Opština Odžaci

Opština Odžaci
Opština Odžaci;
	Zgrada SO Odžaci
	Grb
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Zapadnobački okrug
Sedište	Odžaci
Stanovništvo
— 2022.	24.926
Geografske karakteristike
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina	411 km2
Ostali podaci
Predsednik opštine	Dušan Marijan (SNS)
Veb-sajt	www.odzaci.rs

Opština Odžaci je jedna od opština u Republici Srbiji. Nalazi se u AP Vojvodina i spada u Zapadnobački okrug. Po podacima iz 2004. opština zauzima površinu od 411 km² (od čega na poljoprivrednu površinu otpada 35.049 ha, a na šumsku 1.895 ha).

Opština se graniči sa opštinama Sombor, Apatin, Kula, Bačka Palanka i Bač, a na Dunavu se graniči sa Hrvatskom.

Sedište opštine je gradsko naselje Odžaci. Prema podacima sa poslednjeg popisa 2022. godine u opštini je živelo 24.926 stanovnika^[1] (prema popisu iz 2011. bilo je 30.154 stanovnika).^[2] U opštini se nalazi 10 osnovnih i 2 srednje škole.

Granice opštine

Opština Odžaci prostire se na zapadnom delu Bačke uz levu obalu Dunava, na 41.112 ha. Čini je devet naseljenih mesta (Odžaci, Bački Brestovac, Bački Gračac, Bogojevo, Deronje, Karavukovo, Lalić, Ratkovo i Srpski Miletić).

Reljef

Osnovni oblik ovog regiona nastao je u oligomiocenu petrografskim neogenim naslagama. Kvartni slojevi ističu kontinentalnu fazu za koju su karakteristične eolska erozija i deflacija, kao faze fluvio-erozivnih procesa. Iz navedenog proizilazi da su kvartni spoljašnji procesi najvažniji u formiranju morfoloških jedinica Odžačkog kraja. Pruža se na krajnjem zapadnom delu opštine Odžaci i u lučnom povijanju, tangencionalno dodiruje tok Dunava. Morfološka izdvojenost meridionalna orijentacija pravca pružanja, nadmorska visina na sektoru komune, koja jugozapadno od Bogojeva iznosi 82. metra a u oblasti Kamarišta na Dunavu svega 80. metara, reljefska nerazvijenost, niski inudacioni tereni, koji su rezultovali nižim ekonomskim potencijalom, raznolik biljni i životinjski svet, bitne su fiziometrijske osobine ove morfološke jedinice ispitivanog kraja.

Antropogene vrednosti

Na teritoriji opštine Odžaci nalaze se lokaliteti „Donja Branjevina“, „Belo Polje'V'Sumarska zemlja“, „Smrduša“, Pravoslavna (1869) i Rimokatolička crkva (1814) Plebanija (XIX) u naselju Deronje, nekropola na kanalu DTD, Pravoslavna (XVIII) i Rimokatolička crkva (XIX) u Srpskom Miletiću, praistorijsko naselje, Pravoslavna (XVIII) i Rimokatolička crkva, kula (XIX) u Bačkom Brestovcu, lokalitet kod ciglane u Bačkom Gračacu, „kestheljsko groblje“ (VIII), „Selefeld“, Rimokatolička crkva (1773) i vodenica „Dunavka“ u Bogojevu, Evangelistička crkva (1848—1852) u Laliću, Most I i II (praistorijsko nalazište), kod Mostonge i fabrike kartonaže, Rimokatolička crkva sv. Mihajla građena od (1818—1821) u baroknom stilu koja je ujedno i jedan od najstarijih arhitektonskih objekata u Odžacima. U njemu se nalazi kopija slike italijanskog umetnika Gvida Renija koja se čuva u kapucinskoj crkvi u Rimu, 1895. crkva proširena i renovirana, zbog kulturno-istorijske vrednosti 1969. stavljena je pod zaštitu države pored ove crkve značajni kulturno-istorijski spomenici u opštini Odžaci su još i Pravoslavna (1775) i Rimokatolička crkva (XIX) u Ratkovu.

Naseljena mesta

Mapa opštine Odžaci

Biogeografija

Pravoslavna crkva u Odžacima

Jezero Štrand

Jezero Štrand se nalazi u ataru Bogojeva. Nalazi se u aluvijalnoj ravni Dunava i udaljeno je 3km od rečne obale. Položaj jezera u odnosu na drumske i železničke pravce zadovoljava potrebe razvoja lokalnog turizma. Na svega nekoliko stotina metara od jezera nalazi se drumska komunikacija koja povezuje granični prelaz Bogojevo- Erdut (Hrvatska) sa saobraćajnicom Bačka Palanka - Sombor. Jezero ima površinu od 9 hektara i najveću dubinu 10-14 metara. Mogućnost turističkog aktiviranja predstavlja kvalitet peska plaže površine 2 hektara.

