Olaf Šetkonung
Olaf ili Olof Munsjo (980 − 1022) je bio švedski konung (vrhovni kralj) (995 − 1022) iz dinastije Munsjo, ogranka dinastije Ingve. Poznat je još i kao Olaf Šetkonung i kao Olaf Skokung, tj. Olaf Poreznik [1].
| Olaf Šetkonung | |
|---|---|
 Statua Olafa Šetkonunga | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Olaf Munsjo |
| Datum rođenja | 980. |
| Datum smrti | 1022. |
| Porodica | |
| Supružnik | Estrid od Bodrića |
| Potomstvo | Anund Jakob, Emund Stari, Ingegerd Olofsdotter of Sweden, Astrid Olofsdotter |
| Roditelji | Erik Pobednički Sigrida Gorda |
| Dinastija | Dinastija Munsjo |
| Kralj Švedske | |
| Period | 995−1022. |
| Prethodnik | Erik Pobednički |
| Naslednik | Anund Jakob |
Otac mu je bio prethodni konung Švedske Erik Pobednički, a majka verovatno Sigrida Gorda.
Za njegove vlade na početku XI veka stvorena je krupna država, u čiji je sastav ušao i jedan deo Norveške; pod njim počinje i hristijanizacija Švedske [2]. Bio je jedan od najvećih vladara Švedske u srednjem veku [1]. Temeljno je uspostavio svoje kraljevstvo i učinio hrišćanstvo zvaničnom religijom. Sva je prilika da je za njega svrha odbacivanja paganstva bila toliko politička koliko i verska. Smatrao je naime, da je crkvena organizacija potrebna jednoj valjanoj državi [3].
Tekovine njegovih predaka uredi
U IX veku počinje da se formira i Švedska država. Ujedinjuju se dve osnovne oblasti današnje Švedske — Gotija, ili Gotland, i Švedska u užem smislu reči, ili Svealand. Prvobitno su sitna švedska plemena imala jedan verski centar, u Upsali, gde se nalazio takozvani „dvor bogova” i gde se stanovništvo sakupljalo na verske praznike, radi vršenja raznih verskih obreda. Oko toga „dvora bogova” i izvršeno je ujedinjenje švedskih plemena, tako da je kralj Upsale i Olafov otac, Erik Pobednički, koji je pripadao kraljevskoj porodici Ingve i osnovao porodicu Munsjo, postao i kralj čitave Švedske [4].
Vladavina uredi
Spora feudalizacija uredi
U Švedskoj je proces feudalizacije tekao još sporije nego u Danskoj. Tu su se uporno održavali starinski rodovski odnosi. Relativno retka naseljenost zemlje, velika slabo naseljena brdska i šumska prostranstva, kuda se seljaštvo moglo povlačiti, slaba veza s feudalnom Evropom, stvarali su ovde naročito povoljno tle za održanje slobodnog seljaštva. Ipak se kod Šveđana relativno rano javlja krupni zemljoposed, vezan delom s patrijarhalnim ropstvom. Feudalizacija je tekla nešto bržim tempom na jugu, koji je bio naseljeniji i tešnje povezan s Danskom i Nemačkom.
Sporo širenje hrišćanstva uredi
Pošto je proces feudalizacije tekao lagano, usporenim se tempom širilo u Švedskoj i hrišćanstvo, koje je nailazilo na uporan otpor rodovskog uređenja s njegovom starom religijom. Olaf je bio prvi kralj koji je primio hrišćanstvo (oko 1000. godine), ali je ono tek u XIII veku konačno pobedilo u Švedskoj. Pokušaji kraljeva da nasilno uvedu hrišćanstvo, u kome su oni videli vrlo važan oslonac svoje vlasti, izazivali su odlučan otpor u narodu. Dolazilo je do pravih ratova između kraljeva i naroda; narod se dizao za povratak stare paganske vere, koja je za njega bila simbol stare slobode [5].
Reference uredi
- ^ a b Pejnter 1997, str. 218.
- ^ Udaljcov, Kosminski & Vajnštajn 1950, str. 107.
- ^ Pejnter 1997, str. 219.
- ^ Udaljcov, Kosminski & Vajnštajn 1950, str. 106–107.
- ^ Udaljcov, Kosminski & Vajnštajn 1950, str. 321.
Literatura uredi
- Udaljcov, A. D.; Kosminski, J. A.; Vajnštajn, O. L. (1950). Istorija srednjeg veka. Beograd.
- Pejnter, Sidni (1997). Istorija srednjeg veka (284—1500). Beograd: Clio.
