Википедија

Prahovo

насеље у Неготину, Борски округ, Србија

Prahovo je naselje u Srbiji u opštini Negotin u Borskom okrugu.

Prahovo
Administrativni podaci
DržavaSrbija
Upravni okrugBorski
OpštinaNegotin
Stanovništvo
 — 2022.799
Geografske karakteristike
Koordinate44° 17′ 19″ S; 22° 35′ 20″ I / 44.288666° S; 22.589° I / 44.288666; 22.589
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina49 m
Prahovo na karti Srbije
Prahovo
Prahovo
Prahovo na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj19330
Pozivni broj019
Registarska oznakaNG

Prema popisu iz 2022. u naselju je bilo 799 stanovnika (prema popisu iz 2011. bilo je 1196 stanovnika, prema popisu iz 2002. bilo je 1506 stanovnika a prema popisu iz 1991. bilo je 2296 stanovnika).

Položaj sela

uredi

Prahovo je industrijsko naselje zbijenog tipa udaljeno 9 kilometara severoistočno od Negotina. Smešteno je na prosečno 60 metara nadmorske visine, na desnoj obali Dunava. Železničkom prugom i savremenim putem povezano je sa većim naseljima. Površina atara je 1.957 hektara.

Naselje je pored Dunava a između sela Radujevac, Samarinovac i Dušanovac. Kuće su na terasi, koju Dunav retko zapljuskuje, jer je od nje do reke pošira šljunkovita i peskovita obala.[1]

Istorija

uredi

Ostaci starije naseljenosti upućuju na znatnu starost naselja (tragovi starog utvrđenja, lokaliteti Selište i Stara Kapela i drugi). Zahvaljujući blizini dunavskog limesa i važnih komunikacija, na području Prahova se od 4. do 6. veka razvijao rimski grad Akve (lat. Aquae) koji je pripadao provinciji Priobalnoj Dakiji (lat. Dacia Ripensis). Rimski grad Akve je imao i svog episkopa, koji je u 6. veku bio potčinjen arhiepiskopu Justinijane Prime (lat. Iustiniana Prima).[2]

U blizini Prahova konstatovani su praistorijski lokaliteti: Ideće (višeslojno praistorijsko naselje iz srednjeg neolita otkriveno šezdesetih godina prošlog veka tokom izgradnje lokalnog puta ka Prahovu), zatim lokalitet pored železničke stanice (gde su otkriveni nalazi koji pripadaju starčevačkoj kulturi i metalnom dobu) i lokalitet Fabrika superfosfata (višeslojno praistorijsko naselje iz srednjeg neolita).[3]

Pod sadašnjim imenom, Prahovo se prvi put pominje u turskim popisima u 16. veku (1530. godine) kao naselje sa 34 kuće. Godine 1586. je imalo 24 kuće.

Na austrijskim kartama, Langerovoj i karti Temišvarski Banat zabeleženo je pod imenom Prahova-Prava, a 1736. godine sveštenik je u Prahovu opsluživao 60 kuća. Selo Prahova zabeleženo je 1784. godine. U periodu od 1807-1810. godine zabeleženo je pod imenima: Grahva, Prahova i Praova, a 1811. godine – Praovo. Godine 1846. Prahovo je imalo 160, 1866. – 203, a 1924. godine 370 kuća.[4]

Današnje naselje je podeljeno na Prahovo (glavni deo naselja), Koloniju i Prahovo pristanište.

Između dva svetska rata u Prahovu su živele sledeće familije: Dragić, Brsanović, Trandafilović, Anucojević, Brzulović, Prvujkić i Teodosijević, Brebulović, Udrić ili Čerčelović, Njenjulović, Avramović, Prahovljanović, Vojimirović, Ćirišanović, Jeremić, Mihajlović, Krekulović, Dimitrijević, Vladić ili Kostantinović, Rotarović, Predić, Miorić, Janković, Vojinović i Kicupranović, Andrejević, Kračunović, Šonić, Kalinucić, Gugić, Apanović, Čelojević, Abrašević, Stančulović, Tanasijević, Dragušinović, Popović, Buljigić, Furnjigić, Bobolanović, Caranović i mnoge druge.[5]

Zavetina naselja je Sveta Trojica. Pravoslavna crkva Vaznesenja Gospodnjeg u naselju je sazidana 1872. godine.

Stanovništvo Prahova je pravoslavno, a nacionalno se izjašnjava kao srpsko (93,29%), vlaško (3,12%) i ostali (3,59%). Prahovo je svrstano u vlaška naselja.

Prahovo je 1921. godine imalo 370 kuća i 1.914 stanovnika, 1948 - 566 kuća i 2.186 stanovnika, a 2002. godine 700 kuća i 1.495 stanovnika. Godine 2007. na privremenom radu u inostranstvu iz ovog naselja je oko 580 stanovnika (uglavnom u Austriji, Nemačkoj, Švajcarskoj i Americi).

Osnovna škola u naselju je počela sa radom 1882. godine. Školske 2006/2007. godine je imala 107 učenika.

