Pećine u Elori
Pećine u Elori (marathi: वेरूळ) čini 34 monumentalna pećinskih hramova isklesanih u stenama oko 30 km od grada Aurangabada u indijskog državi Maharaštra. Izgradili su ih vladari Raštrakuta od 5. do 12. veka u gotovo vertikalnim liticama brda Čaranandri. Od 34 hrama, koji predstavljaju osnove arhitekture indijskih pećinskih hramova, njih 12 su budistički (pećine 1—12.), 17 hinduistički (13—27.) i 5. džainistička hrama, što govori o zajedničkom životu i toleranciji ovih religija u srednjovekovnoj Indiji. Zato su 1983. godine upisani na UNESKO-v Spisak mesta Svetske baštine u Aziji i Australaziji.
| Pećine u Elori | |
|---|---|
 | |
| Svetska baština Uneska | |
| Zvanično ime | Pećine u Elori |
| Mesto | Indija |
| Koordinate | 20° 01′ 35″ S; 75° 10′ 45″ I / 20.0264° S; 75.1792° I |
| Uključuje |
|
| Kriterijum | Kulturno dobro: i, iii, vi |
| Upis | 1983. (7. sednica) |
| Veb-sajt | http://whc.unesco.org/en/list/243 |
Smatra se da su budistički pećinski hramovi najstariji u Elori, isklesani u dve faze: prva u 5. i 6. veku (1—5.).[1], i druga (6—12.) u 7. i 8. veku. Ali sada neki istoričari pretpostavljaju kako su neke hinduističke pećine (14., 17., 19., 20., 21., i od 26—29.) starije od ovih hramova[2]
Budistički hramovi su uglavnom vihare (veliki višećelijski samostani uklesani u litice). U nekima se nalaze isklesane skulpture Bude, Bodisatvi i svetaca, a ponegde su se klesari potrudili na kamenu nacrtati izgled drveta.[3] Najslavnija pećina je br. 10., poznata i kao Višvakarma. Ona ima višespratni portal iza kojeg je stupa u obliku katedralne dvorane čiji je svod isklesan da izgleda poput drvenih greda, a u središtu je 5 metara visoka skulptura Bude kako propoveda.
Za vreme Čalukya (Kalačuri) i Raštrakuta vladara (oko 550—750.), bramanizam je ponovno ojačao u ovom području i oni su dali isklesati hindusitičke hramove. Neki od njih su toliko raskošni i kompleksni da je trebalo više generacija klesara kako bi se završili, između ostalog i raskošni Kailaša hram (725—55.) koji je potpuno isklesan iz stene i duplo veći od Partenona na Atinskom Akropolju.
Posljednje razdoblje izgradnje hramova bilo je u 10. veku kada su lokalni vladari prešli sa šaivizma (hinduizam posvećen Šivi) na digambara džainizam. Ovi hramovi odražavaju džainistički asketizam, te su manjih dimenzija, ali raskošno isklesani poput starijih većih hramova budista i hinduista. Svaki od njih je imao originalne zidne slike na svojim svodovima, do kojih su ostali samo tragovi boje.
-
Unutrašnjost Višvakarma hrama (10.) -
Prilaz Kailaš hramu -
Vodopad pored hrama -
Džainističke pećine -
Svetište pećine 32.
_in_Ellora_Caves.jpg)
Izvori uredi
- ^ U isto vreme kada su Pećine Adžante, oko 100 km severoistočno, napuštene
- ^ Dhavalikar 2003, str. 12.
- ^ Špilje Ellore Preuzeto 14. juna 2011.
Literatura uredi
- Dhavalikar, M.K. (2003). Ellora. New Delhi: Oxford University Press. str. 12. ISBN 978-0-19-565458-5.
- James Burgess & J. Fergusson (2005). Cave Temples of India. W.H. Allen & Co., London, 1880.; Delhi: Munshiram Manoharlal Publishers Pvt Ltd., Delhi. ISBN 978-81-215-0251-1.
Spoljašnje veze uredi
- ELLORA.ind.in
- Video špilja na portalu MTDC Arhivirano na sajtu Wayback Machine (27. mart 2008)
- Izložba umjentina iz špilja Ellore