Mogiljovska oblast
Mogiljovska oblast (blr. Магілёўская вобласць, rus. Могилёвская о́бласть) jedna je od 6 administrativnih oblasti Republike Belorusije u istočnom delu zemlju. Ograničena je sa Minskom oblašću na zapadu, Vitebskom na severu i Gomeljskom na jugu, te sa Smolenskim i Brjanskim oblastima Ruske Federacije na istoku.
| Mogiljovska oblast | |
|---|---|
 | |
 | |
| Država |  Belorusija |
| Glavni grad | Mogiljov |
| Površina | 29.000 km2 |
| Stanovništvo | 2009. |
| — broj st. | 1.099.000[1] |
| — gustina st. | 39,2 st./km2 |
| Zvanični veb-sajt | |
Osnovana je 15. januara 1938. godine, zauzima površinu od 29.000 km² i prema podacima popisa iz 2009. naseljena je sa nešto manje od 1,1 miliona stanovnika.
Administrativni centar oblasti je grad Mogiljov, dok su veći gradski centri još i Babrujsk, Gorki i Asipoviči. Administrativno je podeljena na 21 rejon.
Ovaj deo Belorusije je bio zahvaćnjn najvećim stepenom radijacije (zajedno sa Gomeljskom oblašću) prouzrokovanim nuklearnom havarijom u Černobilju u aprilu 1986. godine.
Geografija uredi
Mogiljovska oblast obuhvata nešto preko 29.000 km² teritorije u centralnom i istočnom delu Republike Belorusije, odnosno oko 14% ukupne državne teritorije. Po površini na pretposlednjem je mestu među beloruskim oblastima (manja je samo Grodnjenska oblast). Ograničena je sa Minskom oblašću na zapadu, Vitebskom na severu i Gomeljskom na jugu, te sa Smolenskim i Brjanskim oblastima Ruske Federacije na istoku. Od severa ka jugu oblast se proteže dužinom od oko 150 km, od istoka ka zapadu do 300 km.
Reljef oblasti je blago zatalasan i ispresecan brojnim vodotocima, među kojima su najvažniji reke Dnjepar sa svojim pritokama (Sož, Berezina, Drut) i Ptič. Na području oblasti ne postoje veće ujezerene površine. Najviša tačka leži na nadmorskoj visini od 239 m, najniža na 126 m (ukupna vertikalna razlika je 113 m).
Klima je umerenokontinentalna sa umereno hladnim zimama i toplim letima. Značajnija je razlika između temperatura u severnim i južnim delovima oblasti. Na severu su prosečne januarske temperature oko -8,2 °C, julske do 17,8 °C, a na jugu od -6,5 °C zimi do 18,7 °C leti. Prosečna godišnja količina padavina je između 575 i 675 mm, a najveći deo se izluči u periodu april-oktobar. Vegetacioni period traje oko 190 dana. Pod šumama je oko 50% površina.
Istorija uredi
Mogiljovska oblast je formirana kao administrativna jedinica Beloruske SSR 15. januara 1938. godine.[2]
Među najstarija naselja nastala na području sadašnje Mogiljovske oblasti ubrajaju se gradovi Slavgarad, koji se prvi put pominje 1136, Kričav (oko 1150), Mscislav (1156) i Mogiljov (osnovan 1267).
Nakon havarije nuklearke u Černobilju 1986. godine južni delovi oblasti su bili zagađeni izrazito visokim nivoima radijacije, posebno Krasnapoljski i Čerikavski rejon, a brojna naselja su u potpunosti napuštena.
Administrativna podela uredi
Administrativno, Mogiljovska oblast je podeljena na 21 rejon (ili okrug), 15 naselja sa administrativnim statusom grada, 9 naselja u rangu varošica, 195 seoskih i 3 gradske opštine. Administrativni centar oblasti je grad Mogiljov.