Zemljoradnička zadruga u Prahovu je osnovana 1899. godine. (obnavljana 1921. i 1947. godine). Godine 1960. pripojena je Zemljoradničkoj zadruzi u Negotinu, zajedno sa zadrugama iz Dušanovca i Samarinovca. U periodu od 1950. do 1953. godine u Prahovu je radila i Seljačka radna zadruga „Dobrivoje Radosavljević-Bobi“ (prestala sa radom na osnovu odluke skupštine zadrugara). Električnu rasvetu Prahovo dobija 1931. godine (kada je izgrađena termo elektrana za potrebe železnice), Dom kulture 1950, telefonske veze sa svetom 1982. (1989. godine), a vodovod 1998. godine.

Kod Prahova Nemci su u Drugom svetskom ratu operacija Dunavski vilenjak potopili više desetina sopstvenih brodova i čamaca da ne padnu u ruke Sovjetskom Savezu.

Ovde se nalazi FK Dunav Prahovo.

Demografija

uredi

Prema poslednjem popisu iz 2022. godine u Prahovu je živelo 799 stanovnika što je za 397 manje u odnosu na 2011. kada je na popisu bilo 1196 stanovnika. U naselju živi 704 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 50,68 godina (48,95 kod muškaraca i 52,35 kod žena).[6]

Prema podacima popisa iz 2022. u naselju ima 332 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,41 a prema istom popisu u naselju ima 621 stambenih jedinica od kojih je 340 naseljenih.[7]

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija[8]
Godina Stanovnika
1948. 2.186
1953. 2.174
1961. 2.600
1971. 2.455
1981. 2.412
1991. 2.296 1.809
2002. 1.506 2.235
2011. 1.196
2022. 799
Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍[9]
Srbi
  
 1.405 93,29%
Vlasi
  
 47 3,12%
Rumuni
  
 11 0,73%
Crnogorci
  
 5 0,33%
Romi
  
 4 0,26%
Hrvati
  
 1 0,06%
Slovenci
  
 1 0,06%
Makedonci
  
 1 0,06%
Bugari
  
 1 0,06%
Jugosloveni
  
 1 0,06%
nepoznato
  
 24 1,59%


Stanovništvo prema polu i starosti[10]
m
ž
? 22
  
  
 23
80+ 15
  
  
 35
75—79 28
  
  
 43
70—74 63
  
  
 82
65—69 56
  
  
 70
60—64 31
  
  
 41
55—59 37
  
  
 34
50—54 52
  
  
 47
45—49 56
  
  
 46
40—44 40
  
  
 48
35—39 37
  
  
 25
30—34 46
  
  
 38
25—29 60
  
  
 51
20—24 45
  
  
 49
15—19 46
  
  
 38
10—14 40
  
  
 28
5—9 33
  
  
 37
0—4 29
  
  
 35
Prosek : 42,2 45,8
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 556 503 721 614 598 573 488
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 112 121 62 84 48 41 17 3 0 0 3,08
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 634 145 418 39 32 0
Ženski 670 83 407 145 34 1
UKUPNO 1.304 228 825 184 66 1
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 289 28 0 0 79
Ženski 121 29 0 0 24
UKUPNO 410 57 0 0 103
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 25 12 19 3 73
Ženski 3 0 12 2 8
UKUPNO 28 12 31 5 81
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 0 6 13 2 3
Ženski 1 10 6 6 8
UKUPNO 1 16 19 8 11
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 5 0 0 21
Ženski 1 0 0 11
UKUPNO 6 0 0 32

Saobraćaj

uredi
 
Železnička stanica u Prahovu

Železnička pruga Niš – Prahovo je završena 1922. Luka Prahovo se nalazi 4 km nizvodno od Hidroelektrane Đerdap II i međunarodnog graničnog prelaza Kusjak, poslednja je izlazna luka na teritoriji Srbije na Dunavu, poznatom i kao Panevropski koridor 7.[11]

Reference

uredi
  1. ^ Jovanović, Kosta (1940). Negotinska Krajina i Ključ - Srpski etnografski zbornik, knjiga 55. Beograd: Srpska kraljevska akademija. str. 203. 
  2. ^ Turlej 2016, str. 56, 125-133.
  3. ^ Bulatović Aleksandar, Kapuran Aleksandar, Janjić Gordan (2013). Arheološka građa Srbije - Negotin, Kulturna stratigrafija praistorijskih lokaliteta Negotinske Krajine. Beograd-Negotin: Arheološki institut Beograd, Muzej Krajine Negotin. str. 159-169. ISBN 978-86-80093-75-8. 
  4. ^ Jovanović, Kosta (1940). Negotinska Krajina i Ključ - Srpski etnografski zbornik, knjiga 55. Beograd: Srpska kraljevska akademija. str. 204. 
  5. ^ Jovanović, Kosta (1940). Negotinska Krajina i Ključ - Srpski etnografski zbornik, knjiga 55. Beograd: Srpska kraljevska akademija. str. 205. 
  6. ^ Starost i pol, podaci po naseljima - Popis stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. godine (PDF), Pristupljeno 27.7.2023. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2023. str. 464. ISBN 978-86-6161-230-5. 
  7. ^ Domaćinstva prema broju članova - Popis stanovništva, podaci po naseljima, avgust 2023. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2023. str. 122. ISBN 978-86-6161-232-9. 
  8. ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9. 
  9. ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9. 
  10. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 
  11. ^ Luka “Prahovo”. srbijatransport.rs

Literatura

uredi

Spoljašnje veze

uredi
 
Prahovo na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Прахово&oldid=28980587”