske nege. Smanjenje broja stanovnika 1880. godine je prouzrokovano kolerom od koje je 1873. godine umrlo čak 800 žitelja. U dvadesetom veku, broj stanovnika raste do kraja druge decenije, a potom se smanjuje u kontinuitetu, što zbog niskog prirodnog priraštaja, što zbog raseljavanja – 1948: 8447, 1951. 8363, 1961: 8254, 1971: 8270, 1981: 7685, 1991: 7134, 2002: 6737 i 2011. godine 5956 žitelja.[6]
Činjenica je da su različite nacije i kulture, čak i one koje administrativni aparat nije pratio, bile prisutne i na teritoriji Melenaca. Osim statističkih popisa, o tome svedoče i arhitektura kuća podignutih pre Prvog svetskog rata, nadgrobni spomenici tri melenačka groblja, ali i porodična predanja. Primera radi, poređenjem statističkih popisa rađenih u periodu od 1880. do 2011. godine, uočava se da preko 90% stanovništva naselja čine Srbi. Svakako, treba uzeti u obzir da najstariji cenzus potiče iz vremena kada je proces asimilacije bio u zenitu delovanja, odnosno kada su tragovi postojanja pripadnika drugih nacionalnosti uveliko iščezli – u osamnaestom i devetnaestom veku deo populacije su bili i Jevreji, Nemci, Slovaci i Cincari. Osim Srba, danas u naselju žive i Hrvati, Crnogorci, Mađari, Rumuni i Ukrajinci, i drugi.[6]
Istina je da su mnoge porodice koje su živele u naselju tokom druge polovine 18. i tokom 19. veka izumrle ili se raselile. Na primer, Turkiš, Svilengaća, Rumun, Alajbeg, Vizner, Pinger, Šreta, Onuc, Rac, Lazarujka, i druga, prezimena su nekadašnjih porodica u selu. O njima svedoče crkvene knjige i po koji nadgrobni spomenik koji odoleva zubu vremena. U selu je od osnivanja do polovine dvadesetog veka živela i plemićka porodica Bibić od Jenopolja. S druge strane, izvesno je da su pojedine porodice promenile imena, pa su, na primer, Ćirini postali Velimirovi, a Cvejini – Stankovi. Mnogi današnji tzv. špic-nameni su zapravo prvobitna porodična imena. Postoje i oni koji su svom prezimenu dodali nastavak ić. Takođe, poznato nam je da se povremeno i danas pojedine porodice ili pojedinci nasele. Ipak, uprkos tome, stanovništvo je sve manje.[7]
 |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
| m | ž |
|||
| ? | 15 | 25 | ||
| 80+ | 50 | 93 | ||
| 75—79 | 63 | 131 | ||
| 70—74 | 129 | 212 | ||
| 65—69 | 168 | 226 | ||
| 60—64 | 195 | 229 | ||
| 55—59 | 168 | 165 | ||
| 50—54 | 241 | 242 | ||
| 45—49 | 297 | 259 | ||
| 40—44 | 270 | 243 | ||
| 35—39 | 251 | 245 | ||
| 30—34 | 217 | 186 | ||
| 25—29 | 229 | 199 | ||
| 20—24 | 231 | 211 | ||
| 15—19 | 259 | 238 | ||
| 10—14 | 203 | 206 | ||
| 5—9 | 167 | 193 | ||
| 0—4 | 152 | 129 | ||
| Prosek : | 38,4 | 41,6 | ||
| ||||||||||||||||||||||||
|
| Pol | Ukupno | Neoženjen/Neudata | Oženjen/Udata | Udovac/Udovica | Razveden/Razvedena | Nepoznato |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 2.783 | 876 | 1.640 | 145 | 118 | 4 |
| Ženski | 2.904 | 557 | 1.640 | 599 | 103 | 5 |
| UKUPNO | 5.687 | 1.433 | 3.280 | 744 | 221 | 9 |
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija |
|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 1.488 | 624 | 12 | 21 | 287 |
| Ženski | 816 | 281 | 1 | 0 | 98 |
| UKUPNO | 2.304 | 905 | 13 | 21 | 385 |
| Pol | Proizvodnja i snabdevanje | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
| Muški | 18 | 150 | 89 | 16 | 79 |
| Ženski | 0 | 10 | 104 | 26 | 11 |
| UKUPNO | 18 | 160 | 193 | 42 | 90 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad |
| Muški | 4 | 10 | 31 | 18 | 79 |
| Ženski | 6 | 4 | 17 | 59 | 184 |
| UKUPNO | 10 | 14 | 48 | 77 | 263 |
| Pol | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 45 | 1 | 0 | 4 | |
| Ženski | 12 | 1 | 0 | 2 | |
| UKUPNO | 57 | 2 | 0 | 6 | |
Prostor i arhitektura uredi