| Rejon | Osnovan | Administrativni centar |
Površina km²[3] |
Stanovnika popis 2009.[4] |
|---|---|---|---|---|
 Asipovički rejon
|
17. jul 1924. | Asipoviči | 1.947,12 | 52.447 |
| Bjalinički rejon | 17. jula 1924. | Bjaliniči | 1.419,52 | 21.839 |
 Babrujski rejon
|
4. avgust 1927. | Babrujsk | 1.599,05 | 20.660 |
 Bihavski rejon
|
17. jul 1924. | Bihav | 2.263,16 | 35.148 |
 Gluski rejon
|
17. jula 1924. | Glusk | 1.335,44 | 16.457 |
 Gorkijski rejon
|
17. jula 1924. | Gorki | 1.284,31 | 47.800 |
 Dribinski rejon
|
17. jul 1924. | Dribin | 766,53 | 12.253 |
 Kiravski rejon
|
12. februar 1935. | Kiravsk | 1.295,20 | 22.352 |
 Klimavički rejon
|
17. jul 1924. | Klimaviči | 1.542,78 | 28.523 |
 Kličavski rejon
|
17. jul 1924. | Kličav | 1.800,32 | 17.246 |
 Krasnapoljski rejon
|
17. jul 1924. | Krasnapolje | 1.223,04 | 11.221 |
 Kričavski rejon
|
17. jul 1924. | Kričav | 777,54 | 35.133 |
 Krugljanski rejon
|
17. jul 1924. | Kruglaje | 881,81 | 15.761 |
 Kascjukovički rejon
|
17. jul 1924. | Kascjukoviči | 1.493,84 | 26.410 |
 Mogiljovski rejon
|
17. jul 1924. | Mogiljov | 1.895,4 | 43.166 |
 Mscislavski rejon
|
17. jul 1924. | Mscislav | 1.332,51 | 24.768 |
 Slavgaradski rejon
|
17. jul 1924. | Slavgarad | 1.317,82 | 14.888 |
 Hocimski rejon
|
17. jul 1924. | Hocimsk | 858,87 | 13.057 |
 Čavuski rejon
|
17. jul 1924. | Čavusi | 1.471,39 | 21.242 |
 Čerikavski rejon
|
17. jul 1924. | Čerikav | 1.020,20 | 14.875 |
 Šklovski rejon
|
17. jun 1924. | Šklov | 1.334,17 | 30.802 |
Demografija uredi
Prema popisu iz 2009. na području oblasti je živelo 1.099.374 stanovnika, što čini udeo od oko 12% u celokupnoj populaciji zemlje. Od tog broja nešto preko dve trećine je živelo u urbanim, a jedna trećina u ruralnim sredinama.
Najveći gradovi su Mogiljov (oko 365.000), Babrujsk (220.000), Asipoviči, Gorki, Kričav.
| Nacionalnost | Popis 1926.[5] | Popis 1939.[6] | Popis 1959. | Popis 1970. | Popis 1979. | Popis 1989. | Popis 1999. | Popis 2009.[7] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Belorusi | 475.707 | 1.187.621 | 1.033.760 | 1.050.359 | 1.050.901 | 1.051.885 | 1.044.249 | 975.147 |
| Rusi | 10.473 | 86.647 | 90.398 | 120.504 | 138.643 | 166.007 | 132.075 | 86.256 |
| Ukrajinci | 782 | 22.310 | 16.404 | 21.407 | 23.798 | 29.394 | 21.132 | 13.110 |
| Poljaci | 5.615 | 14.122 | 3.643 | 3.145 | 3.649 | 3.661 | 2.798 | 1.773 |
| Jevreji | 34.643 | 79.739 | 28.445 | 25.807 | 23.135 | 18.480 | 3.532 | 1.461 |
| Jermeni | 2 | 467 | … | 288 | 258 | 404 | 1.171 | 937 |
| Romi | 264 | 1.368 | … | 1.001 | 1.268 | 1.386 | 1.079 | 730 |
| Azeri | … | 157 | … | 139 | 334 | 860 | 926 | 596 |
| Tatari | 66 | 1.314 | 369 | 548 | 696 | 1.063 | 777 | 497 |
| Moldavci | 3 | 113 | … | 244 | 359 | 554 | 520 | 375 |
| Gruzini | 7 | 394 | … | 225 | 224 | 384 | 471 | 368 |
| Nemci | 246 | 626 | … | 171 | 260 | 295 | 580 | 278 |
| Litvanci | 623 | 1.076 | … | 497 | 475 | 643 | 366 | 273 |
| Ukupno | 530.842 | 1.401.020 | 1.176.556 | 1.226.859 | 1.246.833 | 1.279.797 | 1.213.521 | 1.099.374 |
Privreda uredi
Privreda Mogiljovske oblasti počiva na izrazito jakoj industrijskoj proizvodnji, posebno hemijska i petrohemijska industrija, industrija građevinskg materijala, drvna i prehrambena industrija, Glavni industrijski centri su Babrujsk i Mogiljov.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Statističeskiй bюlletenь "Čislennostь naseleniя na 1 яnvarя 2011 goda i srednegodovaя čislennostь naseleniя za 2010 god po Respublike Belarusь v razreze oblasteй, raйonov, gorodov, poselkov gorodskogo tipa", Belstat
- ^ s:Zakon SSSR ot 15.01.1938 ob izmenenii i dopolnenii st.st. 22, 23, 26, 28, 29, 49, 77, 70, 78 i 83 Konstitucii (Osnovnogo Zakona) SSSR
- ^ «Gosudarstvennый zemelьnый kadastr Respubliki Belarusь» Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. mart 2016) (po sostoяniю na 1 яnvarя 2011 g.)
- ^ «O demografičeskoй situacii za яnvarь-aprelь 2011 g.» (po sostoяniю na 1 maя 2011 g.)
- ^ Demoskop Weekly — Priloženie. Spravočnik statističeskih pokazateleй, Pristupljeno 21. 4. 2013.
- ^ Demoskop Weekly — Priloženie. Spravočnik statističeskih pokazateleй, Pristupljeno 21. 4. 2013.
- ^ H, Pristupljeno 21. 4. 2013.
