Nikola Stojanović (reditelj)
Nikola Stojanović (Dušanovo kod Leskovca, 4. maj 1942 — Beograd, 5. januar 2021) bio je jugoslovenski i srpski filmski reditelj, scenarista i profesor na Katedri za teoriju i istoriju Fakulteta dramskih umetnosti u Beogradu, Akademiji umetnosti u Novom Sadu i na Akademiji scenskih umetnosti u Sarajevu.
Nikola Stojanović | |
|---|---|
| Datum rođenja | 4. maj 1942. |
| Mesto rođenja | Dušanovo, Leskovac, Kraljevina Jugoslavija (dejure) Područje Vojnog zapovednika u Srbiji (defakto) |
| Datum smrti | 5. januar 2021. (78 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, Srbija |
Biografija
urediŠkolovao se u Beloj Crkvi, Beogradu, Titogradu. Pisanjem o filmu se bavi još u gimnaziji, a amaterskim filmom u okviru Kino kluba Sarajevo, tokom studija arhitekture[1] na Arhitektonsko-urbanističkom fakultetu u Sarajevu. Diplomirao je 1965. godine. Od 1964. do 1967. godine sa svojim amaterskim filmovima postiže uspehe na domaćim i međunarodnim amaterskim smotrama.
Nakon studijskog boravka u Parizu 1967/1968, profesionalno debituje svojim dvanaestominutnim igranim filmom: U kuhinji (1969), koji provocira ekskluzivnom formom (snimljen je u jednom statičnom kadru) i složenom porukom.[1]
Ovaj film je nagrađen Specijalnom diplomom za režiju na festivalu u Beogradu.
Režirao je 6 kratkih igranih filmova (višestruko nagrađivani u zemlji i inostranstvu), 2 dokumentarna filma, 5 dugometražnih igranih filmova a za TV Sarajevo realizuje veći broj dokumentarnih emisija i 2 tv igrana filma.
1970 godine režira prvi dugometražni igrani film Draga Irena koji na festivalu u Puli dobio debitantsku nagradu lista Studio. 1974 godine radi Polenov prah koji je nagrađivan u Zagrebu, Puli i Nišu. Dobitnik nagrade za režiju filma Od zlata jabuka 1987 godine na 25 međunarodnom festivalu filma za omladinu u Španiji. Za sve svoje filmove pisao je scenarija.
U okviru Kino kluba Sarajevo bio je jedan od osnivača filmskog časopisa Sineast. Predavao je istoriju filma na Akademiji scenskih umjetnosti u Sarajevu do 1992 godine kada usled ratnih dejstava napušta Sarajevo i zapošljava se u Novom Sadu gde na tamošnjoj Akademiji umetnosti od 1995 godine predaje istoriju filma. Jedan je od poštovaoca dela Akira Kurosave na čijim delima je odbranio doktorsku tezu na FDU. Od 2002 godine jedno vreme redovni profesor istorije filma na FDU u Beogradu.
Brat mu je bio scenarista Velimir Stojanović, čiji je sin poznati pozorišni i filmski reditelj Gorčin Stojanović.
Filmografija
uredi- 1969 - Ram za sliku moje drage - pomoćnik reditelja
- 1969 - U kuhinji - reditelj
- 1970 - Draga Irena
- 1971 - Između
- 1974 - Polenov prah
- 1975 - Hakari
- 1977 - Autogram
- 1978 - Pogled u noć
- 1980 - Čin
- 1981 - Uviđaj
- 1981 - Žeđ
- 1982 - Triptih
- 1984 - Veliki talenat
- 1985 - Rebus
- 1986 - Od zlata jabuka
- 1987 - Alternativa
- 1990 - Poslednji valcer u Sarajevu
- 1995 - Kraj milenijuma
Reference
urediSpoljašnje veze
uredi- - Biografija Arhivirano na veb-sajtu Wayback Machine (19. septembar 2020)
- - Intervju za Glas Srpske
- - Intervju za Politiku
- - Filmu u Srbiji je potreban humor
- [1] - Preminuo reditelj Nikola Stojanović
- In Memoriam: Nikola Stojanović. https://nauci.rs/in-memoriam-nikola-stojanovic/ Arhivirano na veb-sajtu Wayback Machine (20. oktobar 2022)
- In memoriam dr Nikola Stojanović. https://fdu.bg.ac.rs/sr/vesti/2021/01/in-memoriam-dr-nikola-stojanovic
- IN MEMORIAM Nikola Stojanović, filmski reditelj i scenarista, profesor FDU. http://dnevnikjuga.rs/in-memoriam-nikola-stojanovic-filmski-reditelj-i-scenarista-profesor-fdu/
