Mitropolit zagrebačko-ljubljanski Jovan
Jovan (svetovno Joco Pavlović[1]; Medinci, kod Podravske Slatine, 22. oktobar 1936 — Zagreb, 3. april 2014[2]) bio je mitropolit zagrebačko-ljubljanski od 1982. do 2014. Bivši je vikarni episkop lepavinski (1977—1982).
| Jovan (Pavlović) | |
|---|---|
 Mitropolit Jovan, 2010. | |
| Osnovni podaci | |
| Pomesna crkva | Srpska pravoslavna crkva |
| Čin | mitropolit |
| Titula | mitropolit zagrebačko-ljubljanski |
| Sedište | Zagreb (Hrvatska) |
| Posljednja eparhija | Mitropolija zagrebačko-ljubljanska |
| Godine službe | 1982—2014 |
| Prethodnik | Damaskin (Grdanički) |
| Naslednik | Porfirije (Perić) |
| Lični podaci | |
| Svetovno ime | Joco Pavlović |
| Datum rođenja | 22. oktobar 1936. |
| Mesto rođenja | Medinci, kod Podravske Slatine, Kraljevina Jugoslavija |
| Datum smrti | 3. april 2014. (77 god.) |
| Mesto smrti | Zagreb, Hrvatska |
Biografija
urediMitropolit Jovan, sin Save i Julke Pavlović, rodio se 22. oktobra 1936. godine u selu Medinci kod Podravske Slatine, Kraljevina Jugoslavija. Osnovnu školu završio je u svom rodnom mestu Medincima, a nižu gimnaziju u Podravskoj Slatini. Posle toga upisao se u Bogosloviju Svetog Save u manastiru Rakovici i u njoj stekao srednjoškolsko obrazovanje, u vremenu od 1951. do 1956. godine.
Na Bogoslovskom fakultetu Srpske pravoslavne crkve u Beogradu diplomirao je 1963. godine. Iste godine odlazi na postdiplomske studije u Nemačku, gde je na Evangelističkoj akademiji u Šlezvigu i Teološkom fakultetu u Kilu proučavao evangelističku teologiju, a na Ludvig-Maksimilijan univerzitetu studirao rimokatoličku teologiju i vizantologiju kod čuvenog profesora Beka.
Pored toga boravio je u Belgiji u benediktinskom samostanu Šefton, u Nemačkoj takođe u benediktinskom samostanu „Marija Lah“ kod Koblenca i Nideraltaihu kod Minhena, gde se bogosluženja obavljaju po vizantijskom i zapadnom latinskom obredu. Po završetku postdiplomskih studija vratio se u otadžbinu i stavio na raspolaganje crkvi. Tom prilikom Sveti arhijerejski sinod Srpske pravoslavne crkve ga je postavio za suplenta Bogoslovije u Prizrenu. Tamo je radio u toku školske 1966/67. i odmah na početku iduće školske godine, 1967/68, po potrebi službe premešten za suplenta Bogoslovije u manastiru Krki.
U manastiru Krka, gde je našao svoje drugo ognjište, episkop dalmatinski Stefan, zamonašio ga je 18. novembra 1967, a sutradan, 19. novembra, u Bosanskom Grahovu rukopolaže u čin jerođakona. U čin jeromonaha rukopoložen je 2. marta 1969. godine u Kistanju.
Pored nastavničke dužnosti i dužnosti glavnog vaspitača u Bogosloviji, kao i redovnih manastirskih poslušanja, on je sve do izbora za episkopa uspešno rukovodio školskom i manastirskom bibliotekom. Profesorski ispit, iz Praktične grupe bogoslovskih predmeta, polaže 16. marta 1972. godine i nedugo potom Sveti arhijerejski sinod ga postavlja za profesora iste Bogoslovije.
Njegova delatnost, kao suplenta i profesora bogoslovije, nije se svodila samo na redovnu nastavu u školi i vaspitavanje učenika, jer je polje njegovog rada u vinogradu Gospodnjem, bilo daleko šire i daleko obimnije. Tako, odmah po rukopoloženju za jeromonaha, vidimo ga kako opslužuje Srpsku pravoslavnu parohiju u Biovičinu selu, a zatim i manastirsku parohiju u Kistanju.
