Prefektura Pirej
Prefektura Pirej (grč. Νομαρχία Πειραιά) je nekadašnja upravna oblast u zapadnom delu Periferije Atika, u središnjem delu Grčke. Najvažniji deo nekadašnje prefekture je deo tzv. „Velike Atine". Upravno središte bio je istoimeni grad Pirej. Prefektura je ukinuta 2011. godine, kada je suštinski podeljena na dva nova okruga, Pirej i Ostrva.
| Okrug Pirej Νομαρχία Πειραιά | |
|---|---|
 | |
| Država |  Grčka |
| Periferija | Atika |
| Admin. centar | Pirej |
| Površina | 929,4 km2 |
| Stanovništvo | 2005. |
| — broj st. | 541.504 |
| — gustina st. | 582,64 st./km2 |
| — ISO 3166-2 | GR-A4 |
| Poštanski broj | 1xx xx, 801 xx |
| Registarske tablice | ΥΝ |
| Oblasna oznaka | 210, 27340 |
| Broj opština | 16 |
| Zvanični veb-sajt | |
Posebnost prefekture Pirej bila je njena razjedinjenost na više delova: deo se nalazi na poluostrvu Atika (Pirej), deo je krajnje istočni deo Peloponeza, a deo su Saronska ostrva (Salamina, Egina, Hidra, Speces, Poros). Na kraju, ostrva Kitera i Antikitera su deo Jonskog arhipelaga.
Prirodne odlike uredi
Prefektura Pirej bila je kopneno-ostrvska prefektura Grčke. Na severu se ova prefektura graničila sa prefekturama Zapadna Atika i Istočna Atika, na istoku sa prefekturom Atina. Na peloponeskom delu prefekture susedna prefetura je Argolida. More koje zapljuskuje obale nekadašnje prefekture Pirej je Egejsko more, tj. njegov zapadni deo.
Prefektura Pirej obuhvatala je više različitih celina, ali se može reći da je to uglavnom brdovito i golo područje.
Klima u nekadašnjoj prefekturi Pirej je sredozemna, uz naglasak da je zbog razvijenih gradskih aktivnosti vazduh zagađen u delu prefekture kod Pireja. Za razliku od toga ostrva su čista i nezagađena.
Istorija uredi
U doba antike ova oblast bila je značajna kao deo polisa Antičke Atine. U kasnijim epohama dolazi vladavina Rimljana, zatim Vizantinaca i na kraju Turaka Osmanlija. Mesni Grci su bili veoma aktivni tokom Grčkog ustanka 1821. g, pa je područje postalo deo savremene Grčke već 1830. g., a tad maleni grad Atina postala glavni grad novoobrazovane države zahvaljujući svojoj slavnoj istoriji. Poslednjih decenija sa širenjem grada Atine na područje ove prefekture područje Pireja postaje deo Grčke sa najbržim porastom stanovništva i najbržim rastom privrede. Za razliku od ovog dela prefekture ostrva su imala mnogo sporiji razvoj, ali poslednjih decenija zahvaljujući turizmu zabeležila su pozitivan rast stanovništva.
Stanovništvo uredi
Glavno stanovništvo su Grci. Stanovništvo je pretežno gradsko.
Zbog razjedinjenosti nekadašnje prefekture i udaljenosti njenih sastavnih delova (opština) postoji velika razlika u njihovoj gustini naseljenosti. Dok je kopneni deo prefekture sa Pirejom imao gustinu od gotovo 10.000 st./km2, dotle je ostatak (uglavnom ostrva) imao ispod 100 st./km2. Kada se još oduzme i Salamina kao deo „Velike Atine“ gustina naseljenosti pada ispod 50 st./km2.
Privreda uredi
Grad Pirej, kao deo „Velike Atine“, ima razvijenu privredu, naročito lučke delatnosti. Ostrva su nekada bila okrenuta tradicionalnoj poljoprivedi (maslina, vinova loza) i pomorstvu, ali se danas sve više okreću turizmu. Tome pogoduje i blizina i dobre veze sa Atinom, pa je vikend-turizam njenih stanovnika veoma važna privredna grana. Posebno se turizam razvija na Hidri, Porosu i Specesu.