Biljni i životinjski svet

U lovnim revirima ima divljih svinja jelena, srna, zečeva, lisica, jarebica, fazana i dr. Na području opštine formirano je deset izdvojenih lovačkih organizacija. S obzirom na broj lovaca, lovnih površina i kapaciteta lovišta, osnovna preokupacija je unošenje divljači u lovišta, zabrana odstrela pojedinih vrsta divljači u određenim sezonama i poboljšanje ishrane tokom zime. Na ove momente, pored ostalog, uticao je i povećan interes stranih lovaca-turista.

Lovište „Lalinske livade”, koje obuhvata površinu od 3900 hektara a kojim gazduje Lovački savez Srbije preko lovačke uprave „Mostonga“ Kamarište, i ribnjak u Srpskom Miletiću ne spadaju pod lovno gazdinstvo.

Hidrologija

Zastupljenost voda na teritoriji opštine Odžaci rezultat je uticaja brojnih fizičko-geografskih faktora kao i antropogenog uticaja. Vode ovog dela Bačke možemo razvrstati na podzemne i površinske. Njihov značaj za život ljudi bio je odvajkada veoma važan faktor. U nižim delovima atara podzemna voda direktno se odražava na uslove i mogućnost iskorišćenja plodnog zemljišta na aluvijalnoj i individualnoj ravni gde visok nivo freatske izdani u prolećnim mesecima predstavlja veliki problem pri obradi. Uticaj podzemnih voda od prioritetnog značaja je za biljne zajednice na nižem terenu. Arteška izdan je glavni izvor pitke vode u svim naseljima opštine. Povrišinske vode Odžačke opštine predstavljene su u razgranatim mrežama kanala DTD i toku Dunava.

Dunav

Dunav je granična reka opštine Odžaci prema Hrvatskoj u njenom u zapadnom delu. To je je najveća reka u našoj zemlji i druga po veličinu u Evropi sa tokom dužine 2860 km. Njegov tok karakteriše obilje vode zbog ogromnog slivnog područja i povoljnog nivalnopluvijalnog režima na teritoriji opštine Odžaci čija je visinska skala oscilatorna. Minimalan proticaj Dunava kod Bogojeva iznosio je 300. m³ u sekundi 8. januara 1909. dok je apsolutni proticaj kod ovog mesta zabeležen 15. januara. 1956. i iznosio je 9.290 m³ u sekundi. Za Dunav su karakteristične i niske vode koje se javljaju u oktobra i decembru. Dunav u sektoru opštine Odžaci ima značaja u turističkoj valorizaciji njenog prirodnog potencijala, o tome govori izgradnja vikend naselja kod Bogojeva kao vid boravišno-rekreativnog turizma. Pored Dunava se ističe i kanalna mreža DTD na kojima se može razviti ribolovni i nautički turizam

Kanali

Bistrina i providnost kanalske vode iznose 50-100 centimetara i kreće se, dakle u granicama čistoće i bistrine povoljne za kanale. Boja vode je zeleno-žućkasta, odnosno zelenkasto smeđa. Dubina se kreće od 2,5 -5 m.

Etnička struktura

Sva naseljena mesta imaju srpsko većinsko stanovništvo osim Bogojeva, koji ima mađarsko, i Lalića, gde Slovaci čine relativnu većinu.

Nacionalni sastav opštine prema popisu iz 2011. godine:

Etnički sastav prema popisu iz 2011.^[3]‍

Srbi	25.077	83,16%
Mađari	1.188	3,93%
Romi	1.035	3,43%
Slovaci	835	2,77%
Hrvati	569	1,36%
Regionalna pripadnost	302	1,05%
ostali	448	1,48%
neizjašnjeno	700	2,32%
ukupno: 30.154

Reference

^ ^a ^b „Konačni rezultati popisa stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. (knjiga 1, nacionalna pripadnost opštine i gradovi)”. popis2022.stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 12. 2022.
^ „Uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002. i 2011.” (PDF). Beograd: Republički zavod za statistiku. 2014.
^ Etnička struktura nakon popisa 2011.

Spoljašnje veze

Informacije o opštini

[Попис2022-1] „Konačni rezultati popisa stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. (knjiga 1, nacionalna pripadnost opštine i gradovi)”. popis2022.stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 12. 2022.

[2] „Uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002. i 2011.” (PDF). Beograd: Republički zavod za statistiku. 2014.

[3] Etnička struktura nakon popisa 2011.

[1]

[2]

[3]