Sveti arhijerejski sinod imenuje ga za člana Komisije za preuzimanje sakralnih crkvenih predmeta koji su za vreme Drugog svetskog rata odneti i od tada se nalazili u „Povijesnom muzeju“ i drugim kulturnim ustanovama u Zagrebu. Pored toga, bio je na sastanku Komisije Svetskog saveza crkava za međucrkvenu pomoć koji je održan 4. decembra 1967. u Beogradu. Zatim učestvuje na internacionalnim crkvenim konferencijama, prvo u Vodicama kod Šibenika, od 3. do 7. septembra 1973. i u Belgiji od 19. do 26. jula 1976. godine. Pored episkopa Stefana prisustvovao je jubilarnoj proslavi Rimokatoličke crkve koja je održana u Splitu i Solinu septembra 1976.
Arhijerej
urediNjegov predani rad na crkvenim upravnim i diplomatskim poslovima brzo ga uzdiže na crkvenoj hijerarhiji. Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve ga je 21. maja 1977. izabrao za episkopa Srpske pravoslavne crkve. Posebnu pažnju poklanja manastiru Lepavini i manastirskom bratstvu na čelu sa arhimandritom Gavrilom kao episkop lepavinski, vikar patrijarha Germana, a od 1982. kao mitropolit zagrebački.
Od 1982. do 1992. predstavnik je Srpske pravoslavne crkve u Ženevi za međucrkvenu pomoć u CEC i WCC (u komisiji CICARUS) zamenjivao je oboljelog patrijarha Germana, po odluci od 30. juna 1989. godine. Bio je član Svetog arhijerejskog sinoda u više mandata. Administrirao je Slavonskom eparhijom posle smrti vladike Emilijana od 1982. do 1985. godine. Posle smrti gornjokarlovačkog episkopa Simeona administrirao je eparhijom do izbora episkopa Nikanora za episkopa gornjokarlovačkog. U patrijaršijskom preduzeću „Dobročinstvo“ bio je na dužnosti direktora. U Pećkoj patrijaršiji 1990. predsedavao je Svetom arhijerejskom saboru.
Odlukom Svetog arhijerejskog sabora od 20. maja 1992. izabran je za predsednika Episkopskog saveta Srpske pravoslavne crkve u Hrvatskoj, pa je u tom svojstvu potpisao Ugovor sa predsednikom Vlade Ivicom Račanom o odnosima Srpske pravoslavne crkve i Vlade Republike Hrvatske. Drugom odlukom Svetog arhijerejskog sabora od 23. maja 1995. godine umoljen je da privremeno u cilju pomoći izbeglim arhijerejima sa ratnih područja preuzme duhovno staranje o vernom narodu i Srpskoj pravoslavnoj crkvi u Hrvatskoj.
Odlukom Svetog arhijerejskog sabora iz 1994. godine proširena je jurisdikcija Eparhije zagrebačko-ljubljanske i na Srbe u Italiji pa je on krajem jula iste godine u Hramu Svetog Spiridona Čudotvorca u Trstu preuzeo dužnost od episkopa srednjoevropskog Konstantina. Boravkom u Italiji preuzeo je duhovno staranje u parohijama pored Trsta i Rima i u novoosnovanim parohijama Vičenci i Milanu. U odnosima sa Rimokatoličkom crkvom bio je više puta delegat patrijarha Pavla i imao prilike više puta da pozdravi papu Jovana Pavla II.
Osnovao je 2005. godine Srpsku pravoslavnu opštu gimnaziju u Zagrebu. Na treći dan Duhova 29. maja 2007. proslavio je trideset godina svoje arhijerejske službe. Krajem 2011. godine Italija je potpala pod kanonsku jurisdikciju Eparhije austrijsko-švajcarske.
Mitropolit Jovan preminuo je 3. aprila 2014. godine. Sahranjen je 5. aprila u kriptu sabornog, Preobraženjskog hrama u Zagrebu.
Reference
uredi- ^ Ostkirchliches Institut Regensburg Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. septembar 2015). str. 246.
- ^ Preminuo mitropolit Jovan
Spoljašnje veze
uredi- Biografija na Internet stranici Mitropolije zagrebačko-ljubljanska
- Biografija na Internet stranici SPOG u Zagrebu
- Zamenik dvojice patrijaraha („Politika“, 6. maj 2007)
- Božićna poslanica mitropolita Jovana u srpskoj pravoslavnoj crkvi u Ljubljani.
- Upokojio se u Gospodu Mitropolit zagrebačko-ljubljanski Jovan (Pavlović) (SPC, 3. april 2014) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. april 2014)
