Okružni sudovi Republike Srbije
Okružni sudovi Republike Srbije su bili prvostepeni i drugostepeni sudovi opšte nadležnosti u Srbiji.
Osnivali su se za teritoriju više opština.
Nadležnost uredi
U prvom stepenu uredi
Okružni sud je u prvom stepenu:[1]
- sudio za krivična dela za koja je kao glavna kazna predviđena kazna zatvora preko deset godina ili teža kazna;
- sudio za saveznim zakonom i zakonom Republike Srbije predviđena krivična dela protiv privrede i jedinstva jugoslovenskog tržišta; za krivična dela protiv časti i ugleda kad su učinjena putem sredstava javnog informisanja, i za krivična dela: odavanje državne tajne; pozivanje na nasilnu promenu ustavnog uređenja; izazivanje nacionalne, rasne i verske mržnje, razdora ili netrpeljivosti; povreda teritorijalnog suvereniteta; udruživanje radi neprijateljske delatnosti; organizovanje grupe i podsticanje na izvršenje genocida i ratnih zločina; povreda ugleda Savezne Republike Jugoslavije; povreda ugleda Republike Srbije ili druge republike u SR Jugoslaviji; povreda ugleda strane države; povreda ugleda međunarodne organizacije; odavanje službene tajne; primanje mita; davanje mita; kršenje zakona od strane sudije; ugrožavanje bezbednosti leta vazduhoplova; neovlašćena proizvodnja i stavljanje u promet opojnih droga; omogućavanje uživanja opojnih droga; ubistvo na mah; silovanje; protivprirodni blud;
- vodio krivični postupak prema maloletnicima;
- odlučivao o molbi za prestanak mere bezbednosti ili pravne posledice osude za krivična dela iz svoje nadležnosti;
- sudio u građanskopravnim sporovima kad je vrednost predmeta spora omogućavala izjavljivanje revizije; u sporovima o osporavanju ili utvrđivanju očinstva i materinstva; o autorskim i srodnim pravima, zaštiti i upotrebi pronalazaka, modela, uzoraka, žigova i geografskih oznaka porekla ako nije nadležan drugi sud; o zaštiti prava ličnosti uključujući i naknadu štete; u sporovima o objavljivanju ispravke informacije i odgovora na informaciju;
- sudio u sporovima povodom štrajka; povodom kolektivnih ugovora ako spor nije rešen pred arbitražom; povodom obaveznog socijalnog osiguranja ako nije nadležan drugi sud; povodom matične evidencije; povodom izbora i razrešenja organa pravnih lica ako nije nadležan drugi sud;
- odlučivao o zabrani rasturanja štampe i širenja informacija sredstvima javnog informisanja.
Okružni sud je vodio postupak za izdavanje okrivljenih i osuđenih lica, izvršavao krivičnu presudu inostranog suda, odlučivao o priznanju i izvršenju stranih sudskih i arbitražnih odluka ako nije nadležan drugi sud i vršio druge poslove određene zakonom.
U drugom stepenu uredi
Izmenama i dopunama zakona iz 2006. godine okružni sudovi su određeni kao neposredno viši sudovi za opštinske sudove. U drugom stepenu su odlučivali o žalbama na odluke opštinskih sudova: o određivanju mera obezbeđenja prisustva okrivljenog; u skraćenom krivičnom postupku; u građanskopravnim sporovima ako za odlučivanje o žalbi nije bio nadležan apelacioni sud; u izvršnim i vanparničnim postupcima.[2]