Prostornu strukturu sela čine kvartovi – severoistočni Srpkanj, čiji se jedan deo naziva Liget, jugoistočni Pavliš, jugozapadni Vlaškanj sa dodatnim tzv. Vlaškanjskim novim naseljem, i severozapadni Čontik. Sve do polovine devetnaestog veka mesto je slabo povezana prostorna formacija, s obzirom da ga više čine grozdovi stambenih jedinica, nego ušorene kuće i ulice pod pravim uglom. Postepenom deobom placeva u procesu nasleđivanja i dolaskom novog stanovništva, prostor se popunjava, i selo dobija današnji izgled. [11]
Do kraja 19. veka mestom dominiraju niske kuće od naboja sa krovovima od trske, a današnju arhitekturu naselja mahom čine kuće zidane od čerpića ili cigle i prekrivene crepom. Raspon njihove starosti je velik, budući da ima i onih koje su nastale nakon Prvog, a posebno nakon Drugog svetskog rata, ali ima i kuća novijeg datuma. [11]
Izgradnja puteva i kućnih staza je počela polovinom sedamdesetih godina dvadesetog veka, a traje do danas. Uglavnom su od asfalta. Međutim, još ima ulica u kojima su putevi od kaldrme, a staze od cigala. Pre toga, putevi i staze su bili zemljani, što je predstavljalo veliki problem tokom padavina. Poslednjih godina, seoska vlast nastoji da svi putevi i staze budu od asfalta. Takođe, kroz centar naselja, u pravcu jug-sever, prolazi magistralni put Zrenjanin-Kikinda, a na obodu Vlaškanja i Čontika, i železnička pruga izgrađena 1883. godine, koja je prvobitno služila kao veza između tadašnjih Velikog Bečkereka i Velike Kikinde, a danas sa Zrenjaninom, Kikindom, Kumanima, Novim Bečejom i Novim Miloševom.[6]
Elektrifikacija i vodovodne instalacije su uvedeni krajem pedesetih, odnosno koncem šezdesetih godina dvadesetog veka. Do tada, večere su proticale uz svetlost petrolejskih lampi i sveća, a snabdevanje vodom se vršilo putem arteskih bunara u domaćinstvima ili putem javnih bunara na uglovima pojedinih ulica ili bunara u centru naselja. Kako se pokazalo da voda iz vodovoda ne zadovoljava kriterijume da bi mogla da se koristi za piće i prehranu, pre desetak godina izgrađena je Eko-česma u centru naselja. Međutim, iako stanovništvo pije vodu iz Eko-česme ili flaširanu kupovnu vodu, voda iz vodovoda se i dalje koristi kako u ljudskoj ishrani, tako i u prehrani i pojenju domaćih životinja.[6]
Iako su telefonski priključci postojali i ranije, oni su omasovljeni osamdesetih godina prošlog veka. Ipak, naselje je gotovo u potpunosti pokriveno telefonskom mrežom tek pre petnaestak godina. Osim fiksne telefonije, stanovništvo se koristi i mobilnom. Osim toga, značajan deo populacije, mahom mlađe, se koristi i računarom i internetom, što je veliki napredak kada se uzme u obzir da se prvobitna komunikacija sa spoljašnjim svetom, odvijala putem konjanika pismonoša.[6]
Šira okolina uredi
Svojom zapadnom i severozapadnom stranom Melenci se oslanjaju na jezero Rusanda, odnosno napušteni rukavac reke Tise. Otkrivanjem blagotvornih dejstava jezerskog blata na zdravlje ljudi, odnosno kožnih i reumatskih oboljenja, na njegovoj severozapadnoj strani, pored Čontika, 1869. godine je podignut prvi paviljon današnje Specijalne bolnice za fizičku rehabilitaciju Rusanda. Nadomak ove bolnice od 1925. godine postoji i Fudbalski klub „Rusanda“. Prema zapadu, iza jezera, nalaze se i Veliko groblje, podignuto prvih decenija devetnaestog veka, pošto je prvobitno, koje se nalazilo u Vlaškanju u blizini današnjeg Mlina, zbog regulacije naselja razmešteno, kao i peskara i vinogradi, u austrougarskim popisima poznati kao Peskara vinogradi.[6]
