Ostrva Toresovog moreuza
Ostrva Toresovog moreuza su grupa od najmanje 274 malih ostrva koja leže u pojasu oko Toresovog moreuza. Nalaze se na krajnjem severu australijskog kontinenta, na pojasu koji razdvaja poluostrvo Jork od ostrva Nova Gvineja.
| Ostrva Toresovog moreuza Torres Strait Islands | |
|---|---|
Himna: Advance Australia Fair | |
 | |
| Glavni grad | Tursdej |
| Službeni jezik | engleski |
| Vladavina | |
| Oblik države | Autonomna regija Australije |
| — Suveren | Čarls III |
| — Šef vlade | Džon Tošaj Kris |
| Istorija | |
| | |
| Geografija | |
| Površina | |
| — ukupno | 566 km2 (*) |
| Stanovništvo | |
| — 2001. | 8.069 (*) |
| — gustina | 14,26 st./km2 |
| Ekonomija | |
| Valuta | Australijski dolar (AUD) |
| Ostale informacije | |
| Vremenska zona | UTC |
| Internet domen | .au |
*Računa se u deo teritorije Australije. | |
Većina ostrva su u sastavu Autonomne regije Ostrva Toresovog moreuza, a samo manji priobalni deo oko kopna Nove Gvineje pripada Zapadnoj Provinciji, Papua Nove Gvineje, uključujući i grad Daru. Autonomna regija Ostrva Toresovog moreuza su u sastavu države Kvinslend i sastavni su deo Komnovelta Australija sa posebnim statusom. Autonomija im daje pravo na upotrebu maternjeg jezika, očuvanju sopstvene melanežanske kulture, te prava vezana za zemljište.
Samo 14 ostrva su naseljena[1], a mnogim ostrvima preti opasnost opstanka zbog porasta nivoa mora.[2]
Istorija uredi
Iako je ostrva oko moreuza otkrio španski istraživač Luis de Tores 1606, arhipelag nije bio od posebnog interesa za Evropljane. Tek mnogo kasnije, interesovanje za ostrva je poraslo zbog osiguranog prolaza između ostrva, te su postala deo britanskih kolonija.
U XVIII veku engleski istraživači su više puta posetili ostrva i detaljno opisali njihove stanovnike te iscrtali karte ovog arhipelaga.
Tokom XIX veka ostrva su postala središte privrednog ribolova i uzgoja morskog krastavca i bisera. Učestali dolazak Evropljana u velikoj meri je utiče na živote meštana. Nakon toga, na ostrva doseljavaju i mnogi radnici sa Filipina, Malaje, Japana i drugih pacifičkih ostrva. Zbog ekonomskog potencijala ostrva, britanska kolonija Kvinslend, je intenzivno pokušavao da preuzme kontrolu nad njima. U tom cilju podigli su gradić Somerset na poluostrvu Jork i postavili guvernera za Ostrva Toresovog moreuza.
Međutim, ostrva jedno vreme potpadaju pod jurisdikciju guvernera Fidžija i Visokog komesara Zapadnotihookenskih teritorija, a onda i kolonijalna uprava u Novoj Gvineji. Nakon sticanja nezavisnosti države Papua Nova Gvineja, arhipelag pripada Kvinslendu, a Ostrva Toresovog moreuza dobijaju autonomiju tek 1994. godine.
Reference uredi
- ^ Hinde, Suellen (31. 1. 2011). „Monster tides smother Torres Strait islands”. The Sunday Mail. News Queensland. Pristupljeno 3. 7. 2011.
- ^ Nancarrow, Kirsty (5. 12. 2011). „Council makes bid for $5m seawalls revamp”. ABC News. Australian Broadcating Corporation. Pristupljeno 6. 12. 2011.
Spoljašnje veze uredi
- (jezik: engleski) Torres Strait Regional Authority
- (jezik: engleski) Torres Strait Atlas