Mirko Komnenović
Mirko (Markov) Komnenović (Herceg Novi, 21. novembar 1870 — Herceg Novi, 28. mart 1941) je bio srpski političar.
| Mirko (Markov) Komnenović | |
|---|---|
 Mirko Komnenović | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 21. novembar 1870. |
| Mesto rođenja | Herceg Novi, Austrougarska |
| Datum smrti | 28. mart 1941. (70 god.) |
| Mesto smrti | Herceg Novi, Kraljevina Jugoslavija |
| Državljanstvo | Jugoslovensko |
| Narodnost | Srbin |
| Religija | Pravoslavac |
Biografija uredi
Njegov otac Marko bio je trgovac.[1] Upisao je Srpsku pomorsku školu u Srbini kod Herceg Novog a zatim trgovačku akademiju u Mariboru 1887.[1] Diplomirao je školu modernih jezika u Švajcarskoj.[1] Bio je član „Srpske Zore“, saradnik „Privrednika“, osnivač „Srpske kreditne zadruge“ u Herceg Novom, potpredsjednik „Saveza srpskih privrednih zadruga na Primorju“. Mirko ima najveće zasluge za podizanje modernog hotela „Boka“ i botaničkog parka oko hotela.[1] Još prije rata održavao je veze sa vojnim i političkim vrhom Kraljevine Srbije. Osnivač je Srpskog Sokola u Herceg Novom 1910. i prvi starješina „Srpske sokolske župe na Primorju“.[1] Član je glavnog odbora „Ujedinjenog srpskog sokolstva“.[1] Kad je srpska vojska u Prvom balkanskom ratu izbila na Jadransko more, Mirko je uspio da uspostavi kontakt 12. marta u San Đovani di Medua i preda komandantu luke, majoru Selimiru Ostojiću, dragocjeni izvještaj vojne prirode. Naime brod društva „Kozulić“ koji se nalazio u Kotoru prevozio je puške za Albaniju. Zahvaljujući ovim podacima srpska vojska je presrela brod i zaplijenila puške.
Delegat Vlade Kraljevine Srbije u Rusiji 1915-1919. uredi
Na početku Prvog svjetskog rata zatvoren je na ostrvu Mamula.[1] Uslijed teških uslova u zatvoru, zatvorenici oboljevaju i Mirku je odobren odlazak u bolnicu u Dubrovnik. Austrijske vlasti ga interniraju kao taoca u Trst. U Trstu se Mirko povezao sa našim ljudima i uspio da prebjegne u Italiju. Otišao je u Srbiju i javio se kao dobrovoljac predsjedniku vlade Nikoli Pašiću.[1] Pašić ga kao delegata vlade Srbije šalje u Rusiju da sakuplja dobrovoljce među zarobljenicima-južnim Slovenima.[1] U logoru Darnica kod Kijeva Mirko počinje svoj rad. Okuplja i Čehoslovake a uspijeva organizovati i 3.000 Francuza iz Alzasa. Mirko uspijeva organizovati oko 30.000 dobrovoljaca za vrijeme svog boravka u Rusiji. U maju 1918. godine odlazi u Moskvu, pronalazi predsjednika vlade Kerenskog i uspijeva da ga prebaci u Murmansk, gdje ga predaje komandantu francuske flote. U aprilu 1919. godine Mirko ponovo odlazi u Rusiju u tajnu misiju. Jedan od zadataka je da sazna istinu o stradanju porodice Romanov.
Politički rad u Kraljevini Jugoslaviji uredi
Na listi Nikole Pašića i Ljube Jovanovića pobjeđuje na izborima za skupštinu 1923. i 1925. godine u Boki Kotorskoj. Godine 1930. postavljen je za opštinskog načelnika Herceg Novog. Na mjestu načelnika ostaje do 1935. godine kada pobjeđuje na izborima za skupštinu na listi predsjednika vlade Jevtića.
U novoj vladi Mirko je ministar fizičkog vaspitanja naroda i zastupnik ministra socijalne politike i narodnog zdravlja. Mirko Komnenović i njegova supruga Olga su ostavili veliku zadužbinu svom gradu. U njihovoj kući se danas nalazi Muzej grada Herceg Novog. Umro je 28. marta 1941. godine. Kad su Italijani ušli u Herceg Novi 17. aprila 1941. naredili su da se Mirkov grob otvori da bi se uvjerili da je stvarno mrtav.
Testament uredi
Porodičnu kuću je testamentom namenio za Zavičajni muzej uz dodatnu napomenu: Srpski barjak koji se nalazi u rečenoj mojoj stojnoj kući, neka svakako u njoj ostane na večita vremena i to kao i sada na vidnom mestu.[2]
Odlikovanja uredi
- Orden Belog orla sa mačevima IV степена[2]
- Руски орден Светог Владимира IV степена[2]
- Руски орден Светог Станислава V степена[2]
- Руски орден Свете Ане II степена[2]
- Орден Светог Саве III степена[2]
- Орден Светог Саве II степена[2]
- Орден Светог Саве I степена[2]
- Чешки Официрски револуционарни крст[2]
- Југословенска круна IV степена[2]
- Национални орден Легије части, Француска[2]
Референце uredi
Литература uredi
- Небојша Рашо, „Мирко Комненовић“, Херцег-Нови, 2009.
- Gulić, Milan (2018). Politički predstavnici dalmatinskih Srba u vrijeme Kraljevine SHS/Jugoslavije. Institut za savremenu istoriju, Hrvatski institut za povijest. Beograd, Zagreb. Архивирано из оригинала 09. 07. 2021. г. Приступљено 04. 07. 2021.