Seoski atar se rasprostire na blizu 30.000 jutra, a graniči se sa teritorijom Kumana, Novog Bečeja, Bašaida, Torde, Mihajlova, Zrenjanina, Elemira i Taraša. Najznačajniji delovi atara su Veliko i Malo ilje (oranice i pašnjaci), koji se nalaze u severnom delu prema Bašaidu. Nedaleko su Volarske slatine (pašnjaci). Bliže naselju su Ostrovo (oranice okružene barom — mrtvajom Tise; postoje naznake da je posredi arheološki lokalitet) i Podostrovo, oba su sa obradivom zemljom. Na severozapadu atara prema Novom Bečeju su Četiri bunara (oranice). Ka zapadu su Veliki izlaz (oranice), u pravcu Kumana, i, bliže Melencima, Vinogradi (peskovita zemlja). Prema Tarašu se nalazi Okanj (oranice). Putem Zrenjanina su Između drumova (oranice). Jugoistočni deo atara ka Banatskom Dvoru i Mihajlovu nije plodan. Potoje i ritovi Cerba, Kentra (u vreme austrougarske bili vinogradi, a potvrđuju cenzusi), Mali Rit i Veliki rit i Barnićeva dolja, koja je močvarni predeo, ali sa obradivim stranama. U pravcu Torde su potesi Devetak i Ilje (oranice; arheološko područje — naselja u vreme vladavine Osmanlija) i Slobodno gazdovanje (oranice). Nadomak njih je obradivo zemljište Lap, koje je tokom kišne sezone plavno.[6]
Duhovni život uredi
Melenci su 1764. godine pravoslavna parohija u Elemirskom protoprezviteratu.[12] Godine 1790. podigli su Melenčani veliku pravoslavnu crkvu posvećenu letnjem Sv. Nikoli. Elemirski sveštenik pop Konstantin Tapavički (rukop. 1794) je 1797. godine zapisan kao "kapelan u Melencima".[13]
Mesni paroh Pavle Bibić je 1860. godine proslavio jubilej 50. godina službe crkvene. Tokom karijere počeo je on kao đakon i učitelj pa stigao do sveštenika i namesnika. Njegovom zaslugom podignuta je u mestu, Škola za voćarstvo u kojoj su se deca učila kalemljenju i očenju sadnica. Pop Pavle Bibić je objavio stručnu korisnu knjigu "Baščovan". Austrijski car Franc Jozef ga je odlikovao "Zlatnim krstom za zasluge".[14]
Obrazovanje uredi
Jedina i osmogodišnja Osnovna škola „Dr Boško Vrebalov“ u Melencima je nastala 1951. godine, ali izvesno da je sama tradicija osnovnog školstva u naselju znatno duža. Razvojna putanja osnovnog školstva u selu išla je od Srpske osnovne veroispovedne škole (1758-1920) i Potforne škole (1874-1920), koje su nastale kao odraz težnje srpskih klerikalnih redova i inteligencije da očuvaju nacionalni i kulturni identitet manjinskih Srba u većinskom katoličkom okruženju Habzburške, odnosno Austrougarske monarhije, preko Državne narodne škole (1920-1951), čije je osnivanje proisteklo iz potrebe mlade jugoslovenske države da stvori jednoobrazni školski sistem za sve ujedinjene teritorije bez uticaja crkvenih organizacija, što je, dakle, do tada bio slučaj, i Nepotpune mešovite gimnazije (1945-1951), za čije je osnivanje inspiracija pronađena u prosvetnim rešenjima Sovjetskog Saveza, do Osnovne škole „Dr Boško Vrebalov, formiranoj nakon što je jugoslovenska komunistička nomenklatura raskinula sa Sovjetskim Savezom i krenula putem samoupravljanja. Međutim, treba naglasiti da se osim osnovnog vaspitanja i obrazovanja u periodu od 1923. do 1955. godine u Melencima razvijalo i niže stručno obrazovanje i vaspitanje. Naime, u tom periodu je postojala i Stručna produžna škola, odnosno Stručna škola za učenike u industriji i zanatstvu. Svakako, nužno je reći da od 1921. godine u mestu postoji i predškolska ustanova, koja se od osnivanja nalazi pri osnovnoj školi.[6]
Kultura uredi
Izvesno je da su Melenčani od samog početka veliku pažnju posvećivali i tradicionalnoj kulturi i kulturi koja je pristizala iz severnijih i zapadnijih krajeva Evrope. Glas o izradi platna, krznene odeće, ženskih haljetaka, nevestinskih oglavlja, devojačkih sanduka, ćilima i drugih rukotvorina u Melencima, se nadaleko čuo u devetnaestom i dvadesetom veku.[1]
U naselju su svojevremeno postojale čitaonica i biblioteka, a u periodu od od 1981. do 1989. godine je periodično izlazio časopis Melenci, a koji se ozbiljno bavio društvenim, političkim, ekonomskim i kulturnim pitanjima Melenaca, ali i okoline.[15]
