Orkestracija

Reč orkestracija ili instrumentacija (ital. orchestrazione, franc. orcherstration, instrumentation, engl. orcherstration, instrumentation, nem. Orcherstration, rus. оркестровка)ima tri značenja:

1. Kompozicioni postupak u kome muzičar - orkestrator (najčešće je to kompozitor) orkestrira neku kompoziciju, "oblačeći" je u najlepše koloritne haljine bogatih zvukova muzičkih instrumenata. On to čini po zakonima orkestracije. Svaki kompozitor mora dobro da poznaje orkestraciju.

• Muzičar koji aranžira neku kompoziciju za manji muzički sastav zove se aranžer, a postupak uređivanja - aranžiranje.

2. Muzički predmet koji se izučava na muzičkom fakultetu ili muzičkoj akademiji.

3. Nauka o rasporedu, udvajanju i upotrebi muzičkih instrumenata za potrebe orkestracije.

Šta orkestrator mora da poznaje

Orkestrator unutrašnjim sluhom i vizijom "čuje i vidi" kako će ono što orkestrira zvučati. Da bi to postigao, orkestrator mora dobro da poznaje:

1. Zvučne karakteristike i osobine muzičkih instrumenata.
2. Zvučni raspon svakog muzičkog instrumenta.
3. Boje svih muzičkih instrumenata i registre u kojima najbolje zvuče.
4. Tehničke i koloritne mogućnosti svakog muzičkog instrumenta.
5. Koji instrumenti su pogodni za međusobno udvajanje.
6. Muzičku ortografiju – znanje o trancpozicijama, ključevima i drugim specifičnostima notacije za svaki instrument ponaosob.

Najpoznatiji orkestratori

Najčuveniji orkestratori su ujedno i poznati kompozitori u istoriji muzike, kao što su:

Briljantni orkestratori su, između ostalih, bili Rihard Štraus, Moris Ravel, Hektor Berlioz i Rimski-Korsakov. Rimski-Korsakov je napisao sjajan udžbenik orkestracije koji je i danas u upotrebi.

Vidi još

• Spisak muzičkih instrumenata
• Transpozicija
• Čitanje s lista
• Muzičar
• Opus