Orden Lenjina
Orden Lenjina (rus. Орден Ленина) je bio najviše odlikovanje u Sovjetskom Savezu. Ustanovljen je 6. aprila 1930. godine odlukom Centralnog izvršnog komiteta Sovjetskog Saveza, a ime je dobio po vođi Oktobraske revolucije i prvom sovjetskom predsedniku Vladimiru Iljiču Uljanovu Lenjinu.
| ORDEN LENjINA | |
|---|---|
.png) Orden Lenjina | |
Dodeljuje  SSSR | |
| Tip | orden |
| Dodeljuje se | građanima Sovjetskog Saveza, preduzećima, udruženjima, institucijama, organizacijama, vojnim jedinicama, vojnim brodovima, jedinicama veza, autonomnim republikama, autonomnim pokrajinama, autonomnim oblastima, okruzima, gradovima i opštinama. |
| Dodeljuje se za | izuzetne rezultate i lično zalaganje |
| Status | ne dodeljuje se više |
| Ustanovljen | 6. aprila 1930. |
| Prvo odlikovanje | 23. mart 1930. |
| Zadnje odlikovanje | 21. decembra 1991. |
| Ukupno odlikovanih | 431.418 |
| Važnosni red odlikovanja | |
| Sledeće (više) | nema |
| Sledeće (niže) | Orden Oktobarske revolucije |
Orden je dodeljivan:
- civilnim licima za neizmernu službu Sovjetskom Savezu,
- vojnim licima za uzornu službu,
- automatski sa zvanjem Heroja Sovjetskog Saveza i Heroja socijalističkog rada
- gradovima, mestima, regijama i republika Svojetskog Saveza
- visokim stranim državnicima
Istorija uredi
Istorija Ordena datira iz 8. jula 1926. godine, kada je načelnik Glavne uprave Crvene armije Vasili Levičev zatražio da se donese novo odlikovanje - „Orden Iliča“ koji bi se dodeljivao licima koja imaju četiri Ordena Crvene zastave. Ova nagrada trebalo je da bude najviše odlikovanje. Međutim, Ruski građanski rat je bio završen, a nacrt novog ordena nije bio gotov. Uisto vreme Savetu narodnih komesara se javila potreba za stvaranje najvišeg odlikovanja Sovjetskog Saveza za vojne i društvene zasluge. Umetnicima u fabrici „Goznak“ u Moskvi bilo je naređeno da kreiraju crtež ordena na čijem je centralnom delu trebalo da bude lik Vladimira Iliča Lenjina. Od mnogih skica izabran je rad umetnika Ivana Dubasova, koji je kao osnovu za lik Lenjina iskoristio fotografiju sa Drugog kongresa Kominterne u Moskvi, iz avgusta 1920. godine, fotografa Viktora Bula. U proleće 1930. godine skica ordena je uručena vajarima Ivanu Šadru i Petru Čeušinu da izrade maketu. Iste godine prvi ordeni proizvedeni su u fabrici „Goznak“.
Orden je ustanovljen odlukom Predsedništva Centralnog izvršnog komiteta Sovjetskog Saveza 6. aprila, a njegov Statut 5. maja 1930. godine. Statut ordena izmenjivan je i dopunjavan Uredbom CIK Sovjetskog Saveza od 27. septembra 1934, dekretom predsedništva Vrhovnog sovjeta Sovjetskog Saveza od 19. juna 1943. i 16. decembra 1947. godine. Odlukom Prezidijuma Vrhovnog saveta Sovjetskog Saveza od 28. marta 1980. godine Statut odlikovanja je dobio konačni oblik.
Statut odlikovanja uredi
1. Orden Lenjina je najviše odlikovanje u Sovjetskom Savezu za zasluge u službi revolucionarnog pokreta, rada, zaštite socijalističke otadžbine, razvoj prijateljstva i saradnje među narodima, mira i uspešno zalaganje za razvoj sovjetske države i društva.
2. Orden Lenjina se dodeljuje:
- građanima Sovjetskog Saveza;
- preduzećima, udrženjima, institucijama, organizacijama, vojnim jedinicama, vojnim brodovima, jedinicama veza, autonomnim republikama, autonomnim pokrajinama, autonomnim oblastima, okruzima, gradovima i opštinama.
Ordenom Lenjina mogu da budu odlikovani i oni koji nisu građani Sovjetskog Saveza, kao i preduzeća, ustanove, organizacije i naselja stranih država.
3. Orden Lenjina dodeljivao se za:
- za izuzetne rezultate i uspehe u oblasti ekonomske, naučno-tehničke i socio-kulturnog razvoja sovjetskog društva, poboljšanje efikasnosti i kvalitet rada, za izuzetne usluge u jačanju sovjetske države, bratskog prijateljstva naroda Sovjetskog Saveza;
- za posebno važan doprinos u zaštiti socijalističke otacbine i jačanje odbrane Sovjetskog Saveza;
- za izuzetne revolucionare, državne i društveno-političke aktivnosti;
- za posebno značajan doprinos u razvoju prijateljstva i saradnje između naroda Sovjetskog Saveza i drugih zemalja;
- za zasluge u jačanju službe socijalističke zajednice, razvoj međunarodnog komunističkog, radničkog i nacionalno-oslobodilačkog pokreta u borbi za mir, demokratiju i društveni napredak;
- za zalaganje za druge usluge sovjetske države i društva.
4. Nagrađeni Ordenom Lenjina za radne zasluge, može biti ponovo za predan i naporan rad odlikovan i drugim odlikovanjima.
5. Orden Lenjina se dodeljuje osobama koje su dobile titulu Heroja Sovjestkog Saveza i Heroja socijalističkog rada, kao i gradovima kojima je dodelje naziv grada-heroja.
6. Orden Lenjina se nosi na levoj strani i iznad drugih odlikovanja Sovjetskog Saveza.