U centru naselja su tri zaštićena objekta. Na prvom mestu, tu je Pravoslavni hram Svetog oca Nikolaja podignut 1790. godine, a potom i ruinirana zgrada nekadašnje "Melenačke štedionice" podignuta 1890. i kuća plemićke porodice Bibić od Jenopolja sagrađena 1896. Pod zaštitom su i mauzolej velikoposedničke porodice Dimitrijević podignut 1895. godine na Velikom groblju i, od nekadašnjih sedam, danas jedina Bošnjakova vetrenjača na izlazu iz Melenaca prema Bašaidu i Kikindi sagrađena 1899. godine, a pre nekoliko godina delimično restaurirana. Naravno, od posebne vrednosti jeste kompleks pomenute Specijalne bolnice za rehabilitaciju „Rusanda“, kao zaveštanje melenačke veleposednice Ane Kljajić 1869. godine kraj istoimenog jezera. Konačno, ne treba ni izostaviti ni Spomen-krst u centru naselja podignut 1855. godine na mestu prvobitnog pravoslavnog hrama, koji je izgoreo. Krst sa metalnom pozlaćenom ogradom vredan 1000 f. je podigla Nemica, katolikinja Marija, udata za Jovana Šićara iz Melenaca.[16] Zatim spomenike u porti gore pomenutog Hrama Svetog Oca Nikolaja, nekoliko spomenika posvećenih narodnim herojima i oslobodiocima Melenaca u Drugom svetskom ratu, kao ni zdanje Zadružnog doma podignuto početkom pedesetih godina prošlog veka u kome se nalazi velika i lepo uređena pozorišna sala u kojoj su svojevremeno puštane bioskopske projekcije.[15] Slava sela Melenci - Duhovi je centralna manifestacija. Umesto njih, u periodu socijalizma praznovan je 27-28. jul. Duhovi se ponovo slave od sredine devedesetih godina prošlog veka. Proslava traje po nekoliko dana, a na sam dan slave u šumi nadomak banjskog lečilišta organizuje se Svetsko prvenstvo u kuvanju čobanskog parikaša. Inače, slava melenačkog Pravoslavnog hrama „Sv. Oca Nikolaja“ je Sveti Nikola Letnji. Osim Duhova, u Melencima se svečano obeležava i 3. oktobar, dan kada je krajem Drugog svetskog rata selo oslobođeno od nacističkog okupatora.[15]
Kapela na groblju u Melencima utvrđena je kao spomenik kulture.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ a b Cerović, Ljubivoje (1984). Hronika Melenaca 1751-1941: napredni i revolucionarni pokret. Zrenjanin: Zavičajno društvo Zrenjanin.
- ^ a b Grošin, Damir (2009). Melencze: okvir lokalnog socijalnog i porodičnog života 1751-1918. Kikinda: Istorijski arhiv u Kikindi. ISBN 978-86-85315-15-2.
- ^ J.J. Erler: "Banat", Pančevo 2003.
- ^ "Serbskij narodnij list", Budim 1838. godine
- ^ "Glas naroda", Novi Sad 1875. godine
- ^ a b v g d đ e ž Grošin, Damir (2014). Dvesta pedeset i pet godina školstva u Melencima: 1758-2013. Melenci: OŠ "Dr Boško Vrebalov" Melenci. ISBN 978-86-918283-0-1.
- ^ Grošin, Damir (2014). Dvesta pedeset i pet godina školstva u Melencima: 1758-2013. Melenci: OŠ "Dr Boško Vrebalov" Melenci. ISBN 978-86-918283-0-1.
- ^ „Knjiga 20”. Uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002. i 2011. Podaci po naseljima (PDF). stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. septembar 2011. ISBN 978-86-6161-109-4.
- ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
- ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.
- ^ a b Grošin, Damir (2009). Melencze: okvir lokalnog socijalnog i porodičnog života: 1751-1918. Kikinda: Istorijski arhiv u Kikindi. ISBN 978-86-85315-15-2.
- ^ "Srpski sion", Sremski Karlovci 1905.
- ^ "Temišvarski zbornik", Novi Sad 9/2017.
- ^ "Srbski dnevnik", Novi Sad 1860. godine
- ^ a b v Grošin, Damir (2014). Dvesta pedeset i pet godina školstva u Melencima 1758-2013. Melenci: OŠ "Dr Boško Vrebalov" Melenci. ISBN 978-86-918283-0-1.
- ^ "Srbski dnevnik", Novi Sad 1856. godine
