Miloš N. Đurić
Miloš N. Đurić (Slavonski Benkovac, 14. januar 1892 — Beograd, 5. decembar 1967) bio je srpski klasični filolog, helenista, univerzitetski profesor, filozof, prevodilac i akademik.[1]
| Miloš N. Đurić | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 14. januar 1892. |
| Mesto rođenja | Slavonski Benkovac, Austrougarska |
| Datum smrti | 5. decembar 1967. (75 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, SFR Jugoslavija |
Biografija uredi
Diplomirao je na Filozofskom fakultetu u Beogradu a doktorirao u Zagrebu 1929. godine.[1] Akademsku karijeru je započeo kao učitelj i profesor, predavao je i u Drugoj muškoj gimnaziji u Beogradu. Od septembra 1928. godine Miloš N. Đurić počeo je da radi na Filozofskom fakultetu u Beogradu.
Početkom nemačke okupacije Beograda u Drugom svetskom ratu, 1941. godine, kvislinške vlasti zatražile su od svih viđenijih srpskih intelektualaca da potpišu Apel srpskom narodu kojim se zahtevao „red i poslušnost“ i „rodoljublje u borbi protiv komunista“. „Ne mogu da potpišem apel protiv partizana kada se među njima nalazi više od polovine mojih studenata. Šta će mi reći kada se ponovo sretnemo?”, rekao je profesor. Kada ga je jedan profesor muzike zaustavio, upozorio na moguće posledice i upitao zašto odbija da potpiše, profesor Đurić mu je odgovorio: „Lako je tebi. Ti u diple sviraš, a ja studentima etiku predajem!“.[2] Ove reči postale su vremenom jedan od simbola doslednosti u etičkom stavu. Ipak, od trenutka izgovaranja ove moralne replike, počinju i najteže godine za prof. Miloša „Mišu“ Đurića. Usledilo je penzionisanje (1942), a potom i hapšenje i odvođenje u Banjički logor.[2] Na samom kraju rata, 8. aprila 1945, u Slavoniji gine njegov sin jedinac Rastko, svršeni maturant, kome posthumno posvećuje praktično sve posleratno stvaralaštvo i najdraže prevode.[3]
Posle rata Đurić je nastavio da radi na Filozofskom fakultetu,[3] gde je 1950. godine izabran u zvanje redovnog profesora na Katedri klasične filologije. Iako je bio penzionisan je 1962. godine, predavao je istoriju helenske književnosti do kraja svoga života.
U Odeljenju literature i jezika Srpske akademije nauka i umetnosti je postao dopisni član 14. juna 1955. a zatim redovni 20. decembra 1961. godine.[3] Bio je predsednik Srpske književne zadruge i urednik časopisa „Živa antika“ od 1953.[1] Objavio je blizu 400 bibliografskih jedinica, radova iz klasične književnosti i filozofije („Iz helenskih riznica“, „Istorija helenske književnosti“, „Istorija helenske etike“).[3]
Dobitnik je Oktobarske nagrade grada Beograda za 1961. godinu. Sedmojulsku nagradu je dobio 1965. godine.[3]
Udruženje književnih prevodilaca Srbije svake godine dodeljuje Nagradu „Miloš N. Đurić“.[3]
Sahranjen je u Aleji narodnih heroja na Novom groblju.[2]
Na Karaburmi (Ćalije) jedna ulica se zove po njemu Čika-Miše Đurića.
u Nišu na opštini Palilula (Bubanj) jedna ulica nosi njegovo ime Miloša Đurića.
_-_Portret_Milo%C5%A1a_N._%C4%90uri%C4%87.png)
Nagrade i priznanja uredi
- Orden Svetog Save, petog stepena, 1940.
- Oktobarska nagrada Beograda, 1961.
- Orden rada sa crvenom zastavom, 1964.
- Sedmojulska nagrada, 1965.
Dela uredi
Naučna dela uredi
- Vidovdanska etika, Zagreb, 1914.
- Smrt Majke Jugovića, Zagreb, 1918.
- Filosofija panhumanizma, Beograd, 1922.
- Mit o sunčevoj sestri, Beograd, 1925.
- Pred slovenskim vidicima, Beograd, 1928.
- Racionalizam u savremenoj nemačkoj filosofiji, Beograd, 1928.
- Problemi filosofije kulture, disertacija, Beograd, 1929.
- Ogledi iz grčke filosofije i umetnosti, Beograd, 1936.
- Etika i politika u Eshilovoj tragediji, Beograd, 1937.
- Aristotelovo etičko učenje, Beograd, 1940.
- Helenska agonistika i likovne umetnosti, Beograd, 1940.
- Istorija helenske književnosti u vremenu političke samostalnosti, Beograd, 1951, 2. izd., Beograd, 1972.
- Sofisti i njihov istorijski značaj, sa bibl. dotadašnjih radova, Beograd, 1955.
- Kroz helensku istoriju, književnost i muziku, studije i ogledi, Beograd, 1955.
- Sofoklove tebanske tragedije, Cetinje, 1955.
- Istorija starih Grka do smrti Aleksandra Makedonskog, Beograd, 1955.
- Na izvorima umetničke lepote, ogledi o Homeru, Beograd, 1957.
- Iz helenskih riznica, eseji, Beograd, 1959.
- Aristotel, Beograd, 1959.
- Platonova akademija i njen politički rad, Beograd, 1960.
- Istorija helenske etike, Beograd, 1961.
- Patnja i mudrost, Beograd, 1962.
- Antologija stare helenske lirike, 1962.
- Izabrana dela Miloša N. Đurića, Beograd, 1998. u šest knjiga
Prevodi sa starogrčkog jezika uredi
- Homer - Ilijada
- Homer - Odiseja, Homer
- Aristotel - O pesničkoj umetnosti
- Eshil - Pribeglice
- Eshil - Persijanci
- Eshil - Sedmorica protiv Tebe
- Eshil - Okovani Prometej
- Eshil - Orestija
- Sofokle - Antigona
- Sofokle - Car Edip
- Euripid - Medeja
- Euripid - Hipolit
- Euripid - Ifigenija na Tauridi
- Longo - Dafnid i Hloja
- Platon - Gozba
- Platon - Ijon
- Platon - Odbrana Sokratova
- Platon - Fedar
- Platon - Fedon
- Platon - Kriton
- Plutarh - Uporedni životopisi (odabrane biografije)
- Arijan - Priručnik Epiktetov
Prevodi sa latinskog jezika uredi
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ a b v Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 186.
- ^ a b v „Preživeo je Banjički logor i smrt sina jedinca, a onda zauvek zadužio srpski narod - Miloš N. Đurić”. telegraf.rs. Pristupljeno 25. 1. 2022.
- ^ a b v g d đ „Miloš N. Đurić (1892–1967)”. srpskaknjizevnazadruga.rs. Pristupljeno 25. 1. 2022.
Spoljašnje veze uredi
- Biografija na sajtu SANU
- Prvi su učitelji sudbonosni
- Miloš Đurić: Najkraća beseda
- Miloš N. Đurić biografija
- Milena Jovanovic: Na helenskim izvorima
- Mudrost se patnjom stiče – Miloš N. Đurić
- Dr SRĐAN DAMNjANOVIĆ: MILOŠ N. ĐURIĆ I PSIHOANALIZA HELENSKE ETIKE
- ĐURIĆ Miloš N.
- Na času kod Čarapićevog bresta („Politika”, 21. decembar 2